Η σύγκρουση ανάμεσα στις επαναστατημένες δυνάμεις της νέας ελληνικότητας και στην επίσημη Ορθοδοξία ήταν γεγονός και είχε τεράστιες πολιτικές επιπτώσεις, άμεσες και απώτερες. Η μελέτη αυτής της αντιπαράθεσης αποτελεί στοιχειώδη άσκηση αυτογνωσίας για τους Έλληνες. Φυσικά, η ιστορία ερχόταν από πολύ μακριά…
Από τη μια μεριά οι Σαλαμινομάχοι: Ω παίδες ελλήνων ίτε/ ελευθερούτε πατρίδ’, ελευθερούτε δε/ παίδας, γυναίκας, θεών τε πατρών έδη/ θήκας τε προγώνων’ νυν υπέρ πάντων αγών. Και ο Πίνδαρος: Μάτερ εμά, το τεόν,/ ω αιωνία Ελλάς. Κι από την άλλη ο μεγάλος της Ορθοδοξίας Γεννάδιος Σχολάριος: Ει τις έροιτό μοι τις ειμί, αποκρινούμαι χριστιανόν είναι’ Έλλην ων την φωνήν, ουκ αν ποτέ φαίην Έλλην είναι (μόνο μιλάω ελληνικά, ποτέ δεν ήμουν Έλληνας) δια το μη φρονείν ως εφρόνουν ποτέ οι Έλληνες. Από τη μια μεριά ο Ρήγας: για την ελευθερίαν να ζώσουμε σπαθί! Και ο Κολοκοτρώνης με τη βροντόφωνη (και πολιτικά εκρηκτική) προσφώνησή του: Έλληνες! Και από την άλλη ο δεσπότης της Εκκλησίας: -Αδελφοί μου, έμαθα πως με την χάριν του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και Θεού δεν είσθε Έλληνες, δεν είσθε ασεβείς, αιρετικοί, άθεοι, αλλά είσθε Ορθόδοξοι Χριστιανοί (Ι. Κακριδής, Οι αρχαίοι Έλληνες στην νεοελληνική λαϊκή παράδοση, ΜΙΕΤ, Αθήνα 1997)
Οι αντιλήψεις αυτές, της επαναστατημένης νέας ελληνικότητας και της Ορθοδοξίας συγκρούστηκαν ανελέητα. Η επίσημη ιστορία, όμως, γράφτηκε υπό την ιδεολογική εποπτεία της Εκκλησίας, η οποία βεβαίως επανέκαμψε για να προσπαθήσει να κυριαρχήσει και στις νέες συνθήκες, όταν η Επανάσταση είχε νικήσει η ελεύθερη Ελληνική Πολιτεία ήταν πια γεγονός. Η προσπάθεια αυτή πέτυχε μόνο εν μέρει: η Εκκλησία παρέμεινε μεν αποδεκτή, αλλά με χαμηλό πλέον κύρος και περιορισμένη πολιτική εμβέλεια. Κάτι σαν αναγκαίο κακό.
Ο αφορισμός της Επανάστασης του 1821
Το περιεχόμενο του αφορεστικού συνάδει απολύτως με τις βασικές θέσεις της Ορθόδοξης ιεραρχίας, τόσο τις πριν, όσο και τις μετέπειτα. Δεν είναι, δηλαδή, θέσεις που εκφράζονται άπαξ και κατ’ εξαίρεσιν, αλλά αυτούσιο το πάγιο ιδεολογικό – πολιτικό μανιφέστο της Εκκλησίας. Στην αρχή στηλιτεύεται η αχαριστία των εξεγερμένων και το κακοποιόν και αποστατικόν πνεύμα εναντίον της κοινής ημών ευεργέτιδος και τροφού, κραταιάς και αηττήτου βασιλείας. Επαναλαμβάνεται η γνωστή άποψη του Παύλου – αυτή που μετέτρεψε δια παντός το χριστιανισμό σε αδίσταχτο τσανακογλύφτη των εκάστοτε εξουσιών, προδίδοντας κατάφωρα την όποια αντιεξουσιαστική διάσταση του κηρύγματος του Ιησού: Επειδή, ουκ έστι, φησί, βασιλεία και εξουσία ειμή από Θεού τεταγμένη’ όθεν και πας ο αντιττατόμενος αυτή τη θεόθεν εφ’ ημάς τεταγμένη κραταιά βασιλεία, τη του Θεού διαταγή ανθέστηκε.
Δεν πρόκειται λοιπόν για κάτι καινούριο – είναι οι ίδιες, πάγιες, αναλλοίωτες θέσεις της Εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης. Αυτά έλεγε και εξηγούσε καταλεπτώς ο ανώνυμος (μάλλον ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων, ο ίδιος ή ο διάδοχος του οποίου συναποφάνθη για τον αφορισμό της Επανάστασης) στην εμετική Πατρική Διδασκαλία, που κυκλοφόρησε ανάμεσα στους ραγιάδες, με στόχο να τους κρατήσει σε ευπειθή υποτέλεια, επειδή οι Έλληνες εξακολουθούσαν πάντοτε να ονειρεύονται την ελευθερία και την αυτοδιάθεση. Φυσικά, η Πατρική Διδασκαλία έλαβε την δέουσα απάντηση από την Αδελφική Διδασκαλία του μεγάλου Αδαμάντιου Κοραή, ο οποίος συμβούλευε τους Έλληνες ακριβώς τα αντίθετα: αυτά ακριβώς που η σημερινή Εκκλησία, χωρίς ίχνος ντροπής και χωρίς ποτέ να κάνει ποτέ την παραμικρή επανεκτίμηση, εξακολουθεί να καρπώνεται για λογαριασμό της, παριστάνοντας τον …πρωτεργάτη της Επανάστασης! Αλλά, ας επιστρέψουμε στο αφορεστικό.
Μετά τη θεολογική τεκμηρίωση της πολιτικής επιλογής του ραγιαδισμού, τον οποίο αποδίδουν στη θέληση του Θεού (!), οι αρχιερείς περιλαβαίνουν τον Αλέξανδρο Υψηλάντη, τον πατέρα του, τον Μιχαήλ Σούτσο και τους συνεργάτες του: Αλαζόνες, δοξομανείς, αγνώμονες, φυγάδες, κακόβουλοι, τέρατα εμψύχου αχαριστίας ή μάλλον ματαιόφρονες, (που προσπαθούν) να εξαπατήσωσι και εφελκύσωσιν εις τον ίδιον της απωλείας κρημνόν και άλλους πολλούς των ομογενών μας. Η διακήρυξη της ελευθερίας των Ελλήνων από τους απονενοημένους Σούτσο και Υψηλάντη βρήκε απήχηση σε πολλούς Έλληνες. Η Εκκλησία του Χριστού, η φυσική (υποτίθεται) ηγεσία των Ελλήνων, δε διστάζει να τους χαρακτηρίσει όλους αυτούς κακοήθεις και ανοήτους… Όπως δε διστάζει και σήμερα να κάνει δοξολογίες, κάθε 25η Μαρτίου – σε μια επίδειξη υψηλού εκκλησιαστικού οπορτουνισμού!
Οι συντάκτες του αφορεστικού, μανούλες στην πολιτική διαχείριση, δεν παραλείπουν να αφιερώσουν μια μεγάλο παράγραφο σε μια κατ’ εξοχήν πολιτική ανάλυση, για το ρόλο της Ρωσίας στην υπόθεση. Οι αρχιερείς πληροφορούν τους ραγιάδες ότι η Ρωσία δεν παρέχει καμιά υποστήριξη στον Υψηλάντη, αντίθετα καταδικάζει τις κινήσεις του και επιθυμεί την καταστροφή των επαναστατών. Όλα αυτά ήταν αληθή – και αναφέρονται στο κείμενο με προφανή ευχαρίστηση.
Η επανάσταση καταγγέλλεται ως διατάραξις της ανέσεως και της ησυχίας των ομογενών μας πιστών ραγιάδων της κραταιάς βασιλείας (…) ενώ τόσα ελευθερίας προνόμια δεν απολαμβάνει άλλο έθνος υποτελές και υποκείμενον (…) και κατ’ εξοχήν με τα προνόμια της θρησκείας, ήτις διεφυλάχθη και διατηρείται ασκανδάλιστος μέχρι της σήμερον επί ψυχική ημών σωτηρία. Ανάγλυφα παρουσιάζονται τα δύο διεστώτα: η Ορθόδοξη Εκκλησία επιδιώκει τη σωτηρία – η νέα ελληνικότητα την αξιοβίωτη ζωή, δηλαδή την ελευθερία. Οι δυο αυτές αντιλήψεις, που έχουν συγκεκριμένη πολιτική υλοποίηση (ραγιαδισμός / επανάσταση) συγκρούστηκαν σκληρά, επί πολύ χρόνο, με αποκορύφωση το ξέσπασμα της Επανάστασης. Οι Έλληνες υπερασπίστηκαν την Επανάσταση με όλες τους τις δυνάμεις – και η Εκκλησία την καταδίκασε χωρίς δισταγμό.
Φτάνουμε τώρα στο δια ταύτα – τις αποφάσεις τις Εκκλησίας. Για να σωθεί λοιπόν το Γένος, συμβουλεύομεν και παραινούμεν και εντελλόμεθα και παραγγέλομεν σε όλους τους Ορθοδόξους κληρικούς και πιστούς, να διακηρύξετε την απάτην των ειρημένων κακοποιών και κακοβούλων ανθρώπων (…) και να τους στηλιτεύσετε πανταχού ως κοινούς λυμεώνας και ματαιόφρονας. Οι Πατριάρχες και οι αρχιερείς καλούν τους ραγιάδες να γίνουν καταδότες των αγωνιστών: Να εμφανίζωσιν όσα γράμματα λάβωσι περι αυτής της υποθέσεως (…) και να παραδίδωσι όσους ήθελον φοραθή ενεργούντες ανοίκεια του ραγιαδικού χαρακτήρος (…) να διαφυλάττωσι πίστιν και κάθε υποταγήν και ευπείθειαν εις αυτήν την θεόθεν εφ’ ημάς τεταγμένην και αήττητον βασιλείαν. Είναι χαρακτηριστικό ότι η κατάδοση πρέπει να γίνεται στους αρχιερείς, τους ιερείς κλπ – αυτοδιορίζεται δηλαδή εθελοντικά το σώμα της Εκκλησίας σε θέση χωροφύλακα / δεσμοφύλακα και, προφανώς, δημίου – για λογαριασμό της οθωμανικής εξουσίας. Βέβαια, δίνεται και η εναλλακτική λύση, δηλ. η απευθείας κατάδοση. Το σημείο αυτό είναι εκείνο που προξενεί το μεγαλύτερο αποτροπιασμό και αηδία στον αναγνώστη…
Έρχεται η σειρά της Φιλικής Εταιρείας και οι συντάκτες του αφορεστικού φροντίζουν, πολύ πρακτικά, να κηρύξουν άκυρους τους όρκους που είχαν δώσει οι Φιλικοί, με την είσοδό τους στην επαναστατική αυτή οργάνωση των Ελλήνων, η οποία προετοίμασε την Επανάσταση. Στη συνέχεια καλούνται όλοι να συμβάλλουν στην κατάπνιξη της εξέγερσης, να παραμείνουν μακριά από τους αφορισμένους επαναστάτες, αφού η Εκκλησία και το γένος τους έχει μεμισημένους και επισωρεύει κατ’ αυτών τας πάλαι μναιοτάτας και φρικοδεστάτας αράς ως μέλη σεσηπότα και τους έχει αποκεκομμένους της καθαράς και υγιαινούσης χριστιανικής ολομελείας (…) να είναι κατηραμένοι και ασυγχώρητοι και μετά θάνατον άλυτοι και των αιωνίω υπόδικοι αναθέματι και αυτοί, και όσοι ακολουθήσωσι του λοιπού (…) να γίνουν τα τέκνα αυτών ορφανά (…) άγγελος Κυρίου καταδιώξει αυτούς πυρίνη ρομφαία. Τι να πρωτοθαυμάσει κανείς, την πολιτική αναλγησία ή την σπηλαιώδη θρησκευτική αντίληψη;
Αλλά η ίδια η περιγραφή (Ιωάννης Φιλήμων, Δοκίμιον ιστορικόν περί της Ελληνικής Επαναστάσεως, Αθήναι 1859, τ. Β’, σελ. 102) της τελετής όπου υπεγράφη το αφορεστικό είναι αρκετά εύγλωττη: Το πατριαρχικό έγγραφο, με το οποίο αφορίζονταν ο Αλέξανδρος Υψηλάντης και ο Μιχαήλ Σούτσος, λύονταν του όρκου τους τα μέλη της Φιλικής Εταιρείας και καλούνταν οι Έλληνες σε ραγιάδικη αφοσίωση στον σουλτάνο, το υπέγραψαν εμφαντικά πάνω στην Αγία Τράπεζα οι δύο Πατριάρχες (Γρηγόριος Ε’ και Πολύκαρπος Ιεροσολύμων) και εν συνεχεία το πλήθος των συνοδικών αρχιερέων. Ο αφορισμός διαβάστηκε στην πατριαρχική εκκλησία στις 23 Μαρτίου 1821 – την ώρα που ο Πετρόμπεης και ο Κολοκοτρώνης έμπαιναν στην Καλαμάτα και απεύθυναν τη συγκλονιστική διακήρυξη της Πελοποννησιακής Γερουσίας, προς τα ελεύθερα έθνη της Ευρώπης.
Σύντομη παρένθεση: Το αφορεστικό του 1821 δεν πρέπει να έκανε ιδιαίτερη εντύπωση στον Γέρο του Μωριά, γιατί διέθετε σχετική εμπειρία: Το πατριαρχείο τον είχε ήδη αφορίσει, στα 1805, ως κακοποιόν κλέπτη. Ο αφορισμός δεν τον εμπόδισε, πάντως, να χρησιμοποιεί τον Θεό για αμιγώς πολιτικούς λόγους: Ο Θεός έβαλε την υπογραφή του δια την ελευθερίαν της Ελλάδος και δεν την παίρνει πίσω! έλεγε στους επαναστατημένους Έλληνες, για να τους παροτρύνει στον αγώνα.
