3-1190Είδα πριν λίγο τυχαία μια εκπομπή του 1986. Επανάληψη, από το «ζήτω το ελληνικό τραγούδι» του Διονύση Σαββόπουλου, στην ΕΤ2. Τότε δεν έβλεπα καθόλου τηλεόραση, αλλά θυμάμαι πως είχα δει μερικές από τις εκπομπές του Διονύση, οι οποίες ήταν πολιτισμικό γεγονός, την εποχή εκείνη. Είχα δει και την συγκεκριμένη εκπομπή, την τέταρτη της σειράς, με θέμα «ανοίγουν τα κέντρα». Δηλαδή τα μαγαζιά, για τη χειμερινή σεζόν που μόλις ξεκινούσε.

Με τα σημερινά δεδομένα ήταν ένα δράμα, ως τηλεοπτικό προϊόν, παρ’ όλη τη λάμψη του Διονύση. Είχε όμως μέσα κάποια διαμαντάκια, όπως η μοναδική εκτέλεση του «μια ζωή μέσα στους δρόμους» από την Ελένη Βιτάλη. Κυρίως όμως ήταν (δηλαδή λειτουργεί έτσι τώρα) μια εξαιρετικά ακριβής σκιαγράφηση της εποχής εκείνης, από άποψη πολιτική, αισθητική και –κυρίως – μουσική.

Λοιπόν το 1986 ήταν μια μουσική τραγωδία. Πιο σωστά, μια μουσική ιλαροτραγωδία. Ακούγοντας δεκάδες από τα τραγούδια που μεσουρανούσαν τότε διαπιστώνει κανείς ότι το σύγχρονο λαϊκό ελληνικό τραγούδι είχε ήδη συχωρεθεί και ζούσε μόνο χάρη στα  ένδοξα κόλλυβα των προηγούμενων δεκαετιών, χωρίς να τα σέβεται κιόλας. Και το λεγόμενο έντεχνο είχε ήδη διαγράψει τον δημιουργικό του κύκλο και  θα συνέχιζε σε μια μακρόχρονη παρακμή, που το μετέφερε ως τα πρώτα χρόνια του 21ου αιώνα.  Φυσικά υπήρξαν μεγάλα ή απλά καλά τραγούδια από τότε, όπως υπάρχουν και στη σημερινή παραγωγή. Ως εξαιρέσεις, όμως, όλο και πιο σπάνιες, όσο περνάει ο καιρός.

Δεν ξεκίνησα το ποστ για να καταγράψω αυτές τις μάλλον μελαγχολικές διαπιστώσεις. Αλλά γιατί με εντυπωσίασε ότι το κλίμα, η ατμόσφαιρα, η αισθητική και το ήθος στα διασκεδαστήρια της νύχτας παρέμεινε ίδια κι απαράλλαχτη. Μια μόνο διαφορά εντόπισα: οι νέες και ωραίες της εποχής εκείνης ντυνόντουσαν ακόμα με μπλούζες και φορέματα κλειστά ως το λαιμό και με μακριά μανίκια. Όλα τα άλλα, ταμάμ!

Η Ελλάδα είχε ήδη χρεοκοπήσει στα 1986. Σε σύγκριση με το 1966 προφανώς είχε περισσότερο χρήμα, αλλά όλοι οι άλλοι δείκτες είχαν επιδεινωθεί επικίνδυνα. Αυτό που ζήσαμε από τότε ως το 2009 που βάρεσαν εκκωφαντικά τα κανόνια ήταν απλά το χρονικό μιας προ πολλού προαναγγελθείσας καταστροφής.

Η οποία συνεχίζεται ακόμα, με άγνωστη την may day όπου θ’ αρχίσει πραγματικά η αντίστροφη πορεία. Αν αρχίσει ποτέ.

Το αυτό και για το ελληνικό τραγούδι. Το οποίο δεν είναι τίποτ΄άλλο από την κρυστάλλωση της ψυχής ενός λαού, ολικά η μερικά.

Ενός λαού άρρωστου και άσχημου, εδώ και δεκαετίες.

*

https://www.youtube.com/watch?v=zdgVoaT5WzY

Το τραγούδι με τη Βιτάλη που σας έλεγα είναι στο 3.10΄.