Του czubul
Βλέποντας να εξελίσσεται γύρω μας η χρεοκοπία του υπάρχοντος συστήματος πρέπει να βρούμε το θάρρος, πέρα από την έμπρακτη αντίδραση στα αντιδημοκρατικά μέτρα που προωθούνται, να κοιτάξουμε μπροστά και να βάλουμε σαν στόχο την σύνθεση ενός νέου συστήματος που όχι μόνο θα μπορέσει να αποτελέσει την βάση για την συγκρότηση μιας πραγματικά παγκόσμιας δημοκρατικής κοινότητας ελεύθερων πολιτών, αλλά ταυτόχρονα θα οδηγεί, μέσα από την φυσική του λειτουργία και όχι μέσω αναγκαστικών νομικών ρυθμίσεων, στην ελάχιστη δυνατή κατανάλωση πόρων του πλανήτη.
Τα στοιχεία για τη σύνθεση αυτή μπορούμε να τα βρούμε στην εμπειρία του προηγούμενου αιώνα που χαρακτηρίστηκε από την μάχη μεταξύ του υπαρκτού Σοσιαλισμού και του Καπιταλισμού. Για τον σκοπό αυτού του κειμένου θα προτρέξω και θα διατυπώσω την θέση ότι και τα δύο αυτά συστήματα έχουν αποτύχει να εκπληρώσουν τους στόχους που είχαν θέσει. Ο μεν Υπαρκτός Σοσιαλισμός διότι δεν μπόρεσε να στηρίξει τις κοινωνικές κατακτήσεις και τον αναδιανεμητικό του χαρακτήρα με μία παραγωγική και αποτελεσματική οικονομία, ο δε Καπιταλισμός διότι δεν μπόρεσε να συνδυάσει την οικονομική αποτελεσματικότητα των ελεύθερων αγορών με μέτρα κοινωνικής δικαιοσύνης. Κανένα δε σύστημα δεν έδειξε περιβαλλοντική ευαισθησία. Και τα δύο συστήματα εξακολουθούν να έχουν οπαδούς σήμερα διότι και τα δύο έχουν ως ένα βαθμό μια δυνατή ιδεολογική βάση. Το γεγονός ότι τα δύο συστήματα λειτούργησαν επί έναν περίπου αιώνα ανταγωνιστικά υπήρξε καταστροφικό για την ανθρωπότητα και το περιβάλλον.
Αν μου επιτραπεί να χρησιμοποιήσω τον όρο, μια ολιστική προσέγγιση του προβλήματος θα πρέπει να ικανοποιεί και τις δύο «πλευρές του νομίσματος». Θα πρέπει να συνδυάζει τα καλύτερα στοιχεία και από τα δύο συστήματα. Θα πρέπει να έχει από την μια πλευρά τον αναδιανεμητικό χαρακτήρα που είναι ένα δίκαιο αίτημα της κοινωνίας των πολιτών σε μία εποχή έντονων ανισοτήτων, και από την άλλη την δημοκρατικότητα, οικονομική αποτελεσματικότητα και παραγωγική οικονομία που προσφέρουν οι ελεύθερες αγορές. Θα πρέπει επίσης τα στοιχεία αυτά να έχουν στέρεα βάση στην οικονομική λειτουργία σε παγκόσμιο επίπεδο, αφήνοντας τα επιμέρους γεωγραφικά και κοινωνικά σύνολα να αναπτύξουν την πολιτική και πολιτειακή οργάνωση και λύσεις που τους ταιριάζει καλύτερα.
Η Βασική Ιδέα
Θεμέλιο ενός τέτοιου νέου συστήματος θα πρέπει να είναι η διανομή μερίσματος από την λειτουργία των παγκόσμιων χρηματαγορών σε όλους τους πολίτες όλων των κρατών της Γης. Ένα μέρισμα που δεν θα έχει τον χαρακτήρα σύνταξης, ή επιδόματος ανεργίας, ή βοηθήματος πενίας κλπ. Ένα μέρισμα που δεν θα αποτελεί χαριστική παροχή του Κράτους αλλά αναφαίρετο ισότιμο δημοκρατικό δικαίωμα του κάθε ανθρώπινου όντος να συμμετέχει στην οικονομική εκμετάλλευση του πλούτου της Γης και θα καταβάλλεται άσχετα αν κάποιος εργάζεται ήδη ή έχει άλλα εισοδήματα.
Με πραγματικά νούμερα του 2008 το μέγεθος των χρηματαγορών εκτιμάται περίπου στα 650.000.000.000.000 δολάρια (650 τρισεκατομμύρια), δηλαδή περίπου 100.000 δολ για κάθε κάτοικο του πλανήτη. Όταν η μέση ετήσια απόδοση κεφαλαίου ιστορικά κυμαίνεται περίπου στο 7-8% θα μπορούσε να θεωρηθεί δημοκρατικό μέτρο η διανομή 2% περίπου ετησίως ως μερίσματος με τον χαρακτήρα που προαναφέρθηκε, δηλαδή περίπου 2.000 δολ κατά κεφαλή (8.000 για μια οικογένεια 4 ατόμων)
Θετικές Συνέπειες – Λειτουργικότητες
Θα αποπειραθώ να εξερευνήσω επιγραμματικά τα αποτελέσματα που θα μπορούσε να έχει η εφαρμογή ενός τέτοιου συστήματος στην κοινωνία, την οικονομία και το περιβάλλον.
Κοινωνία
– Βασικότερη επίπτωση θα ήταν η αναστροφή του συγκεντρωτικού χαρακτήρα που έχουν σήμερα οι χρηματαγορές και συντελεί στην συνεχή απομύζηση οικονομικής δύναμης από τους πολίτες και την συγκέντρωσή της σε περιορισμένο αριθμό παραγόντων. Αντίθετα θα έθετε σε κίνηση έναν αέναο και βιώσιμο μηχανισμό αναδιανομής που χωρίς να διαταράσσει τις περιουσιακές σχέσεις και την λειτουργία των αγορών θα οδηγούσε σε βάθος χρόνου στην σταθερή ενδυνάμωση των ασθενέστερων σήμερα κοινωνικών ομάδων και την ανάδειξή τους συλλογικά σε πραγματικά κυρίαρχο παράγοντα.
– Στον τομέα της εργασίας η είσπραξη μερίσματος θα σημαίνει ότι με ελάχιστη επιπλέον μισθωτή ή άλλη εργασία θα μπορεί κάποιος να βελτιώσει σημαντικά την οικονομική του θέση. Θα σημαίνει επίσης ότι ο εργαζόμενος θα πάψει να είναι το αδύναμο μέρος στη σύμβαση εργασίας διότι έχοντας εξασφαλισμένο ένα εισόδημα δεν θα διαπραγματεύεται πιεζόμενος από την ανάγκη επιβίωσης.
– Προχωρώντας παραπέρα, σε πολλές χώρες του κόσμου ένα τέτοιο ελάχιστο εισόδημα θα στερούσε από τους μηχανισμούς ανθρώπινης εκμετάλλευσης τα θύματα που αποτελούν αντικείμενο του εμπορίου λευκής σάρκας, παιδικής εργασίας, δουλεμπορίου κλπ
– Το μέρισμα αυτό αυτόματα θα εξάλειφε την φτώχεια στα πιο δοκιμαζόμενα μέρη του πλανήτη συντελώντας σε πραγματική πολιτική πρόοδο και ακυρώνοντας την ανάγκη για οικονομική μετανάστευση η οποία τροφοδοτεί κινήματα ξενοφοβίας και αυταρχικούς και αντιδημοκρατικούς μηχανισμούς καταστολής και αστυνόμευσης στον δυτικό κόσμο
– Πολλές περιπτώσεις οικογενειακής συμβίωσης που συντηρούνται μέσα σε καταπιεστικές συνθήκες για οικονομικούς λόγους θα μπορούσαν να ανατραπούν δίνοντας στα μέρη την οικονομική δυνατότητα να διαβιώνουν ανεξάρτητα
Οικονομία
– Η εφαρμογή ενός τέτοιου συστήματος θα συντελούσε στην αποφυγή του κινδύνου της χρεοκοπίας του θεμελιώδους πυρήνα της οικονομίας που είναι ο τελικός καταναλωτής. Η διαρκής αναδιανομή ενός σταθερού ρευστοποιούμενου ποσοστού όχι μόνο της κερδοφορίας του κεφαλαίου αλλά του σώματος των κεφαλαιοποιήσεων θα είχε ως αποτέλεσμα, ακόμη και σε περιόδους ύφεσης, να προστατεύεται η βάση της οικονομίας και της κοινωνίας από τις διακυμάνσεις της ελεύθερης αγοράς.
– Σε συνδυασμό με ένα μη πληθωριστικό σύστημα Κεντρικής Τράπεζας, όπου η νομισματική βάση θα αποτελείται από σταθερό χρηματικό όγκο για κάθε πολίτη -μέτοχο και δεν θα υπάρχει το σημερινό σύστημα πληθωριστικού δανεισμού μέσω ποσοστώσεων αποθεματικών, θα μπορούσε το σύστημα διανομής μερίσματος να συνοδεύεται από βιώσιμη ανάπτυξη και μηδενικό πληθωρισμό. Στην περίπτωση που κρίνεται φρόνιμο να αυξηθεί η χρηματική βάση για την τόνωση της οικονομίας αυτό θα μπορεί να γίνει μόνο με άμεση αύξηση του χρηματικού όγκου και καταβολή των αντίστοιχων ποσών στους λογαριασμούς των πολιτών-μετόχων. Έτσι κάθε πληθωριστική πολιτική θα ωφελεί άμεσα τους πολίτες και όχι χαριστικά το χρηματοοικονομικό σύμπλεγμα εις βάρος των πολιτών.
– Πέρα από αυτό, η ύπαρξη μιας σταθερής εισοδηματικής βάσης για το σύνολο της κοινωνίας θα οδηγούσε σε μία προσαρμογή του κόστους διαβίωσης στα δεδομένα του βασικού εισοδήματος. Ακόμη και αν θεωρήσουμε ότι τα μεγέθη του 2008 ανταποκρίνονται σε μία οικονομία-φούσκα, η σταθερή σχέση μερίσματος και οικονομίας θα εξασφαλίζει ότι και με πολύ μικρότερα μεγέθη το εισόδημα αυτό θα παρέχει σταθερή δυνατότητα διαβίωσης.
– Ο προσδιορισμός του μερίσματος ως ποσοστού του κύκλου εργασιών των χρηματαγορών σημαίνει ότι το κοινωνικό σύνολο θα έχει τα μέγιστα οφέλη από την εύρυθμη και απρόσκοπτη λειτουργία αυτών των αγορών. Θα δημιουργούνταν έτσι βιώσιμες κοινωνικές συνθήκες για την ανάπτυξη της καλύτερης δυνατής παραγωγικής οικονομίας.
Περιβάλλον – Πράσινη Πολιτική
– Από τη φύση του ένα τέτοιο σύστημα θα αφαιρούσε οικονομική δύναμη από τον υπερκαταναλωτικό ανεπτυγμένο Βορρά και θα την μετέφερε στα χέρια των πολιτών (και όχι των κυβερνήσεων) των λιγότερο αναπτυγμένων και υποανάπτυκτων χωρών. Έτσι θα εξασφάλιζε ότι σημαντικό μέρος των οικονομικών και υλικών πόρων του πλανήτη θα διατεθούν όχι για υπερκαταναλωτικές δαπάνες αλλά για την ικανοποίηση βασικών αναγκών διαβίωσης σε χώρες που πραγματικά υπάρχουν τέτοιες ανάγκες.
– Η εξασφάλιση πόρων διαβίωσης μέσω του μερίσματος θα καθιστούσε περιττό ένα μεγάλο μέρος δραστηριοτήτων που καταναλώνουν πόρους, επιβαρύνουν και καταστρέφουν τον πλανήτη. Πρώτιστα τις πολεμικές δαπάνες και δραστηριότητες. Επίσης μεγάλο μέρος των κρατικών γραφειοκρατιών και δημόσιων εργολαβιών που εξυπηρετούν μόνο την αναδιανομή και συγκέντρωση πλούτου και εξαγορά ψήφων, με όλη την κατανάλωση καυσίμων και άλλων πόρων που τις συνοδεύει.
– Εξασφαλίζοντας τα στοιχειώδη για την επιβίωση και αρκετό ελέυθερο χρόνο θα είναι πιό εύκολο να υπάρξει ουσιαστική προώθηση περιβαλλοντικής και πολιτισμικής εκπαίδευσης στην πλειοψηφία των κατοίκων του πλανήτη για τους οποίους λόγω οικονομικών στερήσεων κάτι τέτοιο σήμερα είναι περιττή πολυτέλεια.
– Το ελάχιστο εισόδημα θα οδηγούσε επίσης κατοίκους μακριά από ακριβές περιοχές και προς περιοχές που θα του αποδίδεται μεγαλύτερη αγοραστική αξία. Αυτή η λειτουργία θα μπορούσε να οδηγήσει σε βέλτιστη γεωγραφική κατανομή κατοίκων ανάλογα με τους πόρους, αποαστικοποίηση και ίσως ένα ανάστροφο κύμα οικονομικής μετανάστευσης πολύτιμου ανθρώπινου δυναμικού από ανεπτυγμένες προς λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες.
Τελειώνοντας
Το σύστημα που σκιαγραφείται παραπάνω είναι στην ουσία του οικονομικό και όχι πολιτικό. Θα μπορούσε να ενσωματωθεί σε κάθε μορφή πολιτικής οργάνωσης και καθεστώτος όπως υπάρχουν σήμερα. Στην ιδανική του μορφή θα πρέπει να συνδυαστεί με απόλυτα ελεύθερη μετακίνηση και εγκατάσταση προσώπων και κεφαλαίων παγκοσμια. Θα πρέπει επίσης να συνδυαστεί με κατάργηση κάθε άλλης φορολογίας πλην της φορολόγησης του ίδιου του μερίσματος. Με αυτό τον τρόπο θα δημιουργείται κίνητρο σε κάθε κράτος να αναπτύξει την μορφή εκείνη πολιτικής και πολιτειακής οργάνωσης που θα προσελκύσει όσο το δυνατόν περισσότερους εγκατεστημένους πολίτες για να αυξήσει τους πόρους του μέσω της φορολόγησης των μερισμάτων τους και της εκμετάλευσης των κεφαλάιων τους. Η διαδικασία αυτή θα οδηγούσε σε πολιτική πρόοδο και βελτιστοποίηση που ακόμη και οι πιο επιφανείς πολιτικοί σήμερα αδυνατούν να πετύχουν.
Αν και μπορούμε εύκολα να χαρακτηρίσουμε προτάσεις σαν αυτή ουτοπικές και ανεφάρμοστες, πιστεύω πως οι σημερινές περιστάσεις επιβάλλουν να εξετάζουμε κάθε λύση χωρίς προσκολλήσεις στα επιστημονικά και κοινωνικά δεδομένα της εποχής που σήμερα τελειώνει. Οι μέθοδοι και θεωρίες που μέχρι σήμερα θεωρούσαμε δεδομένα είναι αυτά που ευθύνονται για την σημερινή αδιέξοδη κατάσταση. Για να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα του αύριο χρειαζόμαστε νέα εργαλεία σκέψης και διαδικασίες διαφορετικές από αυτές που μέχρι σήμερα έχουμε συνηθίσει.
ΥΓ: Στο βαθμό που τα παραπάνω χρησιμοποιηθούν για οποιοδήποτε σκοπό, δημοσιεύονται υπό την ανοιχτή άδεια
http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/deed.el
*
Πηγή:
http://www.ecogreens.gr/gr/modules.php?name=Forums&file=viewtopic&t=1766
Η καλύβα ψηλά στο βουνό 
9 Σχόλια
Comments feed for this article
10 Ιουνίου, 2008 στις 10:00 μμ
cirut
Είναι προφανές ότι το καπιταλιστικό σύστημα είναι άστοχο σε πολλές εκδοχές του. Θάβει φρούτα, για λογιστικούς λόγους, ενώ δίπλα πεθαίνουν άλλοι από πείνα ή αβιταμίνωση, για …πρακτικούς λόγους. Και χιλιάδες άλλα….
Τώρα το ζήτημα της ίσης κατοχής πλούτου, θυμίζει λίγο αταξικές κοινωνίες, που από δω που είμαστε αποκλείεται να προκύψουν. Έπειτα η οικονομίστικη θεώρηση, χωρίς την αλλαγή της φύσης του ανθρώπου (ευρύτερα αυτό λέγεται, ανάπτυξη του εσωτερικού κόσμου), θα οδηγούσε στην προσπάθεια συγκέντρωσης πλούτου (αρπαγή – κλοπή κλπ). Αν βάζαμε ρυθμιστή ξαναφτιάξαμε το κράτος. Αν δεν βάζαμε θα ξαναφτιάξουμε τάξεις.
Διαφωνώ κάθετα ότι η αγορά απελευθερώνει δημιουργικές πλευρές του ατόμου. Θάχαμε τελειώσει με τις ανισότητες και την υποκουλτούρα αν ήταν έτσι…..
10 Ιουνίου, 2008 στις 10:20 μμ
czubul
@ cirut
– Δεν προκύπτει ίση κατοχή πλούτου απο το σύστημα που περιγράφεται, απλά ένα ελάχιστο κατώτατο επίπεδο οικονομικής κατάστασης
– Αλίμονο αν κάποιος σωτήρας αναλάβει να αλλάξει την φύση του ανθρώπου κατά πώς του δοκεί. Ο τελευταίος που το δοκίμασε λεγόταν Αδόλφος νομίζω και δεν έκατσε καλά η φάση. Η κεντρική ιδέα είναι ότι αν ο άνθρωπος απαλλαγεί από το άγχος της επιβίωσης θα προοδεύσει και πνευματικά. Η χρηματική ένδεια ευθύνεται για το μείζον ποσοστό εγκληματικότητας και καταπίεσης σήμερα. Η οικονομική ελευθερία είναι ο καλύτερος δάσκαλος.
– Για τον κοινωνικό ρόλο και λειτουργία της αγοράς έχω ένα μικρό σεντονάκι, ίσως ανέβει κάποια στιγμή
– Οι ανισότητες θα υπάρχουν πάντα όταν κάποιοι κυβερνούν κάποιους άλλους. Οσο μεγαλύτεροι οι κρατικοί σχηματισμοί τόσο μεγαλύτερες οι ανισότητες.
– Η υποκουλτούρα υπάρχει κυρίως σε χώρες που μεγάλα κοινωνικά στρώματα μαστίζονται από φτώχια. Δεν ευδοκιμεί σε ευημερούσες κοινωνίες .
11 Ιουνίου, 2008 στις 12:32 πμ
cirut
Η υποκουλτούρα κλπ –> Τα μεσημεράδικα δεν τα μετράς; Και στην Αγγλία έχει την Mrs Ruth, που ψωλολογάει στην TV ως «συμβουλάτωρ επιστήμων», η Eurovision ζει και στις ΗΠΑ έχει Sex and the City, φριχτό κακέκτυπο της σεξουαλικής επανάστασης του 60 -70. Η Μπεζεντάκου σε illustration χαρτί. Και είναι και καλύτερη για το έθνος (οριζοντίως)….
Η αλλαγή της φύσης του ανθρώπου έρχεται σε συνθήκες μακράς δημοκρατίας, με ενεργά κοινωνικά – πολιτιστικά κινήματα, κι όχι μόνο από ματσό κοινωνίες. Αλλιώς παράγεται η κοινωνία των κακομαθημένων κωλόπαιδων. Στις Βρυξέλλες κυκλοφορούν συμμορίες απροσάρμοστων μπουρζουαζόπαιδων, παιδιών κοινοτικών υπαλλήλων π.χ. Σε ένα αγώνα της Leeds στο Bournmouth, το 1990 αν θυμάμαι καλά, έγιναν 350 συλλήψεις χουλιγκάνων για αιματηρά επεισόδια. Σύνθεση 35 δικηγόροι, 20 γιατροί, εμπόροι ό,τι ¨καλό¨έχει να αναδείξει ο καπιταλισμός. και ελάχιστοι ¨αμόρφωτοι». Σοκ η καλή κοινωνία, που εύκολα ως τότε καταδίκαζε την πλέμπα.
Με την άνοδο τιμής βενζίνης οι τεραστίως κατέχοντες τι κάνουν; Τα παίρνουν, ιδιαίτερα απ’ αυτούς με ελάχιστο κατώτατο επίπεδο οικονομικής κατάστασης. Ποιος θα τους φύλαγε; Αδημονώ για τον «κοινωνικό ρόλο και λειτουργία της αγοράς». Σούχω ένα κιλίμι χιλιομέτρων φτυσίδι για τα business ethics, και τα company culture & cultivation, παραμυθάκια για πρωτοετείς οικονομολόγους.
Λιγότερο κράτος δεν υπάρχει πουθενά. Ούτε στις ΗΠΑ. Εκτός αν ο διεθνής στρατός τους, και οι κρατικοδίαιτες εταιρείες όπλων κλπ δεν …είναι κράτος. Οι εισηγμένες ΑΕ στους Αγγλοσάξονες λέγονται Public Companies….
Φιλικά ωστόσο, (για το καλό της πρόθεσης).
11 Ιουνίου, 2008 στις 7:00 πμ
czubul
Πολλά από τα δεινά που περιγράφεις μου αρέσει να τα αποδίδω σ’ αυτό που αποκαλούμε κουλτούρα του εύκολου χρήματος που κατά την γνώμη μου πηγάζει από πολιτικές χαμηλών επιτοκίων και πληθωριστικής ανάπτυξης του τραπεζικού συστήματος. Υπάρχουν όντως φαινόμενα «νεοπλουτισμού» στο ανθρώπινο γένος που μετά από χιλιετίες αγώνα με τα φαινόμενα της φύσης, ξαφνικά τα τελευταία 100 χρόνια «λάδωσε το αντεράκι του» χάρις το φθηνό πετρέλαιο και τις τεχνολογικές καινοτομίες που αυτό επέτρεψε.
Πάντως συμφωνώ και εγώ ότι η φασίζουσα «buisiness culture» που ευδοκιμεί ιδίως στις μεγάλες πολυεθνικές είναι κατάπτυστη. Είμαι οπαδός της μικρής κλίμακας σε κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα. Το σεντόνι λέει κάτι άλλο…
11 Ιουνίου, 2008 στις 10:33 πμ
cirut
Η πρόταση σου πιστεύω ότι θα λεγόταν «Παγκόσμια Σοσιαλδημοκρατία», Σκανδιναβικού τύπου. Και δεν θα διαφωνούσα, σε επίπεδο αρχής. Ωστόσο κι αυτή κατέπεσε, την μάσησε εύκολα ο καπιταλισμός, λίγο γιατί τα συστήματα με κοινωνικό προσανατολισμό εμφανίζουν «κόπωση», αλώνονται από τα άτομα τους, π.χ μεγάλες μάζες νεολαίας προτιμούσαν να μη δουλεύουν και να υποζούν από το μπόλικο επίδομα ανεργίας (βάλε και το χόρτο..), και λίγο γιατί δεν αντέχουν τη μακρόχρονη πίεση των παγκοσμιοποιημένων ανταγωνιστικών συστημάτων της θεάς (για σένα) αγοράς.
Να γιατί χρειάζονται τα ενεργά κοινωνικά – πολιτιστικά κινήματα. Αυτά μόνο μπορούν νάναι ρυθμιστής, αφού το κράτος συμφωνούμε ότι δεν μας κάνει. Και βέβαια αν μιλάς σήμερα για κινήματα, ρώτα και τον …Χότζα για χωρατά…. Έτσι η Σκανδιναβία γίνεται ΗΠΑ, η ΝΟΚΙΑ είναι η ΙΒΜ του χώρου, δεξιοστρίβουν διαρκώς και επιτέλους …συνέρχονται.
11 Ιουνίου, 2008 στις 1:08 μμ
nik.athenian
Κατ αρχάς ένα ευχαριστώ στον czubul, που μας ξαναέβαλε σ’ ένα κλίμα συζήτησης το οποίο νόμιζα ότι είχε σχεδόν εκλείψει.
Ας υποθέσουμε ότι έστω σε κάποιο τοπικό επίπεδο, αποφασίζεται ως κοινά αποδεκτή λύση, η διανομή ενός μίνιμουμ ποσοστιαίου μερίσματος.
Προφανώς ως διανεμητή και εγγυητή του μερίσματος, βλέπουμε το κράτος ή μια κρατική υπηρεσία. Το κράτος όμως θα εισπράττει επιπλέον και φόρους για να κάνει κοινωνικό έργο και τα μερίσματα για να τα διανείμει απευθείας στους πολίτες; Μα τότε ένα τέτοιο κράτος αντί να αποδυναμώνεται πρέπει να ενισχυθεί περισσότερο. Πως αλλιώς, χωρίς παραπανίσια ισχύ θα μπορούσε να τα καταφέρει και να γίνει σεβαστό; Αν μάλιστα αυτά έχουν γίνει αποδεκτά σε μεγαλύτερη κλίμακα, ο υπερτροφικός και ισχυρός μηχανισμός που θα τα εγγυάται, γίνεται ακόμα πιο επίφοβος για άσκηση εξουσίας.
Ένα άλλο ζήτημα είναι αυτό της αύξησης της παραγωγικότητας. Υπάρχει βέβαια το επιχείρημα, ότι τα άτομα θα έχουν ως κίνητρο την αύξηση της παραγωγικότητας των παραγωγικών μονάδων όπου εργάζονται, διότι μέσω αυτής αποκτούν περισσότερο εισόδημα, μέσω των διανεμόμενων κερδών.
Υπάρχουν όμως και πολύ ισχυρές αντίθετες στρατηγικές. Όσο πηγαίνουμε προς μεγαλύτερα σύνολα ανθρώπων, έχουμε να κάνουμε όλο και πιο πολύ με αγορά που τείνει όλο και πιο πολύ στα όριά της από άποψη μεγέθους. Συνεπώς σε καθεστώς ανταγωνιστικό (δεν φαντάζομαι να θεωρούμε υγεία το μονοπώλιο), το παιχνίδι τείνει να γίνει μηδενικού κέρδους. Δηλαδή, για να κερδίσει κάποιος πρέπει να χάσει ένας ή πολλοί από τους άλλους παίκτες. Τότε αρχίζουν τα δύσκολα, όταν προσπαθεί μια ομάδα να κερδίσει εις βάρος των άλλων. Το σημείο αυτό δεν έχει αποφευχθεί ποτέ, σε καμιά στιγμή της ελεύθερης αγοράς.
Και κάτι τελευταίο για την αγορά, η οποία για αρκετούς είναι μια σχεδόν δαιμονική λέξη. Η αγορά δεν είναι μια οντότητα έξω από και ενάντια στους πληθυσμούς των χωρών, όπως αρκετοί επαναλαμβάνουν συνέχεια. Είναι το σύνολο των σχέσεων και των αλληλεπιδράσεων που υπάρχουν μεταξύ των οικονομικών μονάδων.
Υπακούει σε κάποια νομοτέλεια;
Κατά κάποιον τρόπο, οι μοναδικές νομοτέλειες που υπακούει είναι ο νόμος της συντήρησης και εν συνεχεία της αύξησης.
Μέσα σ’ αυτήν υπάρχουν συνέργειες αλλά και αντιθέσεις κατά τις διάφορες αλληλεπιδράσεις. Η κατάσταση αυτή από άποψη νομοτέλειας μοιάζει με των άλλων πολύπλοκων αλληλεπιδρώντων συστημάτων, όπως λ.χ. των πολύπλοκων οικοσυστημάτων. Η αγορά δεν είναι ούτε καλή ούτε κακή. Οι διάφορες αλληλεπιδράσεις που εκδηλώνονται στα πλαίσιά της, είναι είτε επωφελείς είτε ζημιογόνες για τα μέρη που αλληλεπιδρούν. Στα πλαίσιά της οικονομικές μονάδες σβήνουν και άλλες επιζούν όπως συμβαίνει και με τα είδη.
11 Ιουνίου, 2008 στις 1:33 μμ
Darthiir the Abban
Βιώσιμη ανάπτυξη πολυπαραγοντικών συστημάτων. Ελπίζω να αποτελέσει κλειδί και βασική επιδίωξη της επόμενης γενεάς. Δεν εμπιστεύομαι τα οικονομικά συστήματα, αλλά τουλάχιστον το σύστημα που προτείνεις εμπεριέχει το πεπερασμένο του οικοσυστήματος εξ ου και αντιμετωπίζει μερικές ατέλειες του παρόντος συστήματος (όλη η θεωρία της των δυνατοτήτων που δίδει η ελεύθερη αγορά στηρίζεται στην εσφαλμένη παραδοχή του απειρισμού των πόρων). Επιμένω όμως ότι ουσιαστικές λύσεις μπορούν να βρεθούν μόνο αντιμετωπίζοντας όλες τις πραγματικές παραμέτρους και όχι μόνο την οικονομική.
Βέβαια αν και θα ήταν ένα ενδιαφέρον πείραμα αντιλαμβάνεσαι υποθέτω πως μάλλον δε θα «επιτραπεί» η εφαρμογή του.
11 Ιουνίου, 2008 στις 2:13 μμ
czubul
@ cirut
Ελπίζω πως ένα τέτοιο σύστημα θα έδινε οικονομικούς πόρους στους πολίτες για την βιώσιμη συντήρηση και ανάπτυξη κοινωνικών συστημάτων…
@ nik.Athenian
Το ζητούμενο σήμερα είναι μάλλον λιγότερη παραγωγικότητα, μια βασική επιδίωξη της σκέψης μου είναι ένα σύστημα που θα δώσει ένα βασικό εισόδημα επιβίωσης σε όλους ώστε να μπορέσουμε να καταργήσουμε τις υπερκαταναλωτικές δραστηριότητες.
Περί αγοράς πιστέυω πως εύκολα μπορούμε να συμφωνήσουμε
@ darthiir
Η ελεύθερη αγορά καθεαυτή δεν έχει να κάνει με την αντίληψη του απειρισμού των πόρων, αυτό είναι ένα ελάττωμα του πληθωριστικού μοντέλου που κυριαρχεί στο τραπεζικό σύστημα. Εστιάζοντας στην οικονομική διάσταση σαν προτεραιότητα, μπορούμε να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για βιώσιμη επίλυση των άλλων διαστάσεων.
Σχετικά με την εφαρμογή το έχω σκεφτεί και αυτό και έχω ένα φιλόδοξο σχέδιο που πρέπει να παραδεχτώ ότι είναι λίγο τραβηγμένο και ίσως να αγγίζει και τα όρια της επιστημονικής φαντασίας 🙂 … πάντως είναι ένα σχέδιο…
11 Ιουνίου, 2008 στις 2:37 μμ
cirut
Σαφώς η αγορά δεν είναι δαίμων, αν νοηθεί σαν χώρος συναλλαγής με άλλες αρχές, απ’ της εξόντωσης του αντιπάλου που υπάρχει σήμερα. Πώς γίνεται σήμερα η συστημική μπαμπεσιά να οδηγεί ένα ολόκληρο κόσμο, να διδάσκεται ως εξυπνάδα στα πανεπιστήμια (π.χ θεωρία του «κέρδους ευκαιρίας» – για να μην πάμε στις υπεραξίες κλπ) και να παράγει δομική ανισότητα και μίσος, επικαλούμενη ταυτόχρονα ουμανιστικές αρχές και θέσφατα; Και ποια είναι η απάντηση; Ας δούμε λίγο τα καρτέλ που μαδούν την τριτοκοσμική χώρα μας. Οι οικονομικές μονάδες δεν σβήνουν από μόνες τους συνήθως, nik.athenian…
Και βέβαια διατηρούμε το δικαίωμα να ονειρευόμαστε, να τα ξαναβάζουμε απ’ την αρχή όλα στο τραπέζι, σαν αγύριστα κεφάλια, φίλε czubul. Αν κάτι κερδήθηκε όλ’ αυτά τα χρόνια, είναι αυτοί οι «βλαμμένοι» που δεν «πείστηκαν» και με το καλό και με τ’ άγριο καμιά φορά….Καλώς τ’ άρχισες.