Σχόλια
Παρόλα αυτά, οι Οθωμανοί κρέμασαν τον Γρηγόριο, για να τρομοκρατήσουν τους ξεσηκωμένους ραγιάδες. Ο διάδοχός του Ευγένιος επαναλάμβανε επακριβώς όσα είχε γράψει ο Γρηγόριος στο έγγραφο του αφορισμού: Μεγάλαι ήσαν αι εύνοιαι (…) και το έθνος υμών αντικείμενον της πατρικής μερίμνης του Σουλτάνου, όφειλε να ευλογή τον μονάρχην, όστις κυβερνά τον λαόν αυτού καθ’ υπόδειγμα της θείας ευσπλαχνίας (…) Αλλά φευ αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί μέγα μέρος των Ελλήνων, παριδόντες το καθήκον της ευγνωμοσύνης, ετόλμησαν να φέρωσιν όπλα εναντίον του γαληνοτάτου και κραταιοτάτου ημών ηγεμόνος. Είναι περίεργο που ο Ευγένιος χρησιμοποιεί την κακή λέξη Έλληνες – ίσως γιατί οι περί ων ο λόγος έκαναν το έσχατο των εγκλημάτων, επαναστάτησαν κατά του σουλτάνου, άρα τους άξιζε αυτός ο μειωτικός όρος… Παρατηρεί σχετικά ο Γ. Σκαρίμπας: Τη λέξη «Έλληνες» οι Πατριάρχες ποτέ δεν ξεστόμισαν (Το ’21 και η αλήθεια, τομ. Α’, σελ. 163).
Γράφει ο Η. Πετρόπουλος: Θάτανε ματαιοπονία να περιγράψω τον αισχρό ρόλο της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην διάρκεια της Επανάστασης του 1821 (Ιωάννου Αποκάλυψις. 3η εκδ, ΝΕΦΕΛΗ, Αθήνα 1991, σελ. 223)
Αποτελεί μεγάλη ιστορική και ιδεολογική λαθροχειρία η θέση των ορθοδόξων απολογητών ότι ο Γρηγόριος Ε’ και οι συν αυτώ αναγκάστηκαν να υπογράψουν τον αφορισμό των επαναστατών με βαριά καρδιά – δήθεν για να προστατεύσουν το Γένος. Όλα όσα προηγήθηκαν και όλα όσα ακολούθησαν από την Ιεραρχία της Ορθοδοξίας, βοούν περί του αντιθέτου.
Οι ορθόδοξοι απολογητές ισχυρίζονται ότι ο αφορισμός της Επανάστασης ήταν απλός ελιγμός, προκειμένου να αποφευχθούν τα χειρότερα, δηλαδή η γενικευμένη σφαγή των χριστιανών. Το επιχείρημα θα είχε κάποια αληθοφάνεια, εάν δεν είχαν προηγηθεί τόσοι αιώνες με τη συγκεκριμένη πολιτική αντίληψη του Πατριαρχείου. Η Εκκλησία δεν ξέφυγε καθόλου από τη γραμμή της, με τον αφορισμό εξακολούθησε να είναι συνεπής με τον εαυτό της.
Δεν ισχυρίζεται κανείς ότι η πολιτική της επίσημης Εκκλησίας ενείχε στοιχεία συνειδητού δόλου ή κακοβουλίας κατά των Ελλήνων. Απλώς αφίστατο τραγικά από τα πραγματικά, τα επίκαιρα συμφέροντα των Ελλήνων (δηλ. τον αγώνα για εθνική και κοινωνική αποκατάσταση) διότι βασιζόταν σε μια κοσμοθέαση εντελώς ξένη προς τη νέα ελληνικότητα και εξυπηρετούσε πρωτίστως τα συμφέροντα μιας ελίτ ταυτισμένης με το οθωμανικό κράτος. Αν το Πατριαρχείο πίστευε ότι εξυπηρετεί έτσι τα συμφέροντα των Ελλήνων (που τους έλεγε και εξακολουθεί να τους αποκαλεί Ρωμιούς) απλώς έκανε λάθος, το οποίο, ωστόσο, ουδέποπε παραδέχτηκε. Αντίθετα, με την πολιτική του συνέβαλε καθοριστικά ώστε, τελικά, να εξαλειφθεί το ελληνικό στοιχείο από την Κωνσταντινούπολη – εκατόν τριάντα χρόνια αργότερα.
Εν τω μεταξύ η Εκκλησία έκανε όντως δύσκολη τη ζωή στους Ρωμιούς που επηρέαζε, καταστέλλοντας κάθε επαναστατική τους διάθεση, άρα δυσκολεύοντας περαιτέρω την Επανάσταση. Φανταστείτε -για μια στιγμή μονάχα- ποιες θα ήταν οι εξελίξεις αν ο Πατριάρχης ευλογούσε την Επανάσταση και καλούσε όλους τους χριστιανούς και τους μουσουλμάνους υπόδουλους των Οθωμανών (Ρωμιούς, Βούλγαρους, Σέρβους, Ρουμάνους, Ούγγρους, Αλβανούς κλπ) σε γενικό ξεσηκωμό κατά του Σουλτάνου. Ποιες κατακλυσμιαίες αλλαγές θα είχε προκαλέσει… Αλλά, θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία – και βέβαια απαιτεί να την αξιολογείς υψηλότερα από τη σωτηρία της ψυχής – και βέβαια υψηλότερα από τα υλικά συμφέροντα μιας κοινωνικής και οικονομικής ελίτ.
Όσοι επικαλούνται υπέρ του Γρηγορίου Ε’ τις επιστολές του Υψηλάντη στους Μωραΐτες, όπου δικαιολογούσε ως προϊόν βίας τον αφορισμό – ή το σκεπτικό της καταδίκης που υπέγραψε ο παραζαλισμένος σουλτάνος αποκαλώντας τον Γρηγόριο αρχηγό (!) της Επανάστασης, κυριολεκτικά κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν. Εάν όντως δεν καταλαβαίνουν, τόσο το χειρότερο.
Η υποκρισία είναι τόσο άχαρη… Αν το αφορεστικό υπήρξε προϊόν εξαναγκασμού και κατά συνέπεια ήταν άκυρο, τότε τι νόημα είχε η αποστολή τριμελούς εξαρχίας, στα 1832, στον Ιωάννη Καποδίστρια, η οποία έφερε το μήνυμα ότι το Πατριαρχείο …συγχωρούσε (sic!) τους Μωραΐτες -και τους ξαναδεχόταν υπό τη σκέπη του; Φυσικά ο Κυβερνήτης, διερμηνεύοντας το λαϊκό αίσθημα, απάντησε: να μένει το βύσσινο…
Η στάση της θεσμισμένης Ορθοδοξίας απέναντι στην Επανάσταση του 1821, με τους αφορισμούς των αγωνιστών κλπ, όχι μόνο έβλαψε τον αγώνα, αλλά ουσιαστικά καθόρισε και την μετέπειτα πορεία των πραγμάτων. Όσα επιχειρήματα κι αν επικαλεστούν οι ορθόδοξοι συγγραφείς, (πχ Γεώργιος Μεταλληνός: Το ’21 και οι Συντελεστές του. Στο Διαδίκτυο: http://www.romanity.org) δεν είναι δυνατόν να δικαιολογήσουν τα αδικaιολόγητα, ούτε να τεκμηριώσουν την τάχα ακατάλυτη σχέση των Ελλήνων (Ρωμιών) και της Εκκλησίας στην Κωνσταντινούπολη -γιατί αυτή η σχέση, ήδη προβληματική από πολλού, επλήγη ανεπανόρθωτα όταν η Εκκλησία, στην κορυφαία και πλέον κρίσιμη στιγμή της ιστορίας των Ελλήνων, όταν αυτοί την είχαν περισσότερο ανάγκη από ποτέ, επέλεξε συνειδητά να πάρει το μέρος των εχθρών τους – έστω κι αν αυτό έγινε χωρίς δόλο, αλλά από λάθος εκτίμηση. Η πικρή ειρωνεία της Ιστορίας, μέσα στις νέες συνθήκες, έφερνε τη μεγάλη Εκκλησία -τον πυλώνα της Ρωμιοσύνης- αντιμέτωπη με το ίδιο το πλήρωμά της, γράφει ο Κ. Παπαγιώργης (Κωστής Παπαγιώργης, Αλέξανδρος Αδαμαντίου Εμμανουήλ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ, 1997, σελ. 35)
Μόνο που εκείνη την εποχή υπήρχε, και είχε δυναμώσει πια, ο πυλώνας της νέας ελληνικότητας, στην πραγματική πρωτεύουσα του ελληνισμού, τις κοινότητες και την ελληνική ύπαιθρο. Αυτός στήριξε -και εξακολουθεί να στηρίζει- τους Έλληνες. Με τον …άλλον πυλώνα είναι κάθετος. Δεν στηρίζουν την ίδια δομή.
Μικρή παρένθεση: Είναι προφανές, κατ’ αυτόν τον τρόπο, το δίλλημα της αριστεράς – σε ποιόν πυλώνα θα αναφέρεται. Είναι απολύτως αδύνατον να επιλέξει …και τους δύο!
Λίγα σχόλια ακόμα
Οι Εθνοσυνελεύσεις της Επιδαύρου (1821) και του Άστρους (1823) διακήρυξαν: Όσοι αυτόχθονες κάτοικοι της Επικρατείας της Ελλάδος πιστεύουσιν εις Χριστόν, εισίν Έλληνες. Η διακήρυξη αυτή περιόριζε ασφυκτικά το όραμα του Ρήγα – και της Φιλικής Εταιρείας. Έθετε δια μιας εκτός τους μη πιστεύοντες εις Χριστόν αυτόχθονες, δηλαδή τους μουσουλμάνους Αρβανίτες (οι οποίοι δεν είχαν καμιά ουσιαστική διαφορά από τους χριστιανούς Αρβανίτες -τη ραχοκοκαλιά της Επανάστασης – και του κράτους που ακολούθησε) και τους Έλληνες που είχαν αλλαξοπιστίσει, υπό το κράτος της οθωμανικής βίας. Μια μεγάλη και μεγαλόκαρδη πολιτική έπρεπε να επιχειρήσει να τους κερδίσει -και σε περίπτωση επιτυχίας, θα παραγόντουσαν πολλαπλασιαστικά πολιτικά (απελευθερωτικά) αποτελέσματα. Η μικρή και στενόκαρδη πολιτική, που ταύτισε την Ελλάδα με το Χριστό, τους έχασε όλους αυτούς, οριστικά και αμετάκλητα.
Μοιραία χρεοκόπησε και το μεγάλο σχέδιο της Βαλκανικής Ομοσπονδίας. Διότι, δεδομένων των συνθηκών, για να προωθηθεί μια τόσο μεγαλόπνοη επαναστατική πολιτική ήταν απαραίτητη η σύμπραξη (και πνευματική καθοδήγηση) της Εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης. Αλλά η Εκκλησία αυτή ήταν ταγμένη αναφανδόν υπέρ της ακεραιότητας της οθωμανικής αυτοκρατορίας – ήταν ένα από τα σημαντικότερα στηρίγματα της.
Η Εθνοσυνέλευση του Ναυπλίου (1832) όρισε ότι είναι Έλληνες όσοι αυτόχθονες της Ελληνικής Επικράτειας πιστεύουν στο Χριστό και όσοι γεννήθηκαν σε ξένες επικράτειες από αυτόχθονες γονείς ή μόνο από Έλληνα πατέρα και πρεσβεύουν την πάτριον θρησκείαν. Η στενή εθνικιστική αντίληψη, εκφραζόμενη μέσω της θρησκευτικής διαλογής, επικράτησε οριστικά -και καθόρισε τις εξελίξεις έως σήμερα. Και μια λεπτομέρεια: οι Έλληνες καθολικοί, ως μη συνάδοντες με την πάτριον θρησκείαν (την Ορθοδοξία) ετέθησαν εν αμφιβόλλω. Ούτε πέρασε βέβαια από το μυαλό των τότε εθνοσυμβούλων ότι μπορεί να υπάρξουν και Έλληνες άνευ θρησκεύματος – όπως δεν μπορεί ακόμα να το χωνέψει η ελλαδική Εκκλησία. Καθένας όφειλε -και οφείλει- να φέρει την ταμπέλα Χριστιανός Ορθόδοξος προκειμένου να θεωρείται αυθεντικός Έλληνας. Συμπεριλαμβανομένων των πάσης φύσεως καιροσκόπων, απατεώνων και πολιτικών ληστών ποικίλης προελεύσεως που ασπάσθησαν την Ορθοδοξία μόνο και μόνο για λόγους συμφέροντος. Κορυφαίο παράδειγμα οι ένδοξες βασιλικές οικογένειες – και το συν αυταίς σκυλολόι εξ Εσπερίας.
Οι αγωνιστές του ’21, παρότι αφορισμένοι από την Εκκλησία, στις δηλώσεις τους προτάσσουν συνήθως την πίστη και στην συνέχεια την πατρίδα. Ακόμα κι ο Κολοκοτρώνης -αφορισμένος δύο φορές. Ήταν αναπόφευκτο, όντας ανάμεσα στις μυλόπετρες του Ισλάμ και της παπικής Δύσης, οι Έλληνες να αναζητούν μια αναφορά ταυτότητας με αντίστοιχα υψηλό μεταφυσικό κύρος – κάτι που ερμηνεύεται ως αδήριτη πολιτική ανάγκη. Ακριβώς αυτή την ανάγκη εκμεταλλεύτηκε η Εκκλησία για να νομιμοποιηθεί εκ νέου στις συνειδήσεις των Ελλήνων και να συνεχίσει να τους καθοδηγεί. Αλλά και την ώρα της κρίσης, τι πιο φυσικό από το να αναζητείται ελπίδα και θάρρος μέσα από τα σύμβολα της παραδοσιακής (ήδη 15 αιώνων) εντόπιας θρησκείας. Οι ορθόδοξοι ας μη το παίρνουν επί πόνου: σε αυτό το επίπεδο, όποια θρησκεία και να ήταν, τον ίδιο ρόλο θα έπαιζε για τους Έλληνες. Μόνο που η επίσημη δική τους, τους αφόρισε…
Η συμμετοχή του ανώτερου κλήρου στην Επανάσταση ήταν ιδιαίτερα περιορισμένη, αν λάβουμε ως κριτήριο τις θανατώσεις ανωτέρων κληρικών – μετά βίας φτάνουν τους είκοσι σε ολόκληρη την έκταση της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Οι περισσότεροι από αυτούς έπεσαν θύματα της πρώτης, μανιασμένης αντίδρασης των Οθωμανών απέναντι στην Επανάσταση, χωρίς οι ίδιοι να φταίνε σε τίποτα. Αυτό σημαίνει, με άλλα λόγια, ότι η θεσμισμένη Εκκλησία πειθάρχησε και συνεργάστηκε – και οι Οθωμανοί το κατάλαβαν πολύ καλά.
Ξεχωρίζουν, βέβαια, οι ελάχιστες μορφές επαναστατών επισκόπων (όπως του Σαλώνων Ησαΐα), ενώ για τον κατώτερο κλήρο των επαναστατημένων περιοχών δεν χρειάζεται ιδιαίτερη αναφορά, απλά ήταν ταυτισμένος με τον επαναστατημένο λαό, αναπόσπαστο τμήμα του. Αυτοί οι παπάδες έσωσαν, κατά κάποιον τρόπο, την τιμή της Ορθοδοξίας – όντες αφορισμένοι από την Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης.
Ο επίλογος, ας είναι του Παναγιώτη Κονδύλη
Οι προαστικές – πατριαρχικές δυνάμεις (…) ούτε υπήρξαν οι αρχικοί ιδεολογικοί δημιουργοί της έννοιας του έθνους στην α ή τη β εκδοχή της ούτε και ταυτίστηκαν εξαρχής μαζί της. (…) Την προσεταιρίστηκαν (και την τροποποίησαν) για να την παρουσιάσουν ως έρεισμα και επίρρωση του ηγετικού τους ρόλου. Περίπτωση πλείστων προυχόντων και οπλαρχηγών & περίπτωση της Εκκλησίας.
(Αυτή) σε όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας ποτέ δεν κατανόησε τον εαυτό της ως κεφαλή και πρόμαχο ενός υπόδουλου έθνους, παρά ως ποιμένα και ταγό χριστιανικών πληθυσμών αναγκασμένων να ζουν κάτω από αλλόθρησκο ηγεμόνα. (Ήταν) θεσμός ξένος προς το έθνος, θεσμός πολυεθνικός και επομένως μη εθνικός, στα μάτια του οποίου η ομολογία πίστεως μετρούσε περισσότερο από τη φυλή ή ακόμα και τη γλώσσα: ο ορθόδοξος Ρώσος ήταν αδελφός, ο Έλληνας που φράγκεψε όχι. Η δημιουργία ενός εθνικού κράτους θα διασπούσε το πλήρωμά της (…) και έτσι θα μείωνε την επιρροή της (…) αφού μόνη αυτή μπορούσε να απαιτεί από τους Χριστιανούς υποταγή, νομιμοφροσύνη και φόρους.
Η Εκκλησία οικειώνεται το έθνος, όταν πια η δυναμική των γεγονότων το είχε θέσει σε ημερήσια διάταξη (…) τότε θυμάται ότι η θρησκεία επιτελούσε εξ αντικειμένου λειτουργία εθνικής συσπείρωσης, αποσιωπά όμως ότι αυτή η λειτουργία μπορούσε αν θεωρηθεί ως εθνική συσπείρωση μόνο και μόνο επειδή κάποιοι άλλοι εκ των υστέρων ανακάλυψαν και πρόβαλαν το έθνος. (Τότε) σηκώνει συχνά το εθνικό λάβαρο και ζητά να ποδηγετήσει τόσο την εθνική ιδεολογία, όσο και τους αγώνες των αλύτρωτων, προκειμένου να μην αφήσει κενά για τις εκκοσμικευτικές ή και αντιθρησκευτικές δυνάμεις.
Αυτό το πέτυχε σε μεγάλο βαθμό, σε τόσο μεγάλο μάλιστα ώστε όχι μονάχα μπόρεσε να διατηρήσει ίσαμε σήμερα ζωντανή τη σύνδεση της έννοιας του έθνους με την προαστική μυθολογία και μεταφυσική, αλλά και (…) να αντιμετωπίζει ες αεί τον συνεπή χωρισμό κοινωνίας και κράτους.
*
Repost. Πρώτη ανάρτηση, εδώ: http://tamystikatoukolpou.blogspot.com/2006/09/blog-post_18.html
Η καλύβα ψηλά στο βουνό 
40 Σχόλια
Comments feed for this article
24 Μαρτίου, 2008 στις 4:51 μμ
Πάνος
Στην πρώτη ανάρτηση είχαν έρθει τα ακόλουθα σχόλια:
• At 8:37 μμ, xpsilikatzoy
Μπράβο ρε Πάνο. Και ψάχνω όλη μέρα για τους αφορισμούς να τους τρίψω στην μούρη των παππάδων και κάτι ηλίθιων bloggers και δεν τους βρίσκω. Και πάλι μπράβο. Είναι από τα κείμενα που το βάζεις βιτρίνα να το ΄χουμε εύκαιρο για κάτι ζώα.
!!!
• At 9:16 μμ, Dark Angel
Ρισπεκτ αδερφέ.
• At 10:49 μμ, Σχολιαστής
Πα, πα, πα, δεν είναι να μπλέξεις με παπά.
• At 11:21 μμ, ιχνηλάτης
θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία.
Φίλε Πάνο, όποτε το διαβάζω πέφτω σε βαριά περισυλλογή. Ίσως η σπουδαιότερη πολιτική ρήση όλων των εποχών. Ειπωμένη από έναν ( μέγιστο ) ποιητή.
Διεισδυτική και αποκαλυπτική ή ιστορική σου έρευνα. Δεν ξέρω αν ένα απλό εύγε ανταμείβει τον κόπο που σίγουρα κατέβαλες για να τη γράψεις.
• At 11:33 μμ, polydeukis
Συγχαρητήρια Πάνο για την ανάλυση σου. Βοηθάς στην κατανόηση ενός κειμένου που είναι, λόγω της γλώσσας, αρκετά δύσκολο.
Διστυχώς τα όσα γράφεις είναι εντελώς άγνωστα στην πλειοψηφία των Ελλήνων. Η εκκλησία, μέσω της γνωστής διαπλοκής της με το κράτος, έχει φροντίσει να διδάσκεται στα σχολεία η δική της εκδοχή της ιστορίας. Και αν κάτι πάει καμιά φορά να αλλάξει, το χουντικό κατάλοιπο που λέγεται Χριστόδουλος φροντίζει με την επιρροή του να το αποτρέψει.
• At 11:34 μμ, exiled
Μπράβο!
Υ.Γ.: Έτσι όπως το πας, θα τον φας τον αφορισμό σου από τον Χουντόδουλο…
🙂
• At 12:30 πμ, Πάνος
Ευχαριστώ όσους αφήνουν ένα καλό λόγο στα σχόλια.
*
Καλοσωρίζω και τον Πολυδεύκη.
*
Νομίζω ότι είναι απαραίτητη η σταθερή και κατά το δυνατόν ευγενική έκφραση της θέλησης όλων εκείνων που επιδιώκουν την απελευθέρωση της κοινωνικής (εν μέρει και της πολιτικής) ζωής από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό ενός συστήματος εξουσίας και συμφερόντων, που παριστάνει οτι είναι τάχα η ελληνική Ορθοδοξία.
Σημειώνω μονάχα οτι σε επίπεδο πίστης / κοσμοθέασης δεν έχω την παραμικρή αντίθεση με οποιονδήποτε θρησκευόμενο, ούτε με τους ορθόδοξους, φυσικά. Αντίθετα, στηρίζω χωρίς καμιά επιφύλαξη δράσεις που ευνοούν τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς που μεταφέρει η Ορθοδοξία, όπως τα μεγάλα έργα συντήρησης και αποκατάστασης στο Άγιο Όρος.
Με τους παπάδες τα χαλάμε όταν επιμένουν να ανακατεύονται εκεί που δεν έχουν καμιά δουλειά: στην πολιτική ζωή, στην εκπαίδευση, στις προσωπικές επιλογές όσων δεν τους χρειάζονται (πχ πολιτική κηδεία / αποτέφρωση νεκρών)
Και βέβαια, τα χαλάμε πολύ άσχημα όταν επιδιώκουν να καπελώσουν με τα μαύρα τους καλιμαύχια την ιστορία των Ελλήνων…
• At 2:21 πμ, Tero
Συντάσσομαι με την xpsilikatzoy και σε ευχαριστώ που μπήκες στον κόπο και τα έγραψες, είναι όντως κείμενο για βιτρίνα. 🙂
Μια σκέψη εκ μέρους μου:
Το πρόβλημα με τις θεϊστικές θρησκείες (οι θρησκείες σύμφωνα με τις οποίες όχι απλά υπάρχει θεϊκό ον αλλά επεμβαίνει και στα εγκόσμια), όπως ο χριστιανισμός, είναι ότι τις «βουλές του θεϊκού όντος» τις προφασίζεται ο καθένας όπως του καπνίσει (διάβαζε: κατά τα συμφέροντα του καθενός). Έτσι, για παράδειγμα, ο μεν Κωλοκοτρώνης θεωρούσε ότι ο θεός βάζει τη τζίφρα του υπέρ της επανάστσης, το δε πατριαρχείο θεωρούσε ότι έχει τον θεό με το μέρος του, στον αφορισμό της επανάστασης (Αφού βέβαια είχαν βολέψει τις κωλάρες τους, ήταν «θέλημα θεού» η τουρκοκρατία, κι από δω παν’ οι άλλοι!). [Εντελώς τυχαία, μέχρι και σήμερα, ο Μπους θεωρεί ότι έχει τον θεό με το μερος του, ο Αχμαντινετζάντ θεωρεί ότι έχει τον αλλάχ με το μέρος του, και ο Ολμέρτ θεωρεί ότι έχει τον γιαχβέ με το μέρος του.]
Which is why θεϊστικές θρησκείες suck. 😉
Ενδιαφέρουσες σκέψεις για το θέμα θα βρεις και σ’ αυτό το εξ-αιρετικό (pun intended) post της penguin_witch.
Επίσης, με τρώει το χέρι μου να παραπέμψω και στο δικό μου σεντόνι περί του πόόόσο στήριξε η θεσμισμένη ορθοδοξία την ορθολογιστική παιδεία εκείνη την περίοδο (μπορείς να πεις ότι «βλογάω τα γένια μου» :-p).
Και πάλι εύγε για το κείμενο!
Tero
• At 3:29 πμ, cyrusgeo
Εξαίσιο. Τι βιτρίνα — για γιγαντοαφίσα είναι…
• At 8:55 πμ, penguin_witch
Αυτό το entry σώζεται, τυπώνεται, γίνεται αφίσα και φέιγ-βολάν.
• At 1:05 μμ, roidis
Μπράβο Πάνο.
Μου έγραψες ότι δεν βλέπεις να αλλάζει κάτι στο άμεσο μέλλον και ότι ΄»κάτι» κινείται.
Έχεις δίκιο αλλά δεν θά ‘πρεπε να πλημμυρίσει ο τόπος από αποκαλυπτικά γραπτά;
Νομίζω ότι υπάρχουν ήδη πολλά, ίσως όχι αρκετά.
Σκέψου όμως τι ποσοστό του πληθυσμού τα διαβάζει, και από αυτό που τα διαβάζει, πόσοι έχουν την ικανότητα κρίσης.
• At 1:32 μμ, Πάνος
Καταπληκτικά και τα δύο λινκ του Tero. Το δικό του το είχα δει και σχολιάσει, της pw όχι.
Σημειώνω μια διαφωνία μου: η επανάσταση του 1821 δεν είναι κοινωνική, σκέτο, όπως γράφει. Ούτε εθνική, σκέτο, όπως μας διδάσκει η «επίσημη» ιστορία. Χαρακτηριζόταν από το συναμφότερον, ήταν ΚΑΙ εθνική ΚΑΙ κοινωνική, ταυτόχρονα, με τις αναλογίες να παίζουν από τόπο σε τόπο και από άνθρωπο σε άνθρωπο.
• At 2:01 μμ, Πάνος
Αγαπητρέ Ροΐδη,
ο απαισιόδοξος δεν είναι παρά ένας καλύτερα ενημερωμένος αισιόδοξος.
Η Εκκλησία στην Ελλάδα είναι μια παντοδύμανη οργάνωση / εξουσία, για τον απλούστατο λόγο οτι αυτό το αποδέχεται ο ελληνικός λαός, άλλοι με ευχαρίστηση και άλλοι δυσφορώντας.
Ο ίδιος ο Χριστόδουλος είναι ένας πανίσχυρος ηγέτης – κινδυνεύει μόνο από τον προσωπικό του φαταουλισμό και την έλλειψη μέτρου.
Τα μπλόγκ και τα σάιτ όσο κι αν «πλημυρρίσουν από αποκαλυπτικά γραπτά» (θα) αφορούν πάντα μια μικρή, ελάχιστη, μειοψηφία. Ο κόσμος είναι αλλού!
Άλλωστε, τίποτα καινούριο δε λέμε – όλα υπάρχουν γραμμένα και κυκλοφορούν σε βιβλία, εδώ και χρόνια!
Όσο οι πολιτειακές και πολιτικές μας αρχές ορκίζονται «εις το όνομα της Αγίας και Ομοουσίου και Αδιαιρέτου Τριάδος»,
όσο ο προσυλητισμός δεν απαγορεύεται αυστηρά στην εκπαίδευση,
όσο οι εκπρόσωποι της Εκκλησίας καλούνται να «αγιάσουν» τη νέα κοινοβουλευτική, δικαστική κλπ περίοδο,
όσο δεν καταργείται ο θρησκευτικός όρκος,
όσο οι πολιτικοί μας τρέχουν με τη γλώσσα έξω πίσω από τους παπάδες, για τις ψήφους,
όσο, όσο, όσο…
τόσο δε θα αλλάζει τίποτα!
Προσωπικά έχω συνηθίσει στο γεγονός οτι οι απόψεις μου είναι περιθωριακά μειοψηφικές – ειλικρινά δεν έχω κανένα ζόρι μ’ αυτό. Αλλά δεν έχω και καμιά αυταπάτη οτι τα ποστάκια μας θα ξυπνήσουν τον ιπποπόταμο που κοιμάται και ροχαλίζει – την ελληνική κοινωνία. Το πολύ πολύ να νιώσει ένα τσίμπημα (αμφίβολλο κιόλας…), αυτό ειν’ όλο!
• At 2:02 μμ, Πάνος
«όσο δεν καταργείται ο θρησκευτικός όρκος»,
στα δικαστήρια, εννοώ.
• At 2:29 μμ, Athanassios
Εκφράζω την απόλυτη συμφωνία μου με το κείμενο, αν κι όλα αυτά όπως και συ λες είναι γνωστά εδώ και πολλά χρόνια.
Ο θρησκευτικός όρκος είναι πλέον προαιρετικός στα Δικαστήρια. Το θέμα είναι ποιός έχει κώλο να πει δεν ορκίζομαι στο θείο Ευαγγέλιο!!!
• At 3:43 μμ, ο θειος Ισιδωρος
Απο το κρεβατι της ηδονης, που ειμαι καθηλωμενος γαμωντας ασυστολως τις τελευταιες μερες (εξ ου και η εξαφανηση μου), στελνω τους εντονους αγωνιστικους μου χαιρετισμους στην ομηγυρη και ενωνω τη φωνη μου με την δικη σας συντροφοι συναγωνιστες.
Και παροτι η αντικληρικαλιστικη αυτη πλημμυρίδα μεπιασε με τα βρακια κατεβασμενα (σαν τον Καράμπελα καβαλα στη Χαϊδω, ω ανηψιε μου Πανο) δηλωνω παρων εις τας επαλξεις, καθοτι ενα καλο κειμενο κατα του παπαδαριου ειναι το ιδιο απολαυστικο μ΄ενα καλο γαμησι.
(Ε ρε καβλες μανα μου)
***
«…να είναι κατηραμένοι και ασυγχώρητοι και μετά θάνατον άλυτοι και των αιωνίω υπόδικοι αναθέματι και αυτοί, και όσοι ακολουθήσωσι του λοιπού (…) να γίνουν τα τέκνα αυτών ορφανά (…) άγγελος Κυρίου καταδιώξει αυτούς πυρίνη ρομφαία.»
Αυτο ακριβως ειχαν να προταξουν αντιπαρατιθεμενοι στον ξεσηκωμο, την μεταφυσικη απειλη των αμαθων ανθρωπων.
Το οτι ο αφορισμος συνταχθηκε πανω στην αγια τραπεζα καταδινκυει ολη την αγριοτητα του ψυχολογικου εκβιασμου που επιχειρηθηκε απο την πλευρα της εκκλησιας.
Αυτη ειναι η πραμάτεια τους, ακομα και σημερα αυτο ειναι το οπλο τους «η ομηρεια των ανθρωπων μεσω της ιδεοληψιας τους»
Στον πολιτικο τομεα ο ρολος της εκκλησιας ειναι ξεκαθαρος και συνειδητος πριν, κατα και μετα την επανασταση μεχρι και σημερα.
Η εκκλησια απο τη φυση της ανεκαθεν αποτελεσε μηχανησμο της πιο μαυρης εξουσιας και πολεμησε καθε προσπαθεια εξελιξης των κοινωνιων.
Ο ρολος, ιστορικα, ηταν παντα τετοιος: Η σταση της κατα την αλωση της Κωνσταντινουπολης, στη Γερμανικη κατοχη, στη χουντα και σε καθε σημαντικη ιστορικη στιγμη.
Στο εξαιρετο κειμενο σου θα διαφωνησω στο σημειο που απαλασεις την εκκλησια απο …κακες προθεσεις απεναντι στην επανασταση και στη νεα Ελληνικοτητα που αναδυκνειεται μεσα απ΄αυτη.
Αποψη μου ειναι οτι στην περιπτωση της (εκκλησιας) η φυση της καθοριζει την εκαστοτε θεση της: ο Ελληνισμος και το πνευμα του την ακυρωναν, συνεπως η ακυρωση του ηταν παντα προϋποθεση της υπαρξης της.
Κατ΄επεκταση ο βρωμικος ρολος της στην υποθεση της επαναστασης αποτελουσε εν δυναμει απειλη για αυτην. Εξ ου και η σταση της.
Δεν προκειται για καποιο …λαθος της.
Εξ ορισμου ολοκληρη η υπαρξη της συνιστα ενα …»ολοκληρωμενο φιλοσοφικο λαθος».
Παω τωρα
• At 3:48 μμ, ο θειος
Διορθωση
Κατ΄επεκταση ΚΑΙ ο βρωμικος ρολος της ΑΠΕΝΑΝΤΙ στην υποθεση της επαναστασης Η ΟΠΟΙΑ αποτελουσε εν δυναμει απειλη για αυτην
• At 4:48 μμ, Πάνος
θείε Ισίδωρε,
(άξιος!)
μια διευκρίνηση. Γράφεις στο σχόλιό σου:
…θα διαφωνησω στο σημειο που απαλασεις την εκκλησια απο …κακες προθεσεις απεναντι στην επανασταση και στη νεα Ελληνικοτητα που αναδυκνειεται μεσα απ΄αυτη.
Δεν λέω ακριβώς αυτό. Η Εκκλησία ήταν απολύτως κακόβουλη απέναντι στην επανάσταση και στη νέα ελληνικότητα – είναι γεγονός. Εγώ δεν της αποδίδω κακοβουλία γενικά «έναντι των Ελλήνων» («Ρωμιούς» τους έλεγε και τους λέει). Υπάρχει σημαντική διαφορά!
• At 4:49 μμ, Πάνος
…και κάτι ακόμα: η νέα ελληνικότητα δημιούργησε την επανάσταση και όχι το αντίστροφο!
• At 5:07 μμ, VITA MI BAROUAK
Καλησπέρα κι από μένα. Πολύ σωστά και χρήσιμα όλα.
Να συμπληρώσω δυο πράγματα που διάβασα προσφάτως αν και όχι απόλυτα σχετικά με το θέμα:
1. Ο Καποδίστριας δεν ήταν έλληνας αλλά Ιταλός γεννημένος στην Κέρκυρα. Νομίζω τον έλεγαν Βιτόριο.
2. Ο Πάτερ Κοσμάς ο Αιτωλός είχε ιδρύσει πάνω από 200 σχολεία με την βοήθεια του Αλί Πασά. Αυτό ως απάντηση στον πίνακα με το κρυφό σχολειό…
Άντε κι ένα τελευταίο που ξέρω από παλιά. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος λένε ότι ήταν μουσουλμάνος.
Είμαι περίεργος να μάθω τι θα γράφουν τα νέα σχολικά βιβλία γι όλα αυτά.
• At 5:15 μμ, ο θειος
Αμα δε λες …αυτο ναχεις την ευχη μου!
Αμα ομως λες …αυτο ναχεις την καταρα μου!
(…και οπως ειμαι στις φορμες μου πιανει)
• At 5:25 μμ, ο θειος
At 4:49 μμ, Πάνος
…και κάτι ακόμα: η νέα ελληνικότητα δημιούργησε την επανάσταση και όχι το αντίστροφο!
Εχεις δικιο, εννοουσα…..(καταλαβες!).
• At 5:31 μμ, Πάνος
Ἀλέξανδρος Ὑψηλάντης – Προκήρυξη
«νὰ ὑψώσωμεν τὸ σημεῖον δι᾿ οὗ πάντοτε νικῶμεν, τὸν Σταυρόν!»
Ἡ ὥρα ἦλθεν, ὢ ἄνδρες Ἕλληνες!
Οἱ ἀδελφοί μας καὶ φίλοι εἶναι πανταχοῦ ἕτοιμοι· οἱ Σέρβοι, οἱ Σουλιῶται, καὶ ὅλη ἡ Ἤπειρος ὁπλοφοροῦντες μᾶς περιμένουν· ἂς ἐνωθῶμεν λοιπὸν μὲ ἐνθουσιασμόν! Ἡ Πατρὶς μᾶς προσκαλεῖ!
Ἡ Εὐρώπη προσηλώνουσα τοὺς ὀφθαλμούς της εἰς ἡμᾶς, ἀπορεῖ διὰ τὴν ἀκινησίαν μας· ἂς ἀντηχήσωσι λοιπὸν ὅλα τὰ ὅρη τῆς Ἑλλάδος ἀπὸ τὸν ἦχον τῆς πολεμικῆς μας σάλπιγγος καὶ αἱ κοιλάδες ἀπὸ τὴν τρομερᾶν κλαγγὴν τῶν ἁρμάτων μας. Ἡ Εὐρώπη θέλει θαυμάσει τὰς ἀνδραγαθίας μας οἱ δὲ τύραννοι ἡμῶν τρέμοντες καὶ ὠχροὶ θέλουσι φύγῃ ἀπ᾿ ἔμπροσθέν μας.
Οἱ φωτισμένοι λαοὶ τῆς Εὐρώπης ἀσχολοῦνται εἰς τὴν ἀπόλαυσιν τῆς ἰδίας εὐδαιμονίας καὶ πλήρεις εὐγνωμοσύνης διὰ τὰς πρὸς αὐτοὺς τῶν προπατόρων μας εὐεργεσίας, ἐπιθυμοῦσι τὴν ἐλευθερίαν τῆς Ἑλλάδος.
Ἡμεῖς φαινόμενοι ἄξιoι τῆς προπατορικῆς ἀρετῆς καὶ τοῦ παρόντος αἰῶνος εἴμεθα εὐέλπιδες, νὰ ἐπιτύχωμεν τὴν ὑπεράσπισιν αὐτῶν καὶ εἰς βοήθειαν πολλοὶ ἐκ τούτων φιλελεύθεροι θέλουσιν ἔλθῃ, διὰ νὰ συναγωνισθῶσι μὲ ἡμᾶς. Κινηθεῖτε, ὢ φίλοι, καὶ θέλετε ἰδῇ μίαν κραταιὰν δύναμιν νὰ ὑπερασπισθῆ τὰ δίκαιά μας! Θέλετε ἰδῇ καὶ ἐξ αὐτῶν τῶν ἐχθρῶν μας πολλοὺς οἵτινες παρακινούμενοι ἀπὸ τὴν δικαίαν μας αἰτίαν, νὰ στρέψωσι τὰ νῶτα πρὸς τὸν ἐχθρὸν καὶ νὰ ἐνωθῶσι μὲ ἡμᾶς· ἂς παρρησιασθῶσι μὲ εἰλικρινὲς φρόνημα, ἡ Πατρὶς θέλει τοὺς ἐγκολπωθῇ! Ποῖος λοιπὸν ἐμποδίζει τοὺς ἀνδρικούς σας βραχίονας; Ὁ ἄνανδρος ἐχθρός μας εἶναι ἀσθενὴς καὶ ἀδύνατος. Οἱ στρατηγοί μας ἔμπειροι, καὶ ὅλοι οἱ ὁμογενεῖς γέμουσιν ἐνθουσιασμοῦ! Ἑνωθῆτε λοιπόν, οἱ ἀνδρεῖοι καὶ μεγαλόψυχοι Ἕλληνες! Ἂς σχηματισθῶσι φάλαγγες ἐθνικαί, ἂς ἐμφανισθῶσι πατριωτικαὶ λεγεῶνες, καὶ θέλετε ἰδῇ τοὺς παλαιοὺς ἐκείνους κολοσσοὺς τοῦ δεσποτισμοῦ νὰ πέσωσιν ἐξ ἰδίων, ἀπέναντι τῶν θριαμβευτικῶν μας σημαιῶν. Εἰς τὴν φωνὴν τῆς σάλπιγγός μας ὅλα τὰ παράλια τοῦ Ἰoνίoυ καὶ Αἰγαίoυ πελάγους θέλουσιν ἀντηχήσῃ· τὰ ἑλληνικὰ πλοῖα, τὰ ὁποία ἐν καιρῷ εἰρήνης ἤξευραν νὰ ἐμπορεύωνται καὶ νὰ πολεμῶσι, θέλουσι σπείρῃ εἰς ὅλους τους λιμένας τοῦ τυράννου με τὸ πῦρ καὶ τὴν μαχαίραν τὴν φρίκην καὶ τὸν θάνατον.
Ποία ἑλληνικὴ ψυχὴ θέλει ἀδιαφορήσῃ εἰς τὴν πρόσκλησιν τῆς Πατρίδος; Εἰς τὴν Ῥώμην ἕνας τοῦ Καίσαρος φίλος σείων τὴν αἱματωμένην χλαμύδα τοῦ τυράννου ἐγείρει τὸν λαόν. Τί θέλετε κάμῃ σεῖς ὢ Ἕλληνες, πρὸς τοὺς ὁποίους ἡ Πατρὶς γυμνὴ δεικνύει μὲν τὰς πληγάς της καὶ μὲ διακεκομμένην φωνὴν ἐπικαλεῖται τὴν βοήθειαν τῶν τέκνων της; Ἡ θεία πρόνοια, ὢ φίλοι συμπατριῶται, εὐσπλαγχνισθεῖσα πλέον τὰς δυστυχίας μας ηὐδόκησεν οὕτω τὰ πράγματα, ὥστε μὲ μικρὸν κόπον θέλομεν ἀπολαύσῃ μὲ τὴν ἐλευθερίαν πᾶσαν εὐδαιμονίαν. Ἂν λοιπὸν ἀπὸ ἀξιόμεμπτον ἀβελτηρίαν ἀδιαφορήσωμεν, ὁ τύραννος γενόμενος ἀγριώτερος θέλει πολλαπλασιάσῃ τὰ δεινά μας, καὶ θέλομεν καταντήσῃ διὰ παντὸς τὸ δυστυχέστερον πάντων τῶν ἐθνῶν.
Στρέψατε τοὺς ὀφθαλμούς σας, ὢ συμπατριῶται! καὶ ἴδετε τὴν ἐλεεινήν μας κατάστασιν· ἴδετε ἐδῶ τοὺς ναοὺς καπατημένους· ἐκεῖ τὰ τέκνα μας ἁρπαζόμενα, διὰ χρῆσιν ἀναιδεστάτην τῆς ἀναιδοῦς φιληδονίας τῶν βαρβάρων τυράννων μας· τοὺς οἴκους μας γεγυμνωμένους· τοὺς ἀγρούς μας λεηλατισμένους καὶ ἡμᾶς αὐτοὺς ἐλεεινὰ ἀνδράποδα.
Εἶναι καιρὸς νὰ ἀποτινάξωμεν τὸν ἀφόρητον τοῦτον ζυγόν, νὰ ἐλευθερώσωμεν τὴν Πατρίδα, νὰ κρημνίσωμεν ἀπὸ τὰ νέφη τὴν ἠμισέλινον, διὰ νὰ ὑψώσωμεν τὸ σημεῖον δι᾿ οὗ πάντοτε νικῶμεν, λέγω τὸν Σταυρόν, καὶ οὕτω νὰ ἐκδικήσωμεν τὴν Πατρίδα, καὶ τὴν ὀρθόδοξον ἡμῶν Πίστιν ἀπὸ τὴν ἀσεβῆ τῶν ἀσεβῶν καὶ ἀφρόνησιν.
Μεταξὺ ἡμῶν εὐγενέστερος εἶναι, ὅς τις ἀνδρειωτέρως ὑπερασπισθῇ τὰ δίκαια τῆς Πατρίδος καὶ ὠφελιμωτέρως τὴν δουλεύσει. Τὸ ἔθνος συναθροιζόμενον θέλει ἐκλέξῃ τοὺς δημογέροντάς του, καὶ εἰς τὴν ὕψιστον ταύτην βουλὴν θέλουσιν ὑπέκει ὅλαι μας αἱ πράξεις.
Ἂς κινηθῶμεν λοιπὸν μὲ ἓν κοινὸν φρόνιμα, οἱ πλούσιοι ἂς καταβάλωσιν μέρος τῆς ἰδίας περιουσίας, οἱ ἱερoὶ ποιμένες ἂς ἐμψυχώσωσι τὸν λαὸν μὲ τὸ ἴδιόν των παράδειγμα, καὶ οἱ πεπαιδευμένοι ἂς συμβουλεύσωσιν τὰ ὠφέλιμα. Οἱ δὲ ἐν ξέναις αὐλαῖς ὑπουργοῦντες στρατιωτικοὶ καὶ πολιτικοὶ ὁμογενεῖς, ἀποδίδοντες τὰς εὐχαριστίας εἰς ἣν ἕκαστος ὑπουργεῖ δύναμιν, ἂς ὀρμήσωσιν ὅλοι εἰς τὸ ἀνοιγόμενον ἤδη μέγα καὶ λαμπρὸν στάδιον, καὶ ἂς συνεισφέρωσιν εἰς τὴν πατρίδα τὸν χρεωστούμενον φόρον, καὶ ὡς γενναῖoι ἂς ἐνοπλισθῶμεν ὅλοι ἄνευ ἀναβολῆς καιροῦ μὲ τὸ ἀκαταμάχητον ὅπλον τῆς ἀνδρείας καὶ ὑπόσχομαι ἐντὸς ὀλίγου τὴν νίκην καὶ μετ᾿ αὐτὴν πᾶν ἀγαθόν. Πoῖoι μισθωτοὶ καὶ χαῦνοι δοῦλοι τολμοῦν νὰ ἀντιπαραταχθώσιν ἀπέναντι λαοῦ, πολεμοῦντος ὑπὲρ τῆς ἰδίας ἀνεξαρτησίας; Μάρτυρες οἱ ἡρωικοὶ ἀγῶνες τῶν προπατόρων μας· Μάρτυς ἡ lσπανία, ἥτις πρώτη καὶ μόνη κατετρόπωσεν τὰς ἀηττήτους φάλαγγας ἐνὸς τυράννου.
* * *
Μὲ τὴν ἕνωσιν, ὢ συμπολίται, μὲ τὸ πρὸς τὴν ἱερὰν θρησκείαν σέβας, μὲ τὴν πρὸς τοὺς νόμους καὶ τοὺς στρατηγοὺς ὑποταγήν, μὲ τὴν εὐτολμίαν καὶ σταθηρότητα, ἡ νίκη μας εἶναι βεβαῖα καὶ ἀναπόφευκτος· αὐτὴ θέλει στεφανώσῃ μὲ δάφνας ἀειθαλεῖς τους ἡρωικοὺς ἀγώνας μας· αὐτὴ μὲ χαρακτῆρας ἀνεξαλείπτους θέλει χαράξῃ τὰ ὀνόματα ἡμῶν εἰς τὸν ναὸν τῆς ἀθανασίας, διὰ τὸ παράδειγμα τῶν ἐπερχομένων γενεῶν. Ἡ Πατρὶς θέλει ἀνταμείψῃ τὰ εὐπειθῆ καὶ γνήσιά της τέκνα μὲ τὰ βραβεῖα τῆς δόξης καὶ τιμῆς· τὰ δὲ ἀπειθῆ καὶ κωφεύοντα εἰς τὴν τωρινήν της πρόσκλησιν, θέλει ἀποκηρύξῃ ὡς νόθα καὶ ἀσιανὰ σπέρματα, καὶ θέλει παραδώσῃ τὰ ὀνόματά των, ὡς ἄλλων προδοτῶν, εἰς τὸν ἀναθεματισμὸν καὶ κατάραν τῶν μεταγενεστέρων.
Ἂς καλέσωμεν λοιπὸν ἐκ νέου, ὢ ἀνδρεῖοι, καὶ μεγαλόψυχοι Ἕλληνες, τὴν ἐλευθερίαν εἰς τὴν κλασικὴν γῆν τῆς Ἑλλάδος. Ἂς συγκροτήσωμεν μάχην μεταξὺ τοῦ Μαραθῶνος καὶ τῶν Θερμοπυλῶν. Ἂς πολεμήσωμεν εἰς τοὺς τάφους τῶν Πατέρων μας, οἱ ὁποῖοι διὰ νὰ μᾶς ἀφήσωσιν ἐλευθέρους ἐπολέμησαν καὶ ἐπέθανον ἐκεῖ. Τὸ αἷμα τῶν τυράννων εἶναι δεκτὸν εἰς τὴν σκιὰν τοῦ Ἐπαμινώνδου Θηβαίου, καὶ τοῦ Ἀθηναίου Θρασυβούλου, οἵτινες κατετρόπωσαν τοὺς τριάκοντα τυράννους· εἰς ἐκείνας τοῦ Ἁρμοδίου καὶ Ἀριστογείτονος, οἱ oπoίoι συνέτριψαν τὸν Πεισιστρατικὸν ζυγόν· εἰς ἐκείνην τοῦ Τιμολέοντος ὅς τις ἀπεκατέστησε τὴν ἐλευθερίαν εἰς τὴν Κόρινθον καὶ τὰς Συρακούσας, μάλιστα εἰς ἐκείνας τοῦ Μιλτιάδου καὶ Θεμιστοκλέους τοῦ Λεωνίδου καὶ τῶν Τριακοσίων, οἵτινες κατέκοψαν τοσάκις τοὺς ἀναριθμήτους στρατοὺς τῶν βαρβάρων Περσῶν, τῶν ὁποίων τοὺς βαρβαρωτέρους καὶ ἀνανδροτέρους ἀπογόνους πρόκειται εἰς ἡμᾶς σήμερον μὲ πολλὰ μικρὸν κόπον νὰ ἐξαφανίσωμεν ἐξ ὁλοκλήρου.
Εἰς τὰ ὄπλα λοιπόν, φίλοι, ἡ Πατρὶς μᾶς προσκαλεῖ!
Ἀλέξανδρος Ὑψηλάντης
Τῇ 24ῃ τοῦ Φεβρουαρίου 1821
Εἰς τὸ γενικὸν στρατόπεδον τοῦ Ἰασίου
• At 6:20 μμ, ο θειος
…εμεις τωρα τι πρεπει να βαλουμε μες τα τετραγωνακια?
• At 6:31 μμ, Πάνος
Μυαλό: να μη χρησιμοποιείς τον Εξπλόρερ αλλά τον Mozilla!
• At 11:51 μμ, Athanassios
Ο θείος τα έδωσε όλα «κατά το έθος» σ’ όλους τους τομείς.
Οχι ότι θα το διάβαζα το τελευταίο μακροσκελές σχόλιο σου, πόσο μάλλον τώρα που πρέπει να συμπληρώσω και τα τετραγωνάκια… Εχουμε κι άλλες δουλιές να κάνουμε που λέει κι ο θείος… αλλά να ρωτήσω :
τι διαόλο είναι πάλι αυτός ο G(M)ozzila????
• At 11:57 μμ, ο θειος Ισιδωρος
Κι εγω, μονο τον ΚOTZILA ξερω!
(…καλα εντάξ, και τη ΦΡΙΤΖΙΛΑ!)
• At 12:29 μμ, s.frang
Ο οικουμενικός πατριάρχης Ευγένιος Β’, διάδοχος του Γρηγορίου Ε’, «σχεδόν αγράμματος, αλλά τολμηρός και θρασύς εις το λέγειν», είχε κατηγορηθεί και ως καταδότης επαναστατών στους Τούρκους (Χρήστος Σαρτζετάκης: «Η εκκλησιαστική διαμάχη», Εφημερίδα Ελευθεροτυπία, 19-10-2003).
• At 7:30 μμ, selpin
Παιδιά, κατά τύχη βρήκα το blog αυτό. Δεν ξέρω αν ασχολείστε ιδιαίτερα με την ιστορική έρευνα, αλλά αν το κάνατε θα ξέρατε ότι για να αποτιμήσεις ένα γεγονός θα πρέπει να κοιτάς τόσο τις συνθήκες της εποχής όσο και τη γνώμη των ανθρώπων της εποχής για το γεγονός αυτό. Η παρέμβασή μου είναι τελείως φιλική και φυσικά δεν σας κατηγορώ για την άγνοια των ιστορικών πηγών, αφού αυτές τις βρίσκει κανείς μόνο αν ψάξει. Απλά νομίζω ότι πριν αποφανθείτε για το τι ήταν στην πραγματικότητα αυτός ο αφορισμός, πρέπει να έχετε υπόψη σας και τη γνώμη του ίδιου του αφορισμένου, του ηγέτη της επανάστασης της Μολδοβλαχίας Αλέξανδρου Υψηλάντη, ο οποίος, σε γράμμα του στους Σουλιώτες αναφέρει:
[i]«Ο Πατριάρχης βιαζόμενος υπό της Πόρτας σας στέλνει αφοριστικά και εξάρχους παρακινώντας σας να ενωθήτε με την Πόρταν. Εσείς όμως να τα θεωρείται αυτά ως άκυρα, καθότι γίνονται με βίαν και δυναστείαν και άνευ της θελήσεως του Πατριάρχου».[/i]
Η πηγή αυτή δεν είναι από κάποιον εκκλησιαστικό συγγραφέα, αλλά από τη «Ιστορία του Ελληνικού Έθνους» της Εκδοτικής Αθηνών (τομ. ΙΒ’, σ. 130β), γνωστό σύγγραμμα για της αρνητικές του θέσεις απέναντι στην εκκλησία, σε αντίθεση με την πολλά άλλα ιστορικά συγγράμματα. Ο αφορισμός ήταν επιβεβλημένο να γίνει, αφού ο Σουλτάνος είχε ήδη ζητήσει εξηγήσεις για την επανάσταση στη Μολδοβλαχία από τον Πατριάρχη και τον υποπτευόταν για την κρυφή δράση του. Ο Πατριάρχης με τον αφορισμός κατόρθωσε να αποσοβήσει την επαπειλούμενη λόγω της επανάστασης σφαγή των Ελλήνων της Πόλης, τη στιγμή που είχαν διαταχθεί σφαγές σε άλλα μέρη και είχε βγει και φετβάς από τον Φαΐζ, το θρησκευτικό ηγέτη των μουσουλμάνων (σημειωτέον ότι ο προηγούμενος είχε κρεμαστεί, γιατί είχε αρνηθεί να εκδώσει φετβά!), που όριζε ότι ήταν χρέος των μουσουλμάνων να μην αφήσουν ζωντανό κανένα χριστιανό. Δεν κατόρθωσε ο Πατριάρχης να αποσοβήσει το βάναυσο θάνατό του, αφού οι υποψίες του Σουλτάνου ενισχύθηκαν μετά και το ξέσπασμα της ελληνικής επανάστασης την 25η Μαρτίου.
Αν κάποιοι, μετά από τόσα χρόνια, δεν καταλαβαίνουν ότι μια επανάσταση δεν οργανώνεται επίσημα, βγάζοντας αφίσες στους δρόμους του στυλ «αύριο θα διοργανωθεί επανάσταση», αλλά χρειάζεται να γίνουν μυστικές διεργασίες, πολλές από τις οποίες δεν θα μάθουμε ποτέ, καλό θα ήταν να δουν τι λέει ο ίδιος ο Σουλτάνος στην προκήρυξή του για το θάνατο του Πατριάρχη:[i]«[b]ο δόλιος Ρωμηός Πατριάρχης, καίτοι κατά το παρελθόν είχε δώσει πλαστά δείγματα αφοσιώσεως,[/b] (ΣΗΜ. προφανώς αναφέρεται, μεταξύ άλλων, και στον αφορισμό) όμως κατά την περίπτωσιν ταύτην, μη δυνάμενος να αγνοή την συνωμοσίαν της επαναστάσεως του έθνους του […], όμως ένεκα της εμφύτου διαφθοράς της καρδίας του, [b]ου μόνον δεν ειδοποίησε, ουδέ επετίμησε τους αφελείς […], αλλά, κατά τα φαινόμενα, αυτός ο ίδιος, όπισθεν των παρασκηνίων, έδρα κρυφίως, ως αρχηγός της επαναστάσεως…»[/b[/i].
Υπάρχουν φυσικά και πολλά άλλα, τα οποία προτιμώ να μην αναφέρω. Εάν κάποιος από σας θέλει, μπορεί να ψάξει να τα βρει μόνος του, για να δει τελικά ότι η ελληνική επανάσταση είχε πολλά κρυφά χαρτιά από πίσω της, με πρώτο και καλύτερο τη Φιλική Εταιρεία, με την οποία συνεργαζόταν ο Γρηγόριος ο Ε΄.
Αυτά, χωρίς να θέλω να φιλονικήσω με κανέναν, απλά για την ιστορική αλήθεια μέσα από πηγές και όχι από αυθαίρετες γνώμες ιστορικών, που διίστανται.
Να ‘σται όλοι καλά, θρησκευόμενοι και μη (κυρίως απ’ότι βλέπω), nice blogging! 😉
24 Μαρτίου, 2008 στις 7:15 μμ
σχολιαστής
Aφου γίνεται αναφορά στον Γρηγόριο
http://www.e-grammes.gr/literature/patriarchis.htm
και μια παραλλαγή του ποιήματος
http://gatti-squared.blogspot.com/2008/02/blog-post_25.html
24 Μαρτίου, 2008 στις 8:32 μμ
Dark Angel
Και πάλι ρισπέκτ αδερφέ
24 Μαρτίου, 2008 στις 9:11 μμ
π2
Είπα να δώσω τόπο στην οργή, αλλά ας μην το κάνω. Διάβασα στην Ελευθεροτυπία του Σαββάτου ένα άρθρο περί του λαβάρου της Αγίας Λαύρας. Ο συντάκτης επιτίθεται με σφοδρότητα στους «μοντέρνους ιστορικούς» οι οποίοι
Τους κατηγορεί, μεταξύ άλλων, ότι
γιατί αλλιώς θα ανέφεραν ότι τον «μύθο» (έτσι γραμμένο, με εισαγωγικά, παρότι και ο ίδιος παραδέχεται ότι δεν συνέβησαν έτσι τα πράγματα) δεν τον κατασκεύασε η Εκκλησία, αλλά ο Γάλλος περιηγητής Pouqueville ή ότι την 25η Μαρτίου την είχε επιλέξει ήδη ο Υψηλάντης ως ημερομηνία έναρξης της επανάστασης. Συνεχίζει με διάφορους χαριτωμένους χαρακτηρισμούς:
Δεν ξέρω τι μύγα τον τσίμπησε τον άγνωστο σε μένα συντάκτη και ποσώς μ’ ενδιαφέρει. Θα μπορούσα ίσως να συγχωρήσω το να ιστοριογραφεί ένας δημοσιογράφος με ύφος χιλίων καρδιναλίων κατηγορώντας με τέτοια σφοδρότητα τους επαγγελματίες του χώρου (ονομαστικά αναφέρει δύο, τον Β. Κρεμμυδά, που, στην ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας τουλάχιστον, τον γράφει Κρομμυδά, και την Χριστίνα Κουλούρη). Αυτό που δεν μπορώ με τίποτε να χωνέψω είναι να αντλεί τα στοιχεία του (αποκλειστικά;) από ένα άρθρο στο Άρδην,* χωρίς να μπει καν στον κόπο να ψάξει τα γραπτά των ανθρώπων τους οποίους με τόση ευκολία διαβάλλει. Γιατί αν είχε στοιχειωδώς ψάξει, θα έβλεπε, για παράδειγμα, ότι και η Κουλούρη και ο Κρεμμυδάς ασφαλώς και δεν αγνοούν τον Pouqueville, ασχολούνται κυρίως την αξιοποίηση του μύθου από την ελλαδική ιεραρχία και, πάνω απ’ όλα, μιλούν για τον μύθο (χωρίς εισαγωγικά, παρακαλώ) της ύψωσης του λαβάρου στη Λαύρα ανήμερα του Ευαγγελισμού κι όχι για τις ημερομηνίες που κάποιοι μπορεί να είχαν προεπιλέξει για την έναρξη της επανάστασης. Σκοπίμως περιορίζομαι σε κείμενα εφημερίδων ή που κυκλοφορούν ευρέως στο διαδίκτυο, δεν του ζήτησα να αναζητήσει τη σχετική αρθογραφία. Αν το έκανε, ίσως καταλάβαινε ότι δεν είναι τόσο ξεδιάντροπα κακοί επαγγελματίες όσο νομίζει.
Και καλά ο συντάκτης. Διευθυντής σύνταξης να τον ρωτήσει εάν τεκμηριώνονται αυτά που λέει (ή, έστω, αν ξέρει καθόλου για τι πράγμα μιλάει), δεν υπάρχει;
* Είμαι βέβαιος για την πηγή, γιατί και ο συντάκτης του Άρδην τεχνηέντως παρουσιάζει την ιστορία με τον Pouqueville ως κάτι που αγνοούν οι «απομυθοποιητές» ιστορικοί (παρασύροντας έτσι και τον δημοσιογράφο) και ασχολείται επίσης, σχεδόν αποκλειστικά, με τον Κρεμμυδά και την Κουλούρη.
24 Μαρτίου, 2008 στις 9:16 μμ
Πάνος
π2,
είχα διαβάσει το άρθρο στο ΑΡΔΗΝ και (για μια στιγμή) είπα να το σχολιάσω στην καλύβα, αλλά …συγκρατήθηκα. 😉
(στο editorial να δεις τι γράφεται – και τι κλάμα πέφτει για την απώλεια του Χριστόδουλου και την αποτυχία του Τάσσσου…)
24 Μαρτίου, 2008 στις 10:31 μμ
π2
Πάνο, αύριο μάλλον θα θες να πάρεις και την Αυγή.
25 Μαρτίου, 2008 στις 12:14 πμ
25η Μαρτίου, ο «ευαγγελισμός» της «θεοτόκου» « Διαγόρας
[…] θα τα αφήσω για να τα γράψουν άλλοι, (κι εδώ, κι εδώ) που έχουν διαβάσει πιό πολλά βιβλία από εμένα, και […]
25 Μαρτίου, 2008 στις 1:32 πμ
Πάνος
π2,
καλά που το επισήμανες – θενξ!
*
Διαγόρα,
ευχαριστώ για το σύνδεσμο!
25 Μαρτίου, 2008 στις 3:26 πμ
harisheiz
Μπράβο Πάνο, πολύ καλό και διαφωτιστικό και κυρίως…πολύ χρήσιμο!
25 Μαρτίου, 2008 στις 3:51 πμ
ο θειος Ισιδωρος
Πανο,
στον Ροϊδη, λογω ευαγγελισμου, γινεται πανηγυρι με …τρουμπετες και τουμπελεκια κι εχει πλακωσει ολη η αφροκρεμα της ορθοδοξιας.
Να μου στειλεις τρεις νοματεους για περιφρουρηση (Πιδύος, Σχολιαστης και Νικαθένιας) και μολις σχολασουνε στους στειλω παλι πισω.
25 Μαρτίου, 2008 στις 4:03 πμ
Daysleeper
απο τα καλύτερα και
πιο κατατοπιστικά
post που
έχω διαβάσει
πολλά συγχαρητήρια
για την προσπάθεια σου
25 Μαρτίου, 2008 στις 11:17 πμ
elias
Πρέπει να είναι ιδιαίτερα άχαρο να υποστηρίζεις μια χαμένη υπόθεση. Δεν μπορώ να καταλάβω με τι κουράγιο οι απολογητές της ορθοδοξίας συνεχίζουν, τη στιγμή που τα επιχειρήματα τους πλέον μπάζουν από παντού. Η στάση του Πάπα που ζητούσε συγνώμη από δω και από κει για τις αυθαιρεσίες τις εκκλησίας του είναι σαφώς ποιο τίμια.
25 Μαρτίου, 2008 στις 12:45 μμ
omadeon
Πάνο σε παρακαλώ θερμά ΜΗ λογοκρίνεις απόψεις. Το ποστ είναι πολύ καλό.
ΔΕΝ μιλάω για μένα.
Μιλάω για το ότι -τώρα- δεν βγαίνει νόημα από το σχόλιο των 11: 17.
Με τη λογοκρισία δεν βγαίνει τίποτε, πάντως εγώ την πολέμησα.
ΚΕΡΔΙΣΑΤΕ, αλλά …ΜΗΝ παραπονεθείτε όταν θα σας κατηγορούν γι’ αυτή,
εγώ τότε ΔΕΝ θα πάρω το μέρος της… λογοκρισίας απόψεων.
Θα πω μόνο ότι μου ΧΑΛΑΣΑΤΕ την αγάγνωση, όπου ΔΕΝ ΒΓΑΙΝΕΙ ΝΟΗΜΑ πια.
25 Μαρτίου, 2008 στις 12:55 μμ
nik.athenian
Ιδού η δύναμη των ιστολογίων. Μετά από τρία περίπου χρόνια οι θέσεις και αντιπαραθέσεις για τον ρόλο της επίσημης εκκλησίας στην επανάσταση, έγιναν προσιτές μέσω του διαδικτύου σε μεγάλο μέρος όσων ψάχνουν.
Ας αναρτήσει λοιπόν κάποιος ιστολόγος μια έρευνα στο ιστολόγιό του με το απλό ερώτημα:
Πιστεύετε ότι η επίσημη εκκλησία κατά την επανάσταση του 21 κράτησε συνολικά: έντονα θετική στάση – θετική στάση – ουδέτερη στάση – αρνητική στάση – κατασταλτική στάση.
Και μόνο όσοι από τους πιστοποιημένους στην wordpress και blogspot.com ενδιαφέρονται για το θέμα να πουν τη γνώμη τους, είναι ήδη ένα μεγάλο δείγμα.
25 Μαρτίου, 2008 στις 1:14 μμ
nik.athenian
Στον ημέτερο Βαγγέλακα και στους λοιπούς ομώνυμους αλλά όχι κατ’ ανάγκην ομόδοξους, ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ.
25 Μαρτίου, 2008 στις 1:27 μμ
Πάνος
Χρόνια πολλά στον Βαγγέλακα, αλλά και στον διάσημο καλυβίστα Βαγγέλη, που κυκλοφορεί στα ιντερνέτια με άλλο όνομα! 🙂
*
harisheiz & Daysleeper,
θενξ!
*
elias,
ως γνωστόν η πίστη μετακινεί …βουνά (επιχειρημάτων) 😉
*
νικ,
έχω την εντύπωση ότι το κοινό των μπλογκ ΔΕΝ είναι ακριβώς αντιπροσωπευτικό, τουλάχιστον για αυτό το ερώτημα…
*
θείε Ισίδωρε,
μου φάγατε το πρωινό να διαβάζω τα σεντόνια σας στου Ροϊδη! Και, μεταξύ μας, αυτός ο δερπ, πως τον λένε, ήταν πιο πειστικός σε ό,τι αφορά το συγκεκριμένο θέμα του ποστ εκείνου: αν ο γάμος θεωρούνταν μυστήριο και ιερουργείτο τους πρώτους αιώνες. Καλά, ιερουργούσαν οι αρχαίοι από αρχαιοτάτων χρόνων – και θα έμεναν πίσω οι χριστιανοί; 😉
25 Μαρτίου, 2008 στις 2:00 μμ
Πάνος
Ομαδεών, δεν εννοώ τι εννοείς – ειλικρινά! Δικό σου σχόλιο δεν έμφανίστηκε στην καλύβα, πλην του ανωτέρω. Περίμενα δική σου παρέμβαση στο ποστ με την εισήγηση περί μπλογκ, βλέπω αυτό εδώ – και δε βγαίνει άκρη…
25 Μαρτίου, 2008 στις 2:12 μμ
Πάρης
«γιατί αυτή η σχέση, ήδη προβληματική από πολλού, επλήγη ανεπανόρθωτα όταν η Εκκλησία, στην κορυφαία και πλέον κρίσιμη στιγμή της ιστορίας των Ελλήνων, όταν αυτοί την είχαν περισσότερο ανάγκη από ποτέ, επέλεξε συνειδητά να πάρει το μέρος των εχθρών τους »
Δεν θα είχα ποτέ την απαίτηση από την Εκκλησία να παίξει αυτό το ρόλο. Είναι έτσι και αλλιώς ένας αυτόνομος οργανισμός που προσπαθεί και αυτός να επιβιώσει όπως τόσοι άλλοι οργανισμοί στη φύση. Και το γεγονός ότι η Επανάσταση έγινε χωρίς την ιδεολογική προετοιμασία από την Εκκλησία και πολύ περισσότερο όταν καταγγέλονταν και συκοφαντούνταν από αυτήν κάθε νεωτερική σκέψη από την Ευρώπη και κάθε ιδέα για επανάσταση ήδη δεκαετίες νωρίτερα, όπως επίσης η καλλιέργεια δεισιδαιμονιών και προλήψεων, δείχνει αυτό νομίζω ότι δεν χρειάζονταν για την οποιαδήποτε εθνική συνοχή.
«ενώ για τον κατώτερο κλήρο των επαναστατημένων περιοχών δεν χρειάζεται ιδιαίτερη αναφορά, απλά ήταν ταυτισμένος με τον επαναστατημένο λαό, αναπόσπαστο τμήμα του. Αυτοί οι παπάδες έσωσαν, κατά κάποιον τρόπο, την τιμή της Ορθοδοξίας – όντες αφορισμένοι από την Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης.»
Νομίζω ότι οι περισσότεροι από αυτούς τους παπάδες σε σημερινές εποχές δεν θα γίνονταν παπάδες. Τότε (όπου ο διαχωρισμός για αιώνες ήταν πρωτίστως θρησκευτικός) που η Εκκλησία έλεγχε την όποια εκπαίδευση υπήρχε (Βυζάντιο και Τουρκοκρατία) και ήταν το μοναδικό οργανωμένο σύστημα όπου κάποιος με το να ανήκει σε αυτή μπορούσε να μάθει έστω γραφή και ανάγνωση, να απασχολείται έχοντας μια θέση βιοπορισμού και να είναι σε ένα μέορς όπου συγχρωτίζονταν άνθρωποι (ανεξαρτήτως εθνικότητας και φυλής) με κάποια κοινή βάση.
25 Μαρτίου, 2008 στις 4:12 μμ
Ο Αιρετικός
Ψήνεσαι να θυμίσουμε στον κόσμο ότι το πατριαρχείο αξίωσε από την κυβέρνηση Καποδίστρια να ξαναγίνουμε ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΕΠΑΡΧΙΑ;
25 Μαρτίου, 2008 στις 5:35 μμ
Πάνος
Πάρη,
η Επανάσταση θα είχε εντελώς διαφορετικά αποτελέσματα αν την ενίσχυε η Εκκλησία.
*
Αιρετικέ,
καλωσήρθες στην καλύβα. Αυτό που λες το αναφέρω στο ποστ, χωρίς πολλές λεπτομέρειες.
25 Μαρτίου, 2008 στις 7:03 μμ
Πάνος
Δεν είναι ακριβώς στο θέμα μας, αλλά… μη το χάσετε!
http://silia.wordpress.com/2008/03/24/%ce%9a%ce%91%ce%a4%ce%99-%ce%9c%ce%91%ce%93%ce%99%ce%9a%ce%9f/
25 Μαρτίου, 2008 στις 7:52 μμ
Ο Αιρετικός
Πάνο, σ’ευχαριστώ πολύ για το καλωσόρισμα. Θα ψάξω να βρω λεπτομέρειες για την αξίωση του Πατριαρχείου να ξαναγίνουμε τουρκική επαρχία και θα τις δημοσιεύσω. Αλήθεια (ψιλοάσχετο), το έχεις προσέξει ότι τα λήμματα της ελληνικής Βικιπαίδειας για την εκκλησία και τους αγίους της (π.χ. τον Κύριλλο Αλεξανδρείας που είναι υπόλογος για τη φρικτή δολοφονία της Υπατίας από το ποίμνιό του) μοιάζουν γραμμένα από την ΟΟΔΕ;
25 Μαρτίου, 2008 στις 8:25 μμ
Πάνος
Μέχρις ενός σημείου, είναι κατανοητό. Ποιός θέλεις να γράψει για τις βιογραφίες των αγίων, ο θείος Ισίδωρος; 🙂
25 Μαρτίου, 2008 στις 8:53 μμ
Ο Αιρετικός
Έλα μου ντε. Κάθε αντίθετη άποψη πάντως υβρίζεται στην «ελληνική» Βικιπαίδεια από τους επίδοξους απολογητές. Τώρα ετοιμάζω ένα αφιέρωμα στη Σκυθόπολη.
25 Μαρτίου, 2008 στις 11:05 μμ
ο θειος Ισιδωρος
Πανο,
εχω βρει στου Ροϊδη κατι καλα χριστιανοπουλα και κανουμε παρεα διοτι εδω μεσα μαζευτηκανε ολοι οι νεοταξ.
Μολις νεταρω θα ξαναρθω.
H Υπατια η Αλεξενδρινη την οποια αναφερει ο Aιρετικος ειναι μεγαλο θεμα και σιγουρα χρηζει ειδικης παρουσιασης (ποστ)!
Μια και ξενογυριζω και για να μην μεινει κενος ο θωκος μεταφερω εδω -σε παγκοσμια πρωτη- το σχολιο που αφησα στου Ροϊδη και δυναδει με το ολον (ή εστω, με το μισο) πνευμα της ημερας:
η ουσια ολων των δεινων που απορρεουν στην πολιτικη ζωη απο την δραση της εκκλησιας ειναι η αντιθεση της στη δυση!
Η ανατολικη ορθοδοξη του Xριστου εκκλησια επειδη παντα ητανε παραμαγαζο συγκριτικα με την δυτικη καθολικη του Xριστου εκκλησια φοβοτανε οτι αν ειχανε πολλα-πολλα μαζι τους οι καθολικοι θα τους τους αφομιωναν κανοντας τους μια χαψι(Χααααπ!) οποτε θα χανανε και το μαγαζακι και μαζι και το μπαγιόκο και ολα τ΄αλλα τους προνόμια. Τους ετσουξε βεβαια και το οτι τους …συνωστησαν αυτοι οι ξεβρακωτοι οι σταυροφοροι (αλλα λουλουδια αυτοι παλι) στην 4η σταυροφορια και πεσανε στον ερωτα του Σουλτανου προκειμενου να τους προστατευσει πουλωντας του εκδουλευση και υπηρεσιες!
Ετσι κι αλλιως η αδελφη ισλαμικη του Μωαμεθ εκκλησια δεν μπορουσε να τους …αφομιωσει λογω μη συμβατοτητας!
Ο Σουλτανος αλλο που δεν ηθελε βεβαια και δεν αφησε την ευκαιρια να παει χαμενη, αλλα επειδη ηξερε με τι καθικια ειχε να κανει, εχρησε μεν το Σχολαριο Γενναδιο πατριαρχη αλλα το αλλο το παιδι, το Λουκά Νοταρά τον εσφαξε αφου πρωτα του γαμησε και τα δυο παιδια μπροστα του και μετα τα σκοτωσε.
Ετσι οι αγιοι πατερες …το πηρανε το μυνημα(!) και κοιταγανε πως θα κανουνε σωστα τη δουλεια τους!
Για 400 χρονια τα περασανε ζωη και κοτα αλλα ηλθε ο διαφωτισμος και η Γαλλικη επανασταση για να τους χαλασει την ησυχια.
Ετσι αφου αφορησαν την επανασταση [επ΄αυτου εχω συγραψει λεπτομερες και αποκαληπτικο ιστορικο πονημα με γενικο τιτλο: “Του φευγατου η μάνα δεν εβαλε τα κλαματα” -το οποιο και παρακαλω να προβληθει δια συνδεσμου (λινκ)], στην συνεχεια βρεθηκαν μεταξυ σφυρας και ακμωνος, ηγουν, οπου φυσαει ο ανεμος!
Κι επειδη ο ανεμος ητο Πουνέντης (δυτικος), φουσκωσανε τα ρασα και τους επηρε και τους εσηκωσε φερνοντας τους κατα΄δω μερια, αφου βεβαια εξαντλησαν καθε προσπαθεια αντιστασης: κατα το μαζεμα των ποσκυνηματων στην Πελοπονησο απο τον Νενέκων -προκειμενου αυτα να τα παρουσιασει ο Σουλτανος στους αρχηγους των δυτικων δυναμεων προκειμενου να τους πεισει οτι δεν υπαρχει καμια επανασταση- την εργολαγια αυτη (του μαζεματος των προσυνηματων, δλδ της δηλωσεως υποταγης) για την περιχη της χερσου Ελλαδος (Στερεας, κοινως Ρουμελης) την ειχαν αναλαβει τρεις επισκοποι σταλμενοι απο το Σουλτανο!
Γραφει ο Φωτιος Χρυσανθακοπουλος (Φωτακος):
«Οι κληρικοι φοβουμενοι μηπως η Ελλας δουλωθει από τους Δυτικους, όχι πολιτικως, αλλα θρησκευτικως, αλλως περι τουτου εσκεπτοντο, και εφεραν εμποδια εις την ελευθεριαν των Ελληνων»
Οι καιροι ομως αλλαζουν κι επειδη οι Τουρκοι σημερα δεν εχουνε …”ουτε μαντηλι να κλαψουνε”, ενω η …τρισκαταρατη δυση σημερα μοιραζει κατι λεφτα στις Βρυξελες στα …ευρολιγουρια η αγια Ελληνικη Εκκλησια συνωστιζεται -μαζυ με τους Τουρκους- στην ουρα, σαν απορη κορασιδα, προκειμενου να παρει το επιδομα το οποιο …αποτελει αποζημιωση για την 4η σταυροφορια.
Αλλα το μισος, μισος για τη δυση, ολα κι ολα!
Αντε, και του χρονου!
+Α(χ)μήν!
25 Μαρτίου, 2008 στις 11:16 μμ
π2
Επιστολή του Γρηγορίου Ε΄ στον Παλαιών Πατρών Γερμανό
25 Μαρτίου, 2008 στις 11:32 μμ
Πάνος
Τω ιερώ μητροπολίτη παλαιών πατρών, υπερτίμω και εξάρχω πάσης αχαϊας, εν │αγίω πνεύματι αγαπητώ αδελφώ και συλλειτουργώ της ημών μετριότητος: κύριω: Γερμανώ
Γρηγόριος ελέω Θεού αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως νέας Ρώμης και οικουμενικός Πατριάρχης
ιερώτατε μητροπολίτα Παλαιών πατρών, υπεράγιε και έξαρχε πάσης αχαϊας, εν αγίω πνεύματι α:│γαπητέ αδελφέ και συλλειτουργέ της ημών μετριότητος κύριε: Γερμανέ, χάρις είη σού τη ιερότητι και │ειρήνη παρά θεού, ο κατάρατος της μπογδανίας ηγεμών μιαρώς συμφωνήσας μετά του φυγάδος │αλεξάνδρου υψηλάντη, και τινας άλλους εκεί ομοιοκακοήθεις, με το πρόσχημα της ελευθερίας │εκήρυξαν αποστασίαν φανεράν κατά του βασιλείου του κράτους. η είδησις εδόθη επαγγελματι│κώς από τον εξοχώτατον πρέσβυν της ρωσίας, ανατρέψαντα και όσα εκείνοι διέδω:│σαν, ως έχουσι τάχα συναινούσαν και την ρωσικήν δύναμιν. και γράμματα δε αφαι│ρέθησαν εις διάφορα μέρη σταλέντα, και έγινε γνωστόν εις το βασίλειον κράτος το κα:│κοηθέστατον αυτών σχέδιον∙ με ασυνειδησίαν απαραδειγμάτιστον εκήρυξαν, ότι το │σχέδιόν των είναι εθνικόν. πόσον η φήμη αυτή διετάραξε το κράτος, αφήνομεν να │συμπεράνη η ιερότης της. αμέσως λοιπόν επεχείρησεν εις την του κακοηθεστάτου│ εκείνου σχεδίου ανατροπήν η εκκλησία εκδίδωσι γράμματα πανταχού καταρτίζουσα │τους ομογενείς εις το πιστόν του ρεγιαλικίου, εκ των οποίων παρά πόδας σταλήσονται και │εις αυτά τα μέρη. εν τοσούτω ημείς εδώκαμεν εγγύησιν και διά το γένος, και κατ’:│εξοχήν διά τους κατά τόπους αρχιερείς. διά να διαλυθώσι δε αι αναφυείσαι υπόνοιαι │είναι ανάγκη, άμα τη λαβή της παρούσης η ιερότης σου, να απέλθης εις τριπολιτζάν │και συγκαλεσάμενος όλους τους αρχιερείς της πελοποννήσου, να υπογράψητε κοινήν αναφο│ράν ολοσφράγιστην, δηλωτικήν της κοινής αυτόθι ησυχίας και σιδηράς ευπειθείας εις το │βασίλειον κράτος, και να την προφθάσης εις χείρας μας, δια να εμφανισθή εις το κρα│ταιόν δοβλέτι προς παράστασιν της των ομογενών αθωότητος έως ότου να προφθασθώσι │και τα γενικώτερα εντεύθεν γράμματα με επίτηδες έξαρχον. πόσον αναγκαία είναι │αυτή η πράξις και σωτηριώδης γνωρίζης εκ των ολίγων. εν δε ταις αναφοραίς ανά│γκη να γίνεται παράκλησις εκ μέρους της πελοποννήσου, δια να εμφανισθούν και εις αυ│τό το βασίλειον κράτος. ποίησον λοιπόν ως σοι γράφοντες παρακελευόμεθα, και μη │άλλως ανταποκριθής, ότι περιμένομεν κατά πρώτον μετά των αναφορών και την ιδίαν │σας πνευματικήν απόκρισιν. η δε θεού χάρις ειη μετά της ιερότητός σου
αωηα: μαρτίου: ηγ│
Κωνσταντινουπόλεως εν Χριστώ Αδελφός
ΓΑΚ, Ιστορικά Αρχεία Γιάννη Βλαχογιάννη, Αρχείον Ρήγα Παλαμήδη, Επαναστατικά 1820-1821, Φ. 250, έγγραφο 4. (Στην επιστολή διατηρείται η ορθογραφία του πρωτοτύπου)
25 Μαρτίου, 2008 στις 11:49 μμ
Πάνος
π2,
ευχαριστώ για το σύνδεσμο – δεν είχα προφτάσει να ψάξω την ιντερνετική «Αυγή».
Όσα αναφέρει ο Γρηγόριος, διδακτικότατα!
*
θείε Ισίδωρε,
στου Ροϊδη δώσατε (εσύ και άλλοι) ρεσιτάλ …εκτός θέματος. Επί του θέματος (αν ο γάμος ήταν μυστήριο και αν ιερουργείτο τους πρώτους αιώνες), σας πήρε τα σώβρακα ο δαπρ, πως τον λένε! 😉
Για την Υπατία έχω δει στη μπλογκόσφαιρα ήδη καμιά δεκαριά ποστ – χώρια αυτά που δεν έχω δει και θα είναι περισσότερα.
Το μίσος και η απέχθεια κατά τον δυτικών ΔΕΝ είχαν μόνο θρησκευτική προέλευση – αυτή είναι η μισή (και ούτε καν η μισή) αλήθεια. Η άλλη μισή (και περισσότερη) είναι ότι τους Δυτικούς τους είχαν δοκιμάσει (ως επικυρίαρχους, κατακτητές, αποικιοκράτες και πρώιμους καπιταλιστές) σε όλο το Αιγαίο και το Ιόνιο, την Αττική και το Μωριά – και είχε μαυρίσει το μάτι των ντόπιων πληθυσμών από τη σκληρότητα και την αρπακτικότητά τους.
Τη λύση την είχε προτείνει, στο τέλος του 14ου αιώνα ο μεγάλος Πλήθων Γεμιστός (η γη στους καλλιεργητές της, εθνικός στρατός και όχι μισθοφόροι κλπ) αλλά δεν το άκουσε κανένας.
26 Μαρτίου, 2008 στις 12:14 πμ
Ο Αιρετικός
Και καλή ιδέα είναι να φτιάξουμε και κανένα θεματάκι για το διωγμό των Ελλήνων Διαφωτιστών από το Πατριαρχείο του 18ου αιώνα.
26 Μαρτίου, 2008 στις 12:40 πμ
ο θειος Ισιδωρος
Πανο,
ποιο θεμα? Ξερεις οτι η δικη μου …εκθεσεση ιδεων εχει ελευθερο θεμα καθως επισης οτι δεν ειμαι …μονοθεματικος!
Παρ΄ολαυτα κατωρθωσα να λυσω το θεμα σφαζοντας τον Γορδιο κομπο:
1) Ο γαμος δεν ειναι μυστηριο (μυστηριο=μυστικο) απο την στιγμη που τελειται φανερα και μαλιστα παρουσια ατομων που δεν ειναι μύστες!
Πολυ δε περισσοτερο που προαναγγελεται και δημοσιοποιηται υποχρεωτικα (και μαλιστα πριν της τελεσεως του) σε 3 τουλαχιστον εφημεριδες!
2) Ουδεν «μυστηριον» αποτελει το τι προκειται να ακολουθησει μετα την τελεση του γαμου:
α) θανατος του ερωτα
β) βαρεμαρα
γ) γρινια και φαγωμαρα
δ) κερατο
ε) διαζυγιο
Κατοπιν τουτου επεσημανα οτι: ως μοναδικο πραγματικο πραγματικο ΜΥΣΤΗΡΙΟ εξακολουθει να παραμενει το φανομενο κατα το οποιο καποιος γαμαει και μετα …εξαφανιζεται (!), τοσο πριν, οσο και μετα την τελεση του γαμου!
Ελπιζω να εγινα κατανοητος!
26 Μαρτίου, 2008 στις 10:38 πμ
bioannis
Εντάξει θείε… μάθαμε πολλά (εμείς οι αδαείς) για το θέμα. Δεν θίχτηκε όμως το βασικό ! Οτι ο γάμος δεν ειναι ένα συμβόλαιο μεταξύ ανδρα και γυναίκας.
Ο γάμος, (αρσενική επινόηση) είναι ένα συμβόλαιο που ρυθμίζει τις σχέσεις μεταξύ αντρών: «Εσύ, ανήκεις σε Αυτήν, και βγαίνεις -θεσμικά- έξω από το παιχνίδι κάθε διεκδίκησης».
Υπάρχουν παραλλαγές σε αυτό (πχ οι μουσουλμάνοι κάνουν εξαίρεση στην περίπτωση των φραγκάτων..) αλλά η ουσία παραμένει η ίδια. Προσπάθεια ρύθμισης της ενδοφυλετικού ανταγωνισμού (μεταξύ ανδρών) για μονοπωλιακή πρόσβαση στο άλλο φύλο.
Ο ανταγωνισμός των αρσενικών εισάγει τεράστιες δυνάμεις φυγόκεντρης δίνης στην Κοινωνική συνοχή. Κάπως έπρεπε να διευθετηθεί το ζήτημα. Η μονοπώληση των γυναικών από μικρές κατηγορίες ανδρών («δυνατοί», «πλούσιοι», «ωραίοι» κ.λ.π) δημιουργεί μια τεράστια πλέμπα αερογαμίας και αποκλεισμού. Αυτό είναι η αντικοινωνική δίνη των αποκλεισμένων.
Ε !! για να «ξεγελάσουν» αυτούς επινόησαν τον γάμο …. Οι παντρεμένοι ΔΕΝ έχουν ψυχή !!
Ξαναλέω:
Η «εξημέρωση» των ζώων επήλθε μόνο όταν έγινε κατανοητό -και τεχνολογικά- οτι για να «μπούν τα ζώα στην υπηρεσία του ανθρώπου» (υποζύγια, ζώα εργασίας, κτηνοτροφία κ.λ.π) έπρεπε να ελέγξουν τα δύο βασικά περιεχόμενα της συμπεριφοράς τους. Αναπαραγωγή (μέσω ευνουχισμού) και διατροφή (μέσω χορήγησης τροφής).
Ε !! τα θρησκευτικά συστήματα, μαζί με την υπόσχεση «της μεταθανάτιας ζωής», διαχειρίζονται, ανανάν μπαμπαντάν, αυτά ακριβώς τα περιεχόμενα της συμπεριφοράς των ανθρώπων. Έχουν το παράδειγμα των ζώων…. γι’ αυτό μη «εξημερωμένοι» άνθρωποι (μη πιστοί δλδ) εξισσώνονται με τα ζώα, και τους συμπεριφέρονται ανάλογα.
Είμαστε όμως εκτός θέματος…
Βοήθειά μας.
26 Μαρτίου, 2008 στις 4:13 μμ
silia
Πάνο Ζέρβα :
Σ’ ευχαριστώ πολύ για τον σύνδεσμο προς το μπλογκ μου , που έβαλες , για να προτείνεις τους φίλους και αναγνώστες σου την ανάγνωση του κειμένου μου – αφιερώματος (ας το πούμε κι έτσι) για την παρέλαση της 25ης Μαρτίου .
Σ’ ευχαριστώ και (ακόμη μια φορά) και από εδώ , για την καλή σου κριτική . Για μένα , είναι τιμή , η καλή κριτική σου .
Χωρίς να εκληφθεί σαν μια πράξη «εκ του πονηρού» ή πράξη … αυτοδιαφήμισης , θα ήθελα να σε παραπέμψω , σε μια άλλη …. παρέλαση , για την οποία έχω την εντύπωση , πως θα σου αρέσει το ίδιο …. ίσως από μια άλλη σκοπιά . Δεν ξέρω , γιατί το νοιώθω αυτό … Ίσως από … ένστικτο .
Επέτρεψέ μου λοιπόν :
http://www.silia.wordpress.com/2007/10/24/ Η ΠΑΡΕΛΑΣΗ ΕΊΝΑΙ … ΔΙΚΙΑ ΜΟΥ
26 Μαρτίου, 2008 στις 7:20 μμ
σχολιαστής
Η μάχη της Σχοινόλακας – Επέτειος 15 Μαρτίου
http://laografos.pblogs.gr/2008/03/h-mahh-ths-shoinolakas-epeteios-15-martioy.html
26 Μαρτίου, 2008 στις 11:35 μμ
Πάνος
Σίλια,
είδα και την παρέλαση του 1953 – να είσαι καλά! 🙂
*
Επι τη ευκαιρία, παρατήρησα ότι τις τελευταίες μέρες άρχισε πολύς κόσμος (εκτός από σένα) να με προσφωνεί με όνομα και επίθετο μαζί. Το «Πάνος» δε φτάνει; 🙂
27 Μαρτίου, 2008 στις 5:19 μμ
silia
Εντάξει … έχεις δίκιο …. Το «Πάνος» , σκέτο , είναι πιο φιλικό … Όμως το «Πάνος Ζέρβας» …. Α, … ναι είναι πιο γκλαμουράτο … σου προσδίδει μια υψηλότερη θέση στο πάνθεον των προσφωνουμένων …
Άλλωστε , είναι και ένας τρόπος προσφώνησης :
πιο … ευγεν..κός …
πιο … αρμον..κός …
ιέχ’ μιαν υπερουψία …
μιαν καχυπουψία …
μιαν υστερουβλεψία …
και ούλα τα εις «ψία» …. (που έλεγε και ο Χ#Χρήστος στην ταινία του «Της Κακομοίρας» …
Και … στην τελική (που λένε) , πάρτο και με την καλή του έννοια : Είσαι ένας blogger , με … ονοματεπώνυμο (σαν σοκολάτα , ένα πράμμα) .
————–
Και φυσικά κάνω πλάκα …
Σ’ ευχαριστώ για όλα .
31 Μαρτίου, 2008 στις 5:25 μμ
Πάνας
Καλησπέρα.
Δεν έχω διαβάσει μέχρι σήμερα συντομότερη
και πλέον εμπεριστατωμένη «ανάλυση» μιας
από τις μεγαλύτερες διαχρονικά πλάνες σχετικά
με τhν Εκκλησίας.
Σε ευχαριστώ και σε καταχωρώ πάραυτα στα
link μου.
1 Απριλίου, 2008 στις 5:12 μμ
Πάνος
@Πάνα,
θενξ.
24 Μαρτίου, 2012 στις 8:18 μμ
zeppos
Μόλις είδα την επεναφορά του πολύ καλού ποστ για το 21 και είπα να μεταφέρω ένα αρθράκι που δημοσίευσε χθες ο Δ.Δανίκας στο ΒΗΜΑ. Περιγράφει με λίγα λόγια τι γράφει για τους πρωταγωνιστές εκείνης της εποχής ένα εγγλέζος, o George Finley, αλλά με ένα «περίεργο» τρόπο προσπαθεί να συνδέσει την σημερινή κατάσταση με την απομυθοπο’ιηση των «ηρώων» του 21. Ομολογώ οτι δεν γνωρίζω σχεδόν τίποτα για την εποχή, δεν έχω ασχοληθεί, αλλά η ‘βρώμα» που αποπνέεται από τα λεγόμενα του εγγλέζου είναι αηδιαστική!
«Θα σας στεναχωρήσω. Με κίνδυνο να χαρακτηριστώ προδότης, ανθέλλην, μίασμα και Μερκελιστής. Διαβάστε λοιπόν. Τους δύο συναρπαστικούς τόμους της «Ελληνικής Επαναστάσεως» υπό του Γεωργίου Φίνλευ, εκδόσεων Βουλής των Ελλήνων. Το «Γεώργιος» όπως ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης μετέφρασε στα ελληνικά το βρετανικό όνομα George. Διαβάστε το για να υποστείτε κλονισμό. Εθνικοπατριωτικό. Για να αντιληφθείτε ένα πράγμα εντελώς διαχρονικό. Η σημερινή τραγωδία προέκταση της εθνικής ανταρσίας και παλιγγενεσίας του 1821. Ετσι ακριβώς. Γιατί δεκάδες οπλαρχηγοί, κλέφτες και αρματωλοί-ανάμεσά τους ας πούμε ο Οδυσσέας Ανδρούτσος αλλά και ο μετανοημένος στο τέλος Καραϊσκάκης-χωμένοι μέχρι τ’ αυτιά στα «καπάκια», την προδοσία, την τυφλή και αχόρταγη φιλαυτία. Γιατί τα δύο δάνεια των αγγλικών τραπεζών κατέληξαν στις τσέπες κοτζαμπάσηδων και πολλών ανταρτών. Γιατί ο Πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης ο Υδραίος Κουντουριώτης που ως γνήσιος Αλβανός δεν μιλούσε γρι την ελληνική, μονίμως στην αρπαγή την συνωμοσία, την διαπλοκή. Γιατί την ώρα που ο Ιμπραήμ κούρσευε και κατέκαιε στην Πελοπόννησο κάθε ίχνος πανίδας, χλωρίδας, κάθε ίχνος ελληνικής ζωής, οι επαναστάτες επιδίδοντο σε ένα αχαλίνωτο εμφύλιο πόλεμο κατασπαράσσοντας κάθε γρόσι από τα ταμεία και κάθε ίχνος από το ανελέητο πλιάτσικο που έκαναν στις περιουσίες των Τούρκων. Γιατί πολλές φορές οι έλληνες φτωχοί αγρότες μπροστά στην πειρατεία ας πούμε των Σουλιωτών η άλλων πατριωτικών ομάδων, έκαμαν τον σταυρό τους προσευχόμενοι να καταφθάσουν οι τουρκαλάδες να τους σώσουν απ’ αυτούς τους αχρείους ελληνάρες. Γιατί σχεδόν πάντα παραβιάζαμε τις υποσχέσεις και με πισώπλατα χτυπήματα ορμούσαμε και εξοντώναμε με τον αγριότερο τρόπο ακόμα και τα νεογέννητα μωρά τα οποία οι γενναίοι ημών πρόγονοι τα πετούσαν στους γκρεμούς και στα σκυλιά. Και γιατί λίγο πριν από τη Ναυμαχία στο Ναβαρίνο, ο Αγώνας είχε τελειώσει και το αντάρτικο είχε εκπνεύσει. Τουτέστιν αν οι στόλοι Αγγλίας, Ρωσίας, Γαλλίας δεν κατέφθαναν προκειμένου ν’ αρχίσει ο διαμελισμός της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, ίσως ακόμα και σήμερα να μην υπήρχε ίχνος ελληνικής, εθνικής κυριαρχίας. Από τότε λοιπόν. Λεπτή σχεδόν αόρατη η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στον ηρωισμό και την προδοσία. Ο ίδιος Ελληνας ήταν ικανός να διαπράξει και τα δύο. Από το τότε ο κοτζαμπασισμός η πεμπτουσία της οικονομικής ολιγαρχίας. Που επί των ημερών μας μετεξελίχθηκε στον αεριτζίδικο καπιταλισμό. Από τότε ο υπέρμετρος ατομικισμός. Από τότε η πλήρης, κάθετη και ανελέητη εχθρότητα ανάμεσα στον πολίτη και το κράτος. Από τότε το αλληλοφάγωμα. Από τότε το προσκύνημα στους ξένους προστάτες με το γαλλόφιλο, αγγλόφιλο και ρωσόφιλο κόμμα. Από τότε τα υπέρογκα δάνεια που κατέληγαν στις τσέπες των εθνοσωτήρων. Από τότε η υποτέλεια προς τους επικυρίαρχους. Από τότε Μπανανία. Τηρουμένων των αναλογιών, η Ναυμαχία του Ναβαρίνου είναι το σημερινό Μνημόνιο μαζί με το PSI και την Δανειακή σύμβαση. Αμαρτίες γονέων παιδεύουσι τέκνα. Όπως έγραφε και ο Διονύσιος Σολωμός «Δυστυχισμένε μου λαέ, καλέ κι αγαπημένε, πάντα ευκολόπιστε και πάντα προδομένε.»
Κοτζαμπάσηδες – του Δημήτρη Δανίκα
24 Μαρτίου, 2012 στις 10:43 μμ
kimonbel
Σίγουρα ξέρεις τι επιφέρει η υπενθύμιση οικείων κακών……
πλάκα κάνω….εξαιρετικά προσεγμένο και εμπεριστατωμένο κείμενο αγλάϊσμα των οφθαλμών,να περιμένουμε και τη συνέχεια,νάσαι καλά.
25 Μαρτίου, 2012 στις 9:11 πμ
Πάνος
Ο Δανίκας, ως συνήθως, του *** τη μάνα…
Η Επανάσταση του ’21 έχει και μαύρες σελίδες (πολλές). Αλλά έχει και πολλές πραγματικά θαυμαστές. Τις οποίες δεν μου κάνει εντύπωση ότι δεν τις είδε Φίνλευ – ούτε ότι δεν τις γνωρίζει ο Δανίκας.