Από τη μια άκρη της χώρας ως την άλλη, εξελίσσονται δεκάδες επιθέσεις κατά του περιβάλλοντος. Ανάμεσά τους, οι νέες επενδύσεις παραγωγής ενέργειας, με βάση το λιγνίτη! Το μέηλ έφερε μια ανακοίνωση της Οικολογικής Κίνησης Κοζάνης, την οποία ανεβάζω στην καλύβα ως έχει.

* 

Τελικά, με βάση τη δήλωση του προέδρου της ΔΕΗ κ. Αθανασόπουλου στην πρόσφατη σύσκεψη με τους τοπικούς φορείς, θα εγκατασταθεί στο Ν. Κοζάνης νέα λιγνιτική μονάδα της ΔΕΗ, ισχύος 450 MW.

Η απόφαση αυτή, που ελήφθη μετά από πολλές παλινωδίες της ΔΕΗ και της κυβέρνησης, καθώς και τις ασφυκτικές πιέσεις των τοπικών παραγόντων, έρχεται να διαιωνίσει ένα ενεργειακό μοντέλο, το οποίο μας έχει κατατάξει στην πιο βρώμικη χώρα της Ευρώπης στον τομέα παραγωγής ενέργειας.

Οι τοπικοί άρχοντες, η Νομαρχιακή και Τοπική αυτοδιοίκηση από κοινού με τους συνδικαλιστές της ΔΕΗ και τα Εργατικά Κέντρα επέλεξαν να στηρίξουν και να παρατείνουν αυτό ακριβώς το ενεργειακό μοντέλο που μας έχει οδηγήσει στο σημερινό περιβαλλοντικό και ενεργειακό αδιέξοδο.

Δεν θα αναλωθούμε στο να εκθέσουμε τα επιχειρήματα μας κατά της εγκατάστασης νέας λιγνιτικής μονάδας. Δεν ωφελεί. Αφιερώσαμε  αρκετές από τις δυνάμεις μας και ξοδέψαμε τόνους χαρτί για να πείσουμε την τοπική ηγεσία, η οποία κρατά πεισματικά τα αυτιά της κλειστά.

Η ευθύνη για μια τέτοια αναχρονιστική επιλογή είναι αποκλειστικά της εγχώριας ηγεσίας και του πολιτικού προσωπικού των κομμάτων (όσον αφορά το τοπικό μερίδιο), ενώ η κεντρική πολιτική ευθύνη προφανώς και βαραίνει τη ΔΕΗ και την Κυβέρνηση.

Θα περιμένουμε φυσικά να δούμε :

  • πως θα μειώσει ΔΡΑΣΤΙΚΑ τις εκπομπές CO2 η ΔΕΗ, αν κάθε τόσο ρίχνει καινούριες λιγνιτικές μονάδες, που χρησιμοποιούν το πιο ρυπογόνο καύσιμο ;
  • Τι παραπάνω θα αποδώσει αυτή η πολυδιαφημισμένη «καινούρια αντιρρυπαντική τεχνολογία» σε σχέση με τα φίλτρα της προηγούμενης γενιάς, που είχαν ήδη συμβατική απόδοση 99.996 % στη συγκράτηση της τέφρας ; ( Η διαφορά ανάμεσα στο -ιδανικό-100 % και στο 99.996 % είναι ελάχιστη. Το θέμα είναι τι γίνεται στην πράξη, όταν πέφτει η ποιότητα του καυσίμου ή τα φίλτρα υπολειτουργούν, κλπ)
  • Τι θα κάνουν οι τοπικοί μας ηγέτες αν – λόγω της μόνιμης ενεργειακής πείνας και της σπάταλης κατανάλωσης – μπαίνει στο διασυνδεμένο σύστημα κάθε τόσο και ο ρυπογόνος ΑΗΣ Πτολεμαΐδας, ο οποίος υποτίθεται ότι δίνει τη θέση του στη νέα μονάδα ; Τα στελέχη της ΔΕΗ βέβαια δήλωσαν στη σύσκεψη τον φορέων ότι τον ΑΗΣ Πτολεμαΐδας θα τον υποστούμε αρκετά χρόνια, και αντί της αποδοκιμασίας κόντεψαν να εισπράξουν … χειροκρότημα ! Τι θα κάνουν λοιπόν οι ιθύνοντες του τόπου με τον ρυπογόνο ΑΗΣ Πτολεμαΐδας ; Θα τον μπλοκάρουν «εδώ και τώρα» ή θα υποχωρήσουν πάλι για λόγους «εθνικού συμφέροντος» ή υπεράσπισης του «εθνικού μας καυσίμου» (την …παρα-εθνικοποιήσαμε την ιστορία). Φαίνεται ότι έχει ξεχαστεί κιόλας η κόλαση του φετινού καλοκαιριού, οι κραυγές και οι μεγαλόστομες απειλές για τις συνεχείς υπερβάσεις των ορίων κατά 4 και 5 φορές με βασικό ένοχο τον ΑΗΣ Πτολεμαΐδας.
  • Ποιοι θα πληρώσουν τα πρόστιμα λόγω CO2, λόγω πλασματικής υποτίμησης του κόστους εξόρυξης, και γενικά λόγω των κρυφών πριμοδοτήσεων του λιγνίτη ; Προφανώς τα γνωστά θύματα : οι καταναλωτές

Η οργάνωση μας με τη στήριξη και των Οικολόγων Πρασίνων έδωσε το τελευταία χρόνια έναν δύσκολο αγώνα κατά της εγκατάστασης νέων λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ. Δεν εναντιώθηκε γενικά και αόριστα εναντίον του λιγνίτη. Δέχθηκε ότι θα παραμείνει βασικό καύσιμο για αρκετά χρόνια ακόμη, αλλά με μια σαφή μείωση σύμφωνα με την παγκόσμια πρακτική (Βρετανία, Γερμανία, κλπ), αλλά και τις διεθνείς υποχρεώσεις μας. Δεν αρνηθήκαμε ότι μπορεί να γίνουν νέες λιγνιτικές μονάδες σε αντικατάσταση των παλιών, αλλά μόνον εφόσον τα εγκαθιστώμενα νέα λιγνιτικά MW θα ήταν λιγότερα από εκείνα που θα αποσύρονται (και όταν λέμε αποσύρονται να το εννοούμε). Πρότεινε δηλαδή η Οικολογική Κίνηση μια προγραμματισμένη σταδιακή μείωση της λιγνιτικής ισχύος, η οποία θα πρέπει φυσικά να συνοδευτεί με γενναία ανταλλάγματα, κίνητρα  και επενδύσεις στις περιοχές που πλήττονται από τη συρρίκνωση της λιγνιτικής παραγωγής (Ν. Κοζάνης, Αρκαδίας, κλπ). Κατέθεσε φυσικά και τις προτάσεις της για τις ήπιες μορφές ενέργειας, την εξοικονόμηση, την πολιτική αποκέντρωση ισχύος. Έκανε όλον αυτό τον αγώνα της χωρίς  να υπολογίσει κανένα πολιτικό κόστος. Δυστυχώς δεν εισακούστηκε. Κέρδισε και πάλι ο λαϊκισμός και ο αγοραίος πολιτικαντισμος.

Ο τοπικισμός υποδαυλίζει το φανατισμό και υπονομεύει το διάλογο

Στο όνομα ενός αντιδραστικού πλέον τοπικισμού επικράτησαν συνθήματα τα οποία προβάλλονται περίπου ως … επαναστατικά, ενώ είναι χρεοκοπημένα από κάθε άποψη, ορθολογική, επιστημονική, πολιτική και ηθική :

Ø      «Να μην μετατοπιστεί η ενεργειακή καρδιά της χώρας προς το Νότο» ζητά η ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ και ο «Σπάρτακος», δηλαδή να συνεχιστεί η «ενεργειακή υπερσυγκέντρωση με βαριές μονάδες», γεγονός που συνεπάγεται τεράστιες απώλειες μεταφοράς, υψηλό κόστος δικτύων, και μειωμένη ευστάθεια του συστήματος.

Ø      «Να μην απαξιωθεί ο λιγνίτης» ζητούν εν χορώ όλοι οι φορείς, δηλαδή να κλείσουμε τα μάτια μας στο γεγονός ότι τα στερεά καύσιμα ανήκουν στους βασικούς υπαίτιους του φαινομένου του θερμοκηπίου, των κλιματικών αλλαγών των καυσώνων, των πλημμυρών των πυρκαγιών, που τόσο μας κοστίζουν σε απώλειες δασών, οικοσυστημάτων, ανθρώπινων ζωών και περιουσιών. Δεν μας ενδιαφέρει αν την επόμενη δεκαετία δημιουργηθούν 200.000.000 περιβαλλοντικοί πρόσφυγες, που θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, εγκατάλειψη η οποία θα φέρει και τη δική μας σφραγίδα ευθύνης και συνενοχής ; (Που είναι η διεθνιστική και ουμανιστική αλληλεγγύη της Αριστεράς ; Προφανώς συνθλίφτηκε στις μυλόπετρες του τοπικισμού).

Ø      «Να μην μειωθεί η λιγνιτική παραγωγή», «να επεκταθούν τα ορυχεία σε Ποντοκώμη κλπ» απαιτεί το Συντονιστικό της Νομαρχίας και οι πληττόμενοι, τουτέστιν να φτιάξουμε κι άλλα πληττόμενα χωριά,  γιατί πρέπει να φάμε όλα τα αποθέματα – μαζί και τα ενδιάμεσα υπόγεια νερά- εμείς και μόνο εμείς, η γενιά της αρπαγής, δηλαδή να εξαντλήσουμε σε 100 χρόνια ένα φυσικό πόρο που η μάνα γη χρειάστηκε 2.000.000 χρόνια να τον σχηματίσει !

Επιτέλους σε ποιο ύψος αντιδραστικότητας έχουμε φτάσει ! Είναι δυνατόν να ζητάμε να μην αλλάξει ριζικά η ενεργειακή πολιτική της χώρας επειδή έτσι τη βρήκαμε, επειδή έχουμε μάθει να κινούμαστε μόνο στον αστερισμό της ΔΕΗ, επειδή δεν μας αρέσουν τα παγκόσμια περιβαλλοντικά και ενεργειακά κριτήρια του 21ου αιώνα, και μένουμε προσκολλημένοι σε εκείνα του 1950 ;

Διαφορετικές απόψεις θα μπορούσε να πει κανείς,  οι οποίες είναι θεμιτές και επιθυμητές στα πλαίσια του διαλόγου.

Όμως δυστυχώς ο διάλογος έχει πλέον δαιμονοποιηθεί και άρχισε το κυνήγι των μαγισσών. Όποιος εναντιώνεται στις νέες λιγνιτικές μονάδες, αν δεν είναι… προδότης του τόπου, είναι τουλάχιστον … πράκτορας ξένων συμφερόντων ή του Κοπελούζου και του Μυτιληναίου.  (Η παράταξη του ΚΚΕ στο Δημοτικό Συμβούλιο Κοζάνης υποστήριξε ότι όσοι αμφισβητούν την αξία του λιγνίτη υπακούν στις εντολές «της ΕΕ και του μεγάλου κεφαλαίου», βάζοντας στο τσουβάλι τους πάντες και την  Οικολογική Κίνηση. Πέραν της γελοιότητας του επιχειρήματος, της φτηνής πρακτορολογίας που εφάρμοσε επί σειρά ετών το ΚΚΕ, κηλιδώνοντας ως πράκτορες πολλούς από τους καλύτερους αγωνιστές του, η όλη τακτική είναι και επικίνδυνη. Είναι η ίδια που υιοθετήθηκε τις πρώτες ώρες μετά το Τσέρνομπιλ, όταν  όσοι κατήγγειλαν την εγκληματική συγκάλυψη του ατυχήματος από το Σοβιετικό μπλοκ χαρακτηρίζονταν ως πράκτορες της Δύσης. Αν εφαρμόζαμε τα δικά μας «αντίποινα» σε μια τέτοια άδικη κατηγορία, θα έπρεπε να τους κατηγορήσουμε με τη σειρά μας ως «πράκτορες»  των μεγάλων οίκων, που έχουν ως αντικείμενο την κατασκευή μεγάλων λιγνιτικών μονάδων (οι οποίες μάλιστα δεν πωλούνται εύκολα τα τελευταία χρόνια). Φυσικά σε καμιά περίπτωση δεν ασπαζόμαστε τέτοια αρρωστημένα σενάρια, ούτε υιοθετούμε την αντιπαράθεση αυτού του είδους, η οποία είναι ολισθηρή και αδιέξοδη).

Ίσως κάποιοι πάλι να μας πουν η Οικολογική Κίνηση έβαλε πολύ ψηλά τον πήχη : Ότι δηλαδή δεν είχαμε ελπίδες να περάσει η δική μας πρόταση, αφού όλοι σχεδόν οι υπόλοιποι φορείς ήταν αντίθετοι.

Απαντούμε ότι η εκτίμηση μας ήταν πως στο συγκεκριμένο ζήτημα μια σημαντική μερίδα της κοινής γνώμης δεν συμφωνεί με την ηγεσία των τοπικών φορέων. Αυτό έδειξε και μια πρόχειρη ηλεκτρονική δημοσκόπηση. Για το λόγο αυτό λοιπόν ζητήσαμε ένα ΤΟΠΙΚΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ, δηλαδή επικαλεστήκαμε έναν δημοκρατικό θεσμό, που εφαρμόζεται σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες . Δυστυχώς ούτε κι αυτό έγινε.

Επόμενο βήμα μας είναι να καταφύγουμε στους Ευρωπαϊκούς θεσμούς.

Τα πάγια και διαχρονικά ελλείμματα, που εμφανίζει η χώρα μας στην περιβαλλοντική πολιτική και στη λειτουργία της δημοκρατίας, μας υποχρεώνουν να προβούμε και πάλι σε μια τέτοια κίνηση.

Ο τοπικός διάλογος  τελείωσε.

Μέσω του κόμματος των Ευρωπαίων Πρασίνων θα επιχειρήσουμε με κάθε τρόπο να μπλοκάρουμε την απόφαση για τη νέα λιγνιτική μονάδα, επικαλούμενοι την αθέτηση των δεσμεύσεων μας έναντι του Κιότο, των υποχρεώσεων μας για συμμετοχή των ΑΠΕ κατά 20 % , κλπ, κλπ

Θα επαναλάβουμε δηλαδή ότι κάναμε και με τις πυρκαγιές του καλοκαιριού, όταν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μετά από παρέμβαση των Πρασίνων, αποφάσισε να θέσει τη χώρα υπό «δασική επιτήρηση».

Τώρα θα ζητήσουμε να μας θέσουν υπό «Ενεργειακή Επιτήρηση» .  Κι έπεται συνέχεια ……

Κοζάνη, 16-10-2007        

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΚΟΖΑΝΗΣ