Το έφερε το μέηλ, ανώνυμο. παρακαλείται όποιος γνωρίζει το συγγραφέα να μας το πει!
Μεσημέρι, Κολωνάκι, καφέ στην πλατεία.
Είναι αποκλεισμένο περιμετρικά, μπράβοι σε σχήμα Π, περαστικοί κοιτάζουν περίεργοι το θέαμα.
Στη μέση αυτός, μαύρο κοστούμι, μαύρο πουκάμισο, όρθιος μιλάει στο κινητό. Πίσω του άλλος μπράβος, κρατάει στα χέρια ευλαβικά το πούρο.
Γυρνάει, τραβάει μια ρουφηξιά, συνεχίζει, ο κολαούζος το κρατάει, περιμένει την επόμενη ρουφηξιά. Μπράβος πούρου, επαγγέλματα του μέλλοντος.
Φθινοπωρινό μεσημέρι στο κέντρο της πόλης, η δημόσια επίδειξη της αήττητης ηλιθιότητας. Είναι πλούσιος. Έχει πολλά λεφτά, από πού, απροσδιόριστο.
Οι πλούσιοι αυτής της χώρας δεν κάνουν, έχουν.
Κάτι γενικώς, καράβια, προμήθειες, λαθρεμπόριο πετρελαίου, πλαστά τιμολόγια, ποδοσφαιρικές ομάδες-πλυντήρια, αγοραπωλησίες παικτών, εικονικά συμβόλαια, πουλάει φάρμακα στα νοσοκομεία στην τριπλάσια τιμή, εισαγωγή από την Κύπρο, εκμεταλλεύεται εμπορικά ακίνητα της εκκλησίας, καταπατάει δημόσιες εκτάσεις, χτίζει στη Μύκονο συγκρότημα κατοικιών με συνέταιρο γνωστό πολιτικό, αλλαγές συντελεστή δόμησης μόνο για την περίπτωσή του, έχει αναλάβει τη διαφημιστική καμπάνια υπουργείων, διαχειρίζεται τα λεφτά των ασφαλιστικών ταμείων, πουλάει τηλεοπτικά κανάλια που του χαρίζει το κράτος, αύξηση κεφαλαίου, τραπεζική εγγύηση, δάνεια, offshore εταιρείες, κωδικοί, μπράβοι. Πούρα. Χοντρός σβέρκος.
Οι περαστικοί απολαμβάνουν το θέαμα. Κουνάνε το κεφάλι ειρωνικά.
Το θέμα είναι τα λεφτά, αυτό μου είπε κι ο μπαμπάς.
Μια χώρα που δεν παράγει τίποτα και έχει τόσους πολλούς πλούσιους.
Δεν δημιουργούν αλλά έχουν διασυνδέσεις. Σωστοί άνθρωποι στις σωστές θέσεις. Βιτρίνες. Ταμίες. Μεταφορά χρήματος, όχι δημιουργία πλούτου.
Δεν βγάζουν χρήματα, υπεξαιρούν.
Οι πλούσιοι ξέρουν πολύ καλά από πού προέρχονται τα χρήματά τους.
Τα αντιμετωπίζουν και οι ίδιοι ως προϊόν εγκλήματος.
Τα τρώνε γρήγορα και επιδεικτικά. Όπως οι γκάνγκστερ.
Σε ολόκληρο τον κόσμο μόνο δύο άρχουσες τάξεις έχουν υιοθετήσει ως τρόπο ζωής το lifestyle της κολομβιάνικης μαφίας.
Οι Ρώσοι ολιγάρχες και οι Έλληνες πλούσιοι.
Θηριώδη τζιπ στα στενά δρομάκια, παρκαρισμένες πόρσε στα κλαμπ, αστυνομική προστασία, γουόκι τόκι, μπράβοι, ημίγυμνες ξανθιές, χοντροί σβέρκοι.
ΚΔΟΑ. Κτηνώδης δύναμη ογκώδης άγνοια.
Στον υπόλοιπο κόσμο οι πραγματικοί πλούσιοι μοιάζουν με φοιτητές στα Εξάρχεια. Σνίκερς, φούτερ και κουκούλες.
Ανακάλυψαν ένα τσιπάκι, έστησαν τη Microsoft, την Apple, έφτιαξαν ένα πρόγραμμα, φαντάστηκαν μια κοινότητα, το FaceBook, βάζουν την εταιρεία τους στο χρηματιστήριο έναντι 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων φορώντας τζιν, στο υπόγειο γκαράζ παίζουν ακόμα Nirvana με τις φοιτητικές τους κιθάρες.
Εδώ δεν υπάρχουν κιθάρες.
Ούτε πανεπιστήμια. Ελληνικός ληστρικός μικροκαπιταλισμός, κλοπιμαία.
Ξαπλώστρες 3.000 ευρώ στην παραλία, ο ένας δίπλα στον άλλον..
Πάνω στον άλλον. Όλοι μαζί.
Δεν θέλουν να κρυφτούν, θέλουν να φανούν.
Ποιος έχει το πιο μεγάλο, σπίτι, το πιο μεγάλο, κότερο.
Αγωνιούν για μια φωτογραφία τους σε φτηνές κίτρινες φυλλάδες που λερώνεσαι άμα τις ξεφυλλίσεις.
Αγοράζουν παρέα, δημοσιότητα, σεξ, σταρ, μις, θεές, απόλυτες, υπέρλαμπρες, δίμετρες. Ξανθιές με μαύρη ρίζα.
Από τη μαζική παραγωγή των καλλιστείων. Μια δυο γυμνές φωτογραφίες και μετά στον αγώνα.
Στο ανελέητο κυνήγι στη σκληρή ζούγκλα της ζωής.
Η ανεργία στις νεαρές γυναίκες μέχρι τα 30 φτάνει στο 40%.
Πιράνχας, κόβουν βόλτες από φωτογράφιση σε κότερα, από πασαρέλα σε επισκέψεις κατ’ οίκον.
Το ίδιο παμπάλαιο συγκινητικό όνειρο. Μια μέρα ο πελάτης θα ερωτευτεί και θα την κάνει κυρία.
Ένας γάμος, τώρα πριν να ‘ναι αργά, τα χρόνια περνάνε γρήγορα, νέο εμπόρευμα βγαίνει στην αγορά κάθε σεζόν.
Τα πούρα διαλέγουν. Επιλέγουν την επόμενη trophy wife.
Επιλέγουν και επιλέγονται. Ε9 κυκλοφορούν σε φωτοτυπίες, αγοραπωλησίες, ντιλ κλείνονται..
Τα κοσμικά περιοδικά γράφουν για πανέμορφα μοντέλα που φωτογραφίζονται σε ακριβά μαγαζιά με νεαρούς ζεν πρεμιέ της αθηναϊκής νύχτας. Εννοούν escort συναντάνε γιους πλουσίων με την ελπίδα να «κατακτηθούν». Νέες ιδιότητεςτης κοσμικής ζωής. Κληρονόμοι.
Γιοι εισηγμένων. Πολύφερνοι γαμπροί με πολλές κατακτήσεις. Οι βίζιτες της πρώτης σελίδας.
Ο πλανήτης μπαίνει στον τρίτο χρόνο της οικονομικής κρίσης. Ο δύσκολος χειμώνας. Οι ελληνικές πολιτικές εφημερίδες, αυτιστικές πάντα, στο πιο βαθύ τούνελ της κρίσης, εισάγουν στην ύλη τους κοσμικά ένθετα.
Χρώματα πολύχρωμα, γυαλιστερές φωτογραφίες. Δες το 16χρονο ζάπλουτο ξέκωλο πώς διασκεδάζει στα μπουζούκια.
Ζηλεύεις; Δες το νεαρό πάμπλουτο κληρονόμο αγκαλιά με τη θεά, την προκλητική miss young. Θα κάνουν προγαμιαίο συμβόλαιο;
Η Ελένη ρίχνει με νάζι το τιραντάκι να φανεί η ρόγα, πέφτει η τηλεθέαση.
5.000 άτομα στο γάμο, τραγούδησε ο Ρέμος, εσύ δεν ήσουν εκεί;
Εσένα ο μπαμπάς σου δεν έκανε λαθρεμπόριο πετρελαίου; Η μαμά σου δεν ήταν συμβολαιογράφος στα μεγάλα ντιλ ακίνητης περιουσίας;
Δεν ξέρεις ούτε ένα γενικό γραμματέα υπουργείου, έναν ταμία κόμματος έστω; Τι άτυχος που ήσουν.
Όλα διορθώνονται όμως, άρχισε τώρα, κάνε κοιλιακούς, κάνε προσθετικές στήθους, κάνε κάτι. Αν δεν είσαι αγοραστής, γίνε τουλάχιστον εμπόρευμα. Η Ελλάδα, αδιόριστη πτυχιούχος, κλείνει τα μάτια, πέφτει στο κρεβάτι για μια μονιμοποίηση στο δημόσιο, υπέρβαρη πηδάει απ? το μπαλκόνι.
Γυρνάει το ρολόι μια ώρα πίσω μεσάνυχτα Κυριακής, ετοιμάζεται για τον πιο βαρύ χειμώνα. Μπερδεμένη, πεινασμένη, εν πλήρει συγχύσει, δηλώνει αθώα.
Ήταν ωραίο το έργο, εύκολο, χωρίς κόπο, θεαματικό σαν μεταμεσονύχτια κολομβιάνικη σαπουνόπερα του Άλφα με βαρόνους κοκαΐνης, μπράβους και μικρά κοριτσάκια που πάνε στον πλαστικό χειρούργο με παιδιάστικη αφέλεια για να πιάσουν την καλή, να τις διαλέξει ο αρχηγός της συμμορίας. Κρατάει 45 λεπτά.
Μετά ακολουθεί τελεμάρκετινγκ.
Κατσαρόλες, στρώματα και όργανα γυμναστικής, 29,99 ευρώ σε 6 δόσεις.
Συμπληρώνω:
Πού είναι η άλλη Έλλάδα; Η Ελλάδα του 5%. Η Ελλάδα της γνώσης, της επιστήμης και της έρευνας. Η Ελλάδα της τέχνης, του πολιτισμού και του πνεύματος. Η Ελλάδα του (αντοπάριστου (βλέπετε χρειαζόμαστε επεξηγήσεις γιατί κινδυνεύουμε να παρεξηγηθούμε!!!)) αθλητισμού, της ευγενούς αμίλλης και του θαυμασμού του καλού καγαθού. Η Ελλάδα της δουλειάς, της προκοπής και της εξέλιξης. Η Ελλάδα του μέτρου. της μετριοφροσύνης και της σύνεσης. Κι όμως υπάρχει η Ελλάδα αυτή, υπάρχει, αναπνέει και λειτουργεί.
Μόνο που είναι χαμένη στο υπόλοιπο 95% όπως περιγράφεται στο παραπάνω κείμενο. Αυτό το 95% χρεωκόπησε την Ελλάδα. Η διάσωσή της είναι το 5%.
Ανακαλύψτε το, αποκαλύψτε το, διαδόστε το, ενισχύστε το, συμπληρώστε το….
Ίσως τότε φανεί η αρχή της ελπίδας……………………….
Αφιερωμένο στους φίλους μου
23 Σχόλια
Comments feed for this article
2 Φεβρουαρίου, 2010 στις 10:51 μμ
Rodia
«Ποιος έχει το πιο μεγάλο, σπίτι, το πιο μεγάλο, κότερο.»
..δυστυχως, μαζευτηκαν πολλοι μικρο@@@νοι στη χωρα..
2 Φεβρουαρίου, 2010 στις 11:44 μμ
nikiplos
και κακία και ζήλεια το κειμενάκι…
Μπορώ πάντως να καταπραύνω κάπως τον συγγραφέα με την διαβεβαίωση ότι παντού πάνω κάτω τα πράγματα έτσι είναι… Και όσο για τους πλούσιους με τα σνίκερς θα τον συμβούλευα να κόψει να διαβάζει σύγχρονα άρλεκιν που απευθύνονται σε αφελείς… Οι πλούσιοι τούτου του κόσμου είναι όλοι ίδιοι… σαν και εμάς, αλλά πάρα πολύ πολύ πλούσιοι… Απλά εμείς ελλείψει αστικής τάξης βγάζουμε μόνο νεόπλουτους, οι οποίοι παντού επίσης ίδιοι είναι…
Από κτήσεως κόσμου, δύο είναι τα αρχαιότερα επαγγέλματα, εκείνο του Νταβατζή (εξουσία) και το άλλο της π@υτ@ν@ς (που ανάλογα τον συμβολισμό φθάνει κανείς από την επιστήμη, τον εργαζόμενο ακόμη και μέχρι και τη «βαθιά» Λογοτεχνία ). Και τις πολιτικές «νταβατζηλίκια» τις λέγαν πάντοτε στον τόπο μου οι Αρβανίτες…
Συγνώμη που γίνομαι απλοϊκός σε βαθμό πιθήκου, αλλά ακριβώς τόσο απλοϊκός είναι και ο κόσμος μας… (μέ ή άνευ «σοσιαληστικού παραδείσου»)
Αν φαντάζεται δλδ ότι κάπου αλλού είναι αλλιώς τα πράγματα, τότε απλά πιστεύει στον Ελεύθερο ανταγωνισμό, στην Ελεύθερη Αγορά, στον Άγιο Βασίλη κλπ… δεν μπορώ εδώ να τον βοηθήσω…
2 Φεβρουαρίου, 2010 στις 11:46 μμ
melina
Έξοχο!Δε χρειάζονται πολλά λόγια!
2 Φεβρουαρίου, 2010 στις 11:58 μμ
Ενη Καπαζογλου
Πανο
Κρυψτο αυτο το κειμενο. Αν το δουν τα hedge funds οτι δηλαδη το 95% των κατοικων αυτης της χωρας, ειναι ζαπλουτοι (με οποιο μεσο), δεν θα αυξησουν μονο τα spreads, αλλα θα θελουν την Ακροπολη για σουβενιρ οπως και ολα τα αρχαια μνημεια. Ολα τα αλλα θα τα γκρεμισουν για να κτισουν οι μεγαλες πολυεθνικες κατασκευαστικες εταιρειες πολεις «οπως Ντουμπαι» ……
Κρυψτο γρηγορα. 😆 😆 😆
3 Φεβρουαρίου, 2010 στις 12:10 πμ
Dralion
Το κειμενο – απο οσο μπορω να ξερω – ανηκει στον Φωτη Γεωργελε και γραφτηκε σαν editorial στην Athens Voice στις αρχες Νοεμβρη 2009.
3 Φεβρουαρίου, 2010 στις 12:18 πμ
Dralion
Ενη, πουθενα δεν λεει το κειμενο οτι το 95% των ελληνων ειναι πλουσιοι.
Θα σου συνιστουσα να το διαβασεις προσεχτικα – ειμαι σιγουρος οτι η αναγνωση του θα σε τερψει και θα σε ωφελησει.
nikiplos, τυχαινει να ξερω προσωπικα καμποσους ευρωπαιους + αμερικανους εκατομμυριουχους. Η ιστορια με τα σνικερς ειναι αληθινη [*]. Μαλλον εσυ θα πρεπει να αναθεωρησεις μερικες προκαταληψεις.
[*] Και οπως λεει το κειμενο, ισχυει για εκεινους που παραγουν κατι, οχι για τους νεοπλουτους αεριτζηδες
3 Φεβρουαρίου, 2010 στις 12:19 πμ
Dralion
Για τον Πανο:
το 95% απο το 5% το οποιο αναζητας, την εχει κανει με ελαφρα πηδηματακια για τοπους χλοερους, παγωμενους και βορειους.
3 Φεβρουαρίου, 2010 στις 12:40 πμ
nikiplos
@Dralion, ακόμη και τα παιδιά της Αμερικάνικης Μαφίας του 30 σήμερα έχουν πτυχία και διαχειρίζονται με το φλεγματικό φερ πλέϊ των εξ’ ΗΠΑ επιχειρηματιών… Μόνο που όποτε το ψάξεις λίγο (εδώ μάλλον άλλος θα πρέπει να αναθεωρήσει κάποιες προκαταλήψεις) προκύπτει πάλι πίσω το ίδιο νόμισμα…
Δομημένες αγορές, Hedge Funds αλλά η ίδια ανελαστική οικονομία που επενδύει (τελικά) χωρίς ρίσκα αφού η αγορά είναι ήδη προαποφασισμένη… Απλά πλέον με όρους «οικονομικούς» υποχρεούσαι να αγοράσεις από συγκεκριμένα υλικά τα οποία φυσικά από πίσω ποιεί και πασάρει το κύκλωμα…
Η αλυσίδα εννοείται ότι σπάει μόνο σε παγκόσμιους πολέμους, για αυτό και πολλοί νεόπλουτοι (όπως τα δικά μας τα υπερπλούσια ρεμαλόπαιδα) βγαίνουν από καταστάσεις τέτοιες. Άλλος τρόπος για να «σπάσει» είναι να μπεί μια νέα ισχυρή και καλά οργανωμένη ομάδα (όπως πχ οι Κινέζοι) που πάλι για να μπουν θα πρέπει να αφήσουν και αυτοί το «κάτιτίς» τους στους παραδοσιακούς νταβατζήδες (πχ πάλι οι Κινέζοι στους γείτονες Ιταλούς).
Τώρα είναι και κάποιοι «ξεροκέφαλοι», που για αυτούς οι καλοί και μορφωμένοι μύστες του νέκταρ, βγάζουν τα «σνίκερς» και βάζουν τα άρβυλα γεμίζοντας τις χώρες τους με εμπλουτισμένο ουράνιο καταστρέφοντας φυσικά στρατηγικούς στόχους (εμ τι άλλο) όπως τα εργοστάσια, τα εργοστάσια και τα ορυχεία… (πχ Γειτονική Γιουκοσλαβία)
Εγώ θέλω να πιστεύω ότι οι προκαταλήψεις μου είναι ελάχιστες. Όμως τους δανδήδες τους έχω δει να φορούν σνίκερς μόνο στα δικά τους φερ πλέι, ενώ σε όλα τα άλλα κρατούν χατζάρα… [πάλι γίνομαι απλοϊκός σαν την Παπαρήγα και πίστεψέμε το αντιπαθώ πάρα πολύ, όμως τούτοι είναι που είναι τόσο χοντροκομμένοι… ]
3 Φεβρουαρίου, 2010 στις 3:26 πμ
Γιάννης-2
Niciplos, o Dralion σου έκανε τις σωστές παρατηρήσεις γιά την συμπεριφορά πλουσίων σε άλλα μέρη του κόσμου, που έχουν και μετριοφροσύνη και ανθρωπιά.
Το περασμένο Σάββατο κάθισα στο ίδιο τραπέζι σε γιορτή γάμου με συμπολίτη Γαλλικής καταγωγής με περιουσία τουλάχιστον 100 εκατομυρίων. Έ, κάποιος που δεν το γνώριζε εκ των προτέρων, σίγουρα δεν θα το υπέθετε από την συμπεριφορά αυτού και της συζύγου του στη διάρκεια του γαμήλιου δείπνου.
Και αυτή είναι η συμπεριφορά της μεγάλης πλειοψηφίας των πλουσίων εδώ. Να κυκλοφορούν και να συμπεριφέρονται εκτός εργασίας ως απλοί (μέσου όρου) κάτοικοι και γείτονες, χωρίς φλας και επιδείξεις.
Τους επιδειξίες πλούσιους της Ελλάδος δεν πιστεύω ότι θα τους βρεί κανείς πουθενά μεταξύ των Δυτικών δημοκρατιών.
3 Φεβρουαρίου, 2010 στις 4:12 πμ
Γιάννης -2
Το παρακάτω μακρύ κείμενο είναι παρμένο από το Επίμετρο του βιβλίου του Ελληνογερμανού Παναγιώτη Κονδύλη «Θεωρία του Πολέμου» του 1996.
Το βρίσκω ενδιαφέρον, αν και όχι 100% σχετικό με το ποστ και τα σχόλια. Ξεχωρίζω πρώτα ένα μικρό απόσπασμα, που είναι σχετικό.
«…Πράγματι, το σημερινό δίλημμα είναι αντικειμενικά τρομακτικό και ψυχολογικά αφόρητο: η ειρήνη σημαίνει για την Ελλάδα δορυφοροποίηση και ο πόλεμος σημαίνει συντριβή. Η υπέρβαση του διλήμματος αυτού, η ανατροπή των σημερινών γεωπολιτικών και στρατηγικών συσχετισμών απαιτεί ούτε λίγο ούτε πολύ την επιτέλεση ενός ηράκλειου άθλου, για τον οποίο η ελληνική κοινωνία, έτσι όπως είναι, δεν διαθέτει τα κότσια. Οι μετριότητες, υπομετριότητες και ανθυπομετριότητες, που συναπαρτίζουν τον ελληνικό πολιτικό και παραπολιτικό κόσμο, δεν έχουν το ανάστημα να θέσουν και να λύσουν ιστορικά προβλήματα τέτοιας έκτασης και τέτοιου βάθους … Οι ευρύτερες μάζες, καθοδηγούμενες από το ίδιο ένστικτο της βραχυπρόθεσμης αυτοσυντήρησης, έχουν βρει τη δική τους ψυχολογικά βολική λύση: το έθνος το υπηρετούν ανέξοδα περιβαλλόμενες γαλανόλευκα ράκη, όποτε το καλεί η περίσταση, και έχοντας κατόπιν ήσυχη συνείδηση το κλέβουν μόνιμα με παντοειδείς τρόπους: από τη φοροδιαφυγή, την αισχροκέρδεια και τα «αυθαίρετα» ίσαμε τα ευκολοαπόκτητα πτυχία, τη χαμηλή παραγωγικότητα εργασίας (ούτε το 50% του μέσου όρου της Ε.Ε.!) και την κραυγαλέα ανισότητα ανάμεσα σ’ ό,τι παράγεται και σ’ ό,τι καταναλώνεται, με αποτέλεσμα την καταχρέωση και την πολιτική εξάρτηση του τόπου. …
Αν λάβουμε υπ ‘όψιν μας μόνον όσα πράττονται και αφήσουμε εντελώς στην άκρη την εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους οι πράττοντες, τότε φαίνεται να βρισκόμαστε σε συλλογική αναζήτηση της ιστορικής ευθανασίας, υπό τον όρο να σκηνοθετηθούν έτσι τα πράγματα, ώστε κανείς να μην έχει την άμεση ευθύνη, και επίσης υπό τον όρο να τεχνουργηθούν απροσμάχητες ανακουφιστικές εκλογικεύσεις («ελληνοκεντρικές» ή «εξευρωπαϊστικές», αδιάφορο). Τις τραγωδίες ή τις κωμωδίες, που μπορούν να περιγράψουν με τις αρμόζουσες αποχρώσεις αυτήν την ιδιαίτερη κοινωνική και ψυχολογική κατάσταση, θα τις γράψουν ίσως άλλοι. Εμένα μου έρχεται στον νου η τετριμμένη, αλλά πάντοτε ευθύβολη θυμοσοφία: όπως στρώνει ο καθένας, έτσι και κοιμάται».
Το ως άνω απόσπασμα είναι μέρος αυτού του κειμένου:
«όπως στρώνει ο καθένας, έτσι και κοιμάται»
Παναγιώτης Κονδύλης, 1996: «… Το λυπηρό παράδοξο σε ακροσφαλείς ιστορικές καταστάσεις συνοδευόμενες από διάχυτα παρακμιακά φαινόμενα είναι ότι η στρατηγική σκέψη θολώνει τόσο περισσότερο, όσο εντονότερα τη χρειάζεται ένα έθνος. Όπως ο βαριά άρρωστος δεν αναρωτιέται τι θα κάνει σε δέκα χρόνια, αλλά αν θα βγάλει τη νύχτα, έτσι ο ιστορικά ανίσχυρος χαρακτηρίζεται από την έλλειψη μακρόπνοων συλλήψεων και την προσήλωση στα άμεσα δεδομένα ˙ η διαφορά ανάμεσα σ’ όποιον χαροπαλεύει βιολογικά και σ’ όποιον αποσυντίθεται ιστορικά είναι βέβαια ότι η προσήλωση του πρώτου στα άμεσα δεδομένα εμφανίζεται ως προσπάθεια υπέρβασης ενός πόνου, ενώ του δεύτερου ως κοντόθωρη ευδαιμονιστική επιδίωξη. …
Το ελληνικό κράτος δεν στάθηκε σε καμιά φάση ικανό να προστατεύσει αποτελεσματικά τον ευρύτερο ελληνισμό και να αναστείλει τη συρρίκνωση ή τον αφανισμό του. Απεναντίας μάλιστα, το 1974 την καταστροφή την προκάλεσε, άμεσα τουλάχιστον, η ολέθρια πραξικοπηματική ενέργεια που προήλθε από τη μητροπολιτική Ελλάδα. Και αν αυτά τα έκαμαν οι δικτάτορες, οι κοινοβουλευτικές κυβερνήσεις σίγουρα δεν έχουν λόγους να είναι υπερήφανες για τη χλιαρή έως ανύπαρκτη αντίδρασή τους απέναντι στον ξεριζωμό των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης, της Ίμβρου και της Τενέδου. Η αποδεδειγμένη ανικανότητα του ελληνικού κράτους να υπερασπίσει το ελληνικό έθνος-δηλαδή να επιτελέσει την κατ’ εξοχήν αποστολή του- συνιστά τον ανησυχητικότερο οιωνό για το μέλλον. Γιατί ήδη το ελληνικό κράτος βαθμηδόν φανερώνεται ανήμπορο να προστατεύσει ακόμα και το έθνος που βρίσκεται εντός των συνόρων του. …
Ενώ το ελληνικό έθνος συρρικνωνόταν ακατάπαυστά για να συμπέσει με ένα κράτος, του οποίου τα σύνορα είχαν ουσιαστικά διαμορφωθεί ήδη από το 1913, η Τουρκία διήνυσε τον αντίθετο ακριβώς δρόμο: τα σύνορα του οθωμανικού κράτους συρρικνώθηκαν για να συμπέσουν λίγο-πολύ, την επαύριο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, με τα σύνορα, μέσα στα οποία όφειλε να ζήσει στο εξής το τουρκικό έθνος. Χάρη στη μεγάλη προσωπικότητα του Κεμάλ, η απότομη και οδυνηρή αυτή μετάβαση όχι μόνο δεν συνεπέφερε τον πολιτικό κατακερματισμό, αλλά απεναντίας συνδέθηκε μ’ ένα μεταρρυθμιστικό έργο, μ’ ένα νέο αίσθημα ανάτασης και με μια νέα συλλογική μυθολογία, απ’ όπου η Τουρκία μπορεί ν’ αντλεί άμεσα ακόμα και σήμερα, πάνω από μισόν αιώνα αργότερα. Από την άλλη μεριά, παρέμειναν ενεργά ζωτικά κατάλοιπα μωαμεθανισμού, διάχυτα και από καιρό σε καιρό πιεστικά ρεύματα μουσουλμανικού λαϊκισμού, προβλήματα μειονοτήτων, ανισομερείς περιφερειακές και αγκυλώσεις κοινωνικές –και όλα αυτά συνιστούσαν και συνιστούν ένα αντιφατικό πλέγμα. Θα ήταν όμως μεγάλο λάθος να θεωρήσει κανείς τις εσωτερικές αντιφάσεις και διαμάχες, που σημαδεύουν βαθιά το τουρκικό έθνος, ως παράγοντα με αναγκαστικά αρνητική επίδραση πάνω στο γεωπολιτικό του δυναμικό. Ο Machiavelli, που ασφαλώς κάτι εγνώριζε από πολιτική, υπογράμμιζε ότι την αδιάκοπη επέκταση της Ρώμης προς τα έξω την προκαλούσαν οι συνεχείς διενέξεις μεταξύ πληβείων και πατρικίων στο εσωτερικό, ακριβώς δηλαδή ό,τι θα μπορούσε να θεωρηθεί η αγιάτρευτη πληγή της πόλης. Ώστε οι εσωτερικές τριβές και αντιφάσεις σε ορισμένες τουλάχιστον περιπτώσεις θέτουν σε κίνηση μιαν χειμαρρώδη επεκτατική ορμή. Αν αυτό γίνει πράγματι, τότε ό,τι στα προκατειλημμένα μάτια των «εκσυγχρονισμένων « και «πολιτισμένων» «δημοκρατών» εμφανίζεται ως «υπανάπτυξη» και άρνηση της «κοινωνίας των πολιτών», μεταβάλλεται σε ιδεώδες μίγμα για την άσκηση επιθετικής εξωτερικής πολιτικής με όλα τα μέσα. …
Σε σχέση με τη σημερινή Τουρκία, είναι πρακτικά αδιάφορο σε ποιο χωνευτήρι θα συντηχθούν οι αντιφάσεις, σε ποια κοίτη θα μπουν και με ποια πρόσημα θα προβάλουν, αν δηλαδή θα πάρουν μάλλον ισλαμική, μάλλον στρατιωτικοκεμαλική ή μάλλον οικονομοπολιτική («δυτική») χροιά. Μπροστά στην επεκτατική εκδίπλωση του γεωπολιτικού δυναμικού όλα αυτά είναι επιφανειακά και συμβεβηκότα, πολύ περισσότερο γιατί, όποια ελίτ και αν πάρει στα χέρια της μακροπρόθεσμα τα ηνία, για να προσελκύσει κατά το δυνατόν ευρύτερες μάζες θα καταφύγει σ’ έναν ελαστικό ιδεολογικό εκλεκτισμό. Οι «κεμαλιστές» στρατιωτικοί, οι οποίοι το 1997 καταπολεμούν τον «ισλαμισμό» φοβούμενοι ότι δεν μπορούν πλέον να τον ελέγξουν, ενθάρρυναν μετά το πραξικόπημα του 1980 μετριοπαθείς θρησκευτικές τάσεις θέλοντας να τις χρησιμοποιήσουν ως αντίβαρο εναντίον του αριστερού ριζοσπαστισμού˙ το ίδιο έκανε κι ο πρωθυπουργός Οζάλ λίγο αργότερα, παρά τον κατά τα άλλα φιλελεύθερο- οικονομικιστικό προσανατολισμό του. … Γενικά, οι εσωτερικές αντιφάσεις επιδρούν παραλυτικά στους ανίσχυρους, ενώ αποδεσμεύουν επεκτατικές δυνάμεις σε όσους έχουν εκ των πραγμάτων ένα τέτοιο γεωπολιτικό δυναμικό, ώστε δεν τους απομένει παρά το άλμα ή η φυγή προς τα εμπρός. Με άλλα λόγια: τα βαθύτερα στρώματα της ιστορικής και κοινωνικής ύπαρξης ενός συλλογικού υποκειμένου προσδιορίζουν το πώς θα λειτουργήσουν οι εσωτερικές του αντιφάσεις. Στη σημερινή Τουρκία δρουν αχαλίνωτες στοιχειακές δυνάμεις, που ωθούν τις εσωτερικές αντιφάσεις προς την επέκτασην …
Γύρω στο 2020 η Τουρκία θα έχει φτάσει ή και ξεπεράσει τα 100.000.000., δηλαδή το σημερινό εξαπλάσιο θα έχει γίνει δεκαπλάσιο, ενώ παράλληλα η Ελλάδα, έχοντας μετατραπεί εν τω μεταξύ πλήρως σε χώρα ηλικιωμένων, θα δέχεται ισχυρότατη δημογραφική πίεση και από μίαν άλλη, όχι οπωσδήποτε φιλική πλευρά. Ο αλβανικός πληθυσμός, ο οποίος σήμερα αριθμεί συνολικά σχεδόν 6.000.000 στην Αλβανία, στο Κοσσυφοπέδιο, στο Μαυροβούνιο και στην πρώην Δημοκρατία της Μακεδονίας, θα έχει γίνει τουλάχιστον ισάριθμος με τον ελληνικό πληθυσμό ˙ η Αλβανία είναι άλλωστε η μόνη ευρωπαϊκή χώρα, την οποίας ο πληθυσμός μεταπολεμικά σχεδόν τριπλασιάστηκε, περνώντας από 1.250.000 το 1945 σε 3.400.000 σήμερα. …
Πλείστοι όσοι χαίρουν, γιατί στην Ελλάδα ο πληθωρισμός περιορίσθηκε το 1997 στο ύψος του 5 ή 6%. Όμως η βιομηχανική παραγωγή παραμένει στάσιμη πάνω από μια δεκαπενταετία (δεν είναι τυπογραφικό λάθος), ενώ τα ετήσια ελλείμματα του εμπορικού ισοζυγίου φτάνουν πλέον τα 16, 17 και 18 δισεκατομμύρια δολλάρια (ούτε αυτό είναι τυπογραφικό λάθος). Αμφιβάλλω τα μέγιστα αν αυτός είναι ο δρόμος που θα οδηγήσει σε μιαν ακμαία οικονομία, ικανή να στηρίξει την άμυνα της χώρας. Η μείωση του πληθωρισμού διόλου δεν αποτελεί επαρκή όρο για την ενθάρρυνση παραγωγικών-βιομηχανικών επενδύσεων, και αυτό θα αποδειχθεί προσεχώς. Εδώ το δραστικό φάρμακο είναι ένα μόνο, και είναι οδυνηρό. Κεφάλαια για επενδύσεις εξοικονομούνται από την περικοπή του παρασιτικού καταναλωτισμού. Και όσα κεφάλαια εξοικονομηθούν έτσι πρέπει με τη σειρά τους να επενδυθούν πράγματι παραγωγικά, να δώσουν δηλαδή στη χώρα μιαν αξιόλογη σύγχρονη βιομηχανική υποδομή. Τέτοιες επενδύσεις είναι ασφαλώς πού δυσκολότερες από τις επενδύσεις σε παντοειδή «δημόσια έργα» συχνά αμφίβολης χρησιμότητας, γιατί θέτουν πολύ επιτακτικότερα το πρόβλημα της εκπαίδευσης, της τεχνογνωσίας και της παραγωγικότητας. Η περικοπή του παρασιτικού καταναλωτισμού, με τον οποίο έχει συνυφανθεί πλέον ολόκληρος ο κοινωνικός ιστός της χώρας, προσκρούει, πάλι, στο ανυπέρβλητο εμπόδιο της λειτουργίας του πολιτικού συστήματος σε πελατειακή βάση. Τώρα που το μαχαίρι έφτασε στο κόκκαλο, επιβλήθηκαν βέβαια με το εύσχημο άλλοθι της «ευρωπαϊκής σύγκλισης» ορισμένες οικονομίες, όμως ο πελατειακός χαρακτήρας του πολιτικού συστήματος διόλου δεν άλλαξε ουσιαστικά, παρά την αλλαγή της κυβερνητικής ρητορικής: γιατί οι οικονομίες επιβλήθηκαν ακριβώς με πελατειακά κριτήρια (σε όσους δηλαδή δεν διαθέτουν ισχυρά μέσα εκβιασμού) και παρέμειναν ανεπαρκείς επίσης από τον φόβο εξέγερσης των ισχυρών ομάδων της πελατείας. …
Η ιδεολογική πίστη ότι η οικονομική συνεργασία ή διαπλοκή οδηγεί αναγκαία σε άμβλυνση γεωπολιτικών και πολιτικών αντιθέσεων δεν έχει κανένα ιστορικό στήριγμα. Αναφέρω ένα ιδιαίτερα αδρό παράδειγμα. Ανάμεσα στα 1900 και στα 1914 το γαλλογερμανικό εμπόριο αυξήθηκε κατά 137%, το γερμανορωσσικό κατά 121% και το γερμανοβρεταννικό κατά 100%, ενώ περισσότερα από τα μισά τοτινά διεθνή καρτέλ παραγωγής αποτελούσαν κοινή γερμανοβρεταννική ιδιοκτησία (ένα από αυτά μάλιστα παρήγαγε εκρηκτικές ύλες). Όλοι αυτοί οι εντυπωσιακοί ανοδικοί δείκτες δεν εμπόδισαν τις παραπάνω χώρες να εμπλακούν σε έναν από τους φονικότερους πολέμους από καταβολής κόσμου. Η οικονομική συνεργασία γεννιέται καθ’ εαυτήν από οικονομικές ανάγκες και αναγκαιότητες που δεν έχουν αναγκαστικά σχέση με φιλικές ή εχθρικές προθέσεις από πολιτική άποψη˙ συνιστά ένδειξη καλών πολιτικών σχέσεων μόνον υπό την προϋπόθεση ότι έχουν λυθεί οι τυχόν γεωπολιτικές εκκρεμότητες, δηλαδή το ζήτημα ποιος δικαιούται να εκδιπλώνεται κυρίαρχα πάνω σε ποιον χώρο. Και όπως τα δεδομένα της οικονομικής συνεργασίας διόλου δεν καθορίζουν νομοτελειακά (αν και επηρεάζουν συχνά) τη διαμόρφωση και την άσκηση μιας εθνικής εξωτερικής πολιτικής, έτσι δεν την καθορίζει αναγκαστικά ούτε η μορφή και το προϊόν του εσωτερικού καθεστώτος. Η φιλελεύθερη και οικονομιστική λογική ισχυρίζεται: η ανάπτυξη μιας οικονομίας γεννά μια τάξη φιλελεύθερων επιχειρηματιών, αυτοί προωθούν τον εκσυγχρονισμό και τον εκδημοκρατισμό, οπότε η χώρα γίνεται φιλειρηνική, γιατί επεκτατικές είναι μόνον οι δημοκρατικές χώρες. Ο συλλογισμός αυτός είναι ιδεολογικός και εσφαλμένος σ’ όλην τη γραμμή. Ακόμα κι αν δεχθούμε ότι η επιχειρηματική τάξη προτιμά παντού και πάντα το κοινοβουλευτικό καθεστώς από μια άμεση ή έμμεση δικτατορία κομμένη και ραμμένη στα μέτρα της (αυτό είναι άκρως αμφίβολο, αλλά δεν ενδιαφέρει εδώ), και πάλι δεν έχει λόγο να ανασχέσει την εθνική επέκταση, αν την κρίνει συμφέρουσα. Ποια επιχειρηματική τάξη δεν έχει επωφεληθεί από τη διευρυνόμενη πολιτική και στρατιωτική ισχύ της χώρας της; Τι δείχνει ο ζήλος, με τον οποίο σήμερα οι Τούρκοι επιχειρηματίες στυλώνουν το μάτι εκεί όπου το στυλώνει και η διπλωματική-στρατιωτική ηγεσία, π.χ. στον Καύκασο, στη Μ. Ανατολή, στην Κεντρική Ασία –στην Ελλάδα επίσης; Τα εξοπλιστικά προγράμματα της χώρας τους τα χαιρετίζουν και αυτοί, όπως τα χαιρετίζουν παντού και πάντα οι επιχειρηματίες (και οι εργάτες), όταν συνδέονται με επενδύσεις, απασχόληση και κρατικές παραγγελίες. Γενικότερα, οι συνιστώσες του γεωπολιτικού δυναμικού, οι οποίες προσδιορίζουν τη διαχρονική συνισταμένη της εξωτερικής πολιτικής, μόνον τυχαία και εξωτερικά συνδέονται με τη δημοκρατική ή ημιδημοκρατική, δικτατορική ή ημιδικτατορική μορφή του εσωτερικού καθεστώτος. Η ιστορία δείχνει ότι οι δημοκρατίες μπορεί να είναι εξ ίσου επεκτατικές και αξιόμαχες όσο και οι τυραννίες. Η αγγλική αυτοκρατορία συγκροτήθηκε ακριβώς παράλληλα με την εδραίωση και την εμβάθυνση του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος στη μητρόπολη. Και ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός βρίσκεται σήμερα στη αποκορύφωση της παγκόσμιας ισχύος του κραδαίνοντας το λάβαρο της πανανθρώπινης δημοκρατίας και των «ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Τα επίπεδα της εσωτερικής και της εξωτερικής πολιτικής τα συγχέει ιδιαίτερα η «αριστερή» παραλλαγή του οικουμενισμού και του οικονομισμού, η οποία διατείνεται τα εξής: ο τουρκικός επεκτατισμός αποτελεί κατά βάση προσπάθεια της άρχουσας τάξης να περισπάσει την προσοχή των μαζών από τα άλυτα εσωτερικά προβλήματα ˙ θα υποχωρήσει όταν τα προβλήματα αυτά λυθούν από δημοκρατικές και σοσιαλιστικές δυνάμεις, γιατί οι λαοί δεν έχουν να χωρίσουν τίποτε μεταξύ τους. Η επιχειρηματολογία αυτή χωλαίνει από το πρώτο κιόλας βήμα, γιατί δεν εξηγεί τους λόγους, για τους οποίους η περίσπαση του λαού μέσω του εθνικισμού και του επεκτατισμού έχει συνήθως τόσο καλά αποτελέσματα. Γιατί, αλήθεια, αφήνεται ο λαός να περισπασθεί ειδικά μ’ αυτόν τον τρόπο, τι του αρέσει ιδιαίτερα σ’ αυτήν την περίσπαση, έτσι ώστε να επιλέγεται αυτή, και καμμιά άλλη, προκειμένου να τον παραπλανήσει; … Τα επίπεδα της εσωτερικής και της εξωτερικής πολιτικής τα συγχέει ιδιαίτερα η «αριστερή» παραλλαγή του οικουμενισμού και του οικονομισμού, η οποία διατείνεται τα εξής: ο τουρκικός επεκτατισμός αποτελεί κατά βάση προσπάθεια της άρχουσας τάξης να περισπάσει την προσοχή των μαζών από τα άλυτα εσωτερικά προβλήματα ˙ θα υποχωρήσει όταν τα προβλήματα αυτά λυθούν από δημοκρατικές και σοσιαλιστικές δυνάμεις, γιατί οι λαοί δεν έχουν να χωρίσουν τίποτε μεταξύ τους. Η επιχειρηματολογία αυτή χωλαίνει από το πρώτο κιόλας βήμα, γιατί δεν εξηγεί τους λόγους, για τους οποίους η περίσπαση του λαού μέσω του εθνικισμού και του επεκτατισμού έχει συνήθως τόσο καλά αποτελέσματα. Γιατί, αλήθεια, αφήνεται ο λαός να περισπασθεί ειδικά μ’ αυτόν τον τρόπο, τι του αρέσει ιδιαίτερα σ’ αυτήν την περίσπαση, έτσι ώστε να επιλέγεται αυτή, και καμμιά άλλη, προκειμένου να τον παραπλανήσει; Προ του 1914 ισχυρότατα σοσιαλιστικά κόμματα κήρυσσαν στη Γερμανία και στη Γαλλία ότι θα ματαιώσουν τον πόλεμο κι ότι «οι δύο λαοί δεν έχουν να χωρίσουν τίποτε μεταξύ τους»˙ όταν όμως ο πόλεμος ξέσπασε πράγματι, τότε όχι μόνον οι σοσιαλιστές, αλλά ακόμα και ο ίδιοι οι εθνικιστές τα έχασαν μπροστά στον πατριωτικό ενθουσιασμό των μαζών εκατέρωθεν. Αν από τα ιστορικά παραδείγματα περάσουμε στην κοινωνιολογική γενίκευση μπορούμε να πούμε ότι –ανεξαρτήτως του τί κάνουν δημογραφικά φθίνοντες και καλομαθημένοι πληθυσμού σε ανίσχυρες χώρες όπου οι εθνικιστικές κορώνες συχνά εξυπηρετούν απλώς την ανάγκη ψυχικών υπεραναπληρώσεων –μάζες νεαρών ανθρώπων σε χώρες με μεγάλο γεωπολιτικό δυναμικό κατά κανόνα ενστερνίζονται αυθόρμητα και ειλικρινά τα επεκτατικά συνθήματα. Στις 11 Σεπτεμβρίου 1882 ο Engels έγραφε στον Kautsky από το Λονδίνο: «Με ρωτάτε τι νομίζουν οι Άγγλοι εργάτες για την αποικιακή πολιτική; … το ίδιο ό,τι και οι αστοί … οι εργάτες τρώνε κι αυτοί πρόσχαρα από το μονοπώλιο της Αγγλίας στην παγκόσμια αγορά και στις αποικίες (Ausgewählte Briefe, 420). Στη συγκαιρινή μας Τουρκία δεν υπάρχει η παραμικρή σοβαρή ένδειξη ότι τμήματα του λαού αποδοκιμάζουν με οποιονδήποτε τρόπο την εξωτερική πολιτική των κυβερνήσεών του, ιδιαίτερα στο Αιγαίο και στην Κύπρο˙ όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ακριβώς το αντίθετο. Δεν μου είναι γνωστή καμμία ομαδική διαμαρτυρία για την εκδίωξη του ελληνικού στοιχείου από την Κωνσταντινούπολη, την Ίμβρο και την Τένεδο, ούτε για τον εποικισμό της βορείου Κύπρου. Αυτό διόλου δεν σημαίνει ότι κάθε Τούρκος μισεί κάθε Έλληνα, το ίδιος όπως και διόλου δεν μισεί προσωπικά κάθε Έλληνας τον κάθε Σκοπιανό, όταν του αρνείται το δικαίωμα να ονομάζει το κράτος του «Μακεδονία». Πρόκειται για δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα, γι’ αυτό και υποπίπτουν σε μια σοβαρή οφθαλμαπάτη όσοι μετά από μιαν εγκάρδια προσωπική επαφή ή μετά από μιαν κοινή μπουζουκοκατάνυξη με Τούρκους βγάζουν εσπευσμένα πολιτικά συμπεράσματα –χωρίς βέβαια να έχουν ποτέ αποσπάσει από τους συνομιλητές, συμπότες, ή συμπαίκτες τους μια δεσμευτική δήλωση υπέρ μιας συγκεκριμένης ελληνικής και εναντίον μιας συγκεκριμένης τουρκικής θέσης. …
Η τιθάσευση της Τουρκίας μέσω της ένταξής της στην «Ευρώπη» συνδέεται στενά με τις ελπίδες και με τα σφάλματα της ελληνικής πολιτικής. Το πόσο φρούδες είναι οι ελπίδες το ομολογεί συνεχώς και άθελά της η ίδια η ελληνική πλευρά, όταν από τη μια ισχυρίζεται ότι η αποδοχή των ευρωπαϊκών αξιών» θα κάμει την Τουρκία «πολιτισμένο» και φιλειρηνικό κράτος, ενώ συνάμα από την άλλη είναι υποχρεωμένη να διαπιστώνει στην πράξη ότι οι Ευρωπαίο φορείς των «αξιών» τις μεταχειρίζονται πολύ επιλεκτικά και τις προσπερνούν με άνεση όποτε το κρίνουν συμφέρον˙ άρα η αποδοχή των «ευρωπαϊκών αξιών» δεν φαίνεται να βελτιώνει καθ’ εαυτήν τα ήθη. Τα σφάλματα, πάλι, προκύπτουν από μιαν κακή εκτίμηση της σημασίας της «Ευρώπης» για την ανερχόμενη Τουρκία. Επειδή η Ελλάδα, αδυνατώντας να σταθεί μοναχή στα πόδια της, περιμένει τα πλείστα ή τα πάντα από άλλους, τείνει εύλογα να προβάλλει τη δική της κατάσταση και διάθεση στην κατάσταση και διάθεση άλλων, νομίζοντας π.χ. ότι η «Ευρώπη» έχει για την Τουρκία την ίδια απόλυτη σημασία όσο για την Ελλάδα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Τουρκία θα επιδιώξει να πάρει από την Ευρωπαϊκή Ένωση ό,τι περισσότερο μπορεί˙ όμως για την ευρασιατική Τουρκία η Ευρώπη είναι μόνον ένα πεδίο δραστηριότητας ανάμεσα σε άλλα, ενώ για την Ελλάδα αποτελεί ουσιαστικά το μοναδικό˙ γιατί στα Βαλκάνια δεν έχει ούτε την οικονομική ούτε τη στρατιωτική δύναμη να παίξει ηγεμονικό ρόλο, κι αυτός βέβαια δεν επιτυγχάνεται επειδή δέκα ή είκοσι μικρομεσαίοι κάνουν κέρδη στη Ρουμανία ή τη Σερβία. Με άλλα λόγια, η σχέση της Τουρκίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πιο σύνθετη απ΄ ό,τι η σχέση της Ελλάδας προς αυτήν και μπορεί να συγκεφαλαιωθεί ως εξής: η Ευρωπαϊκή Ένωση εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να ικανοποιήσει όλα τα αιτήματα μιας Τουρκίας σήμερα 62 και αύριο 100 εκατομμυρίων κατοίκων, παράλληλα όμως τα ζωτικά της συμφέροντα δεν της επιτρέπουν να απογοητεύσει πλήρως την τουρκική πλευρά˙ η Τουρκία παραμένει σε σημαντικό βαθμό ανεξάρτητη από την Ευρωπαϊκή Ένωση, παράλληλα όμως τα δικά της ζωτικά συμφέροντα της υπαγορεύουν να διατυπώνει προς την Ένωση ποικίλα, κυρίως οικονομικά αιτήματα. Μέσα στη διελκυστίνδα αυτή θα διεξάγεται στις επόμενες μία ή δύο δεκαετίες ένα συνεχές παζάρι, με εντάσεις και με υφέσεις, όπου τα τουρκικά αιτήματα συχνά θα υποστηρίζονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες άλλωστε μόλις πρόσφατα ζήτησαν από την Ε.Ε. να αποδεχθεί την Τουρκία ως πλήρες μέλος. Κατά πάσα πιθανότητα τα σπασμένα αυτού του παζαριού θα τα πληρώσει η Ελλάδα. Γιατί η Ε.Ε. (και πάντως τα ισχυρότερα μέλη της), μη μπορώντας να δώσει στην Τουρκία όλα, όσα επιθυμεί, θα επιδιώκει να την κατευνάσει με ελληνικά έξοδα, πιέζοντας δηλαδή την Ελλάδα να δεχθεί τις τουρκικές αξιώσεις στο Αιγαίο και στην Κύπρο. Αν αυτό πράγματι συμβεί, όπως φοβούμαι εντονότατα, τότε θα δούμε μια ακόμη από τις τραγικές εκείνες ειρωνείες, τις οποίες τόσο συνηθίζει η Ιστορία. Ενώ δηλαδή η Ελλάδα προσανατολίσθηκε ψυχή τε και σώματι στην «Ευρώπη» για να διασφαλισθεί από τον τουρκικό κίνδυνο, ακριβώς ο ευρωπαϊκός της προσανατολισμός θα μεταβληθεί σε όργανο de facto μετατροπής της σε δορυφόρο της Τουρκίας. Η τουρκική επιρροή θα ασκείται πάνω στην Ελλάδα όχι άμεσα, αλλά –κάπως μετριασμένη- μέσω των ευρωπαϊκών και αμερικανικών αγωγών, και δεν αποκλείεται η ελληνική πλευρά, ανίσχυρη κι αναζητώντας παρηγοριές κι εκλογικεύσεις, ν’ αρχίσει κάποτε να θεωρεί κι η ίδια τις υποχωρήσεις έναντι της Τουρκίας ως αυτονόητο μέρος και αυτονόητο καθήκον του «εξευρωπαϊσμού» της –αφού μάλιστα οι «πολιτισμένοι άνθρωποι», που έχουν ξεπεράσει τους «εθνικιστικούς αταβισμούς», δεν ξεκινούν πολέμους για πράγματα τόσο απαρχαιωμένα μέσα στον εκλεπτυσμένο μας κόσμο όσο είναι δα τα κυριαρχικά δικαιώματα. … οι ελπίδες δεν ισοδυναμούν με βεβαιότητες. Ας υπογραμμίσουμε ακόμα μια φορά ότι η βαθύτερη αιτία της αύξουσας τουρκικής πίεσης πάνω στην Ελλάδα δεν είναι ούτε πολιτισμική ούτε στενά πολιτική και παροδική, αλλά έγκειται στη συνεχή διεύρυνση της διαφοράς ανάμεσα στο γεωπολιτικό δυναμικό των δύο χωρών. Σε ορισμένους κρίσιμους τομείς, όπως ο δημογραφικός, ξέρουμε από τώρα ότι το παιχνίδι είναι χαμένο. Αν θέλουμε να παραμείνουμε νηφάλιοι, έστω και με αντίτιμο την απαισιοδοξία, οφείλουμε να πούμε ότι και σε άλλα πεδία στρατηγικής σημασίας αρχίζουν να παγιώνονται αναντίστροφες εξελίξεις. Η Ελλάδα μεταβάλλεται σταθερά σε χώρα με περιορισμένα κυριαρχικά δικαιώματα, δηλαδή δικαιώματα των οποίων η κυρίαρχη άσκηση εξαρτάται από τη βούληση και τις αντιδράσεις τρίτων, ενώ παράλληλα η στάση της γίνεται όλο και περισσότερο παθητική ή αντιφατική. …
Πράγματι, το σημερινό δίλημμα είναι αντικειμενικά τρομακτικό και ψυχολογικά αφόρητο: η ειρήνη σημαίνει για την Ελλάδα δορυφοροποίηση και ο πόλεμος σημαίνει συντριβή. Η υπέρβαση του διλήμματος αυτού, η ανατροπή των σημερινών γεωπολιτικών και στρατηγικών συσχετισμών απαιτεί ούτε λίγο ούτε πολύ την επιτέλεση ενός ηράκλειου άθλου, για τον οποίο η ελληνική κοινωνία, έτσι όπως είναι, δεν διαθέτει τα κότσια. Οι μετριότητες, υπομετριότητες και ανθυπομετριότητες, που συναπαρτίζουν τον ελληνικό πολιτικό και παραπολιτικό κόσμο, δεν έχουν το ανάστημα να θέσουν και να λύσουν ιστορικά προβλήματα τέτοιας έκτασης και τέτοιου βάθους … Οι ευρύτερες μάζες, καθοδηγούμενες από το ίδιο ένστικτο της βραχυπρόθεσμης αυτοσυντήρησης, έχουν βρει τη δική τους ψυχολογικά βολική λύση: το έθνος το υπηρετούν ανέξοδα περιβαλλόμενες γαλανόλευκα ράκη, όποτε το καλεί η περίσταση, και έχοντας κατόπιν ήσυχη συνείδηση το κλέβουν μόνιμα με παντοειδείς τρόπους: από τη φοροδιαφυγή, την αισχροκέρδεια και τα «αυθαίρετα» ίσαμε τα ευκολοαπόκτητα πτυχία, τη χαμηλή παραγωγικότητα εργασίας (ούτε το 50% του μέσου όρου της Ε.Ε.!) και την κραυγαλέα ανισότητα ανάμεσα σ’ ό,τι παράγεται και σ’ ό,τι καταναλώνεται, με αποτέλεσμα την καταχρέωση και την πολιτική εξάρτηση του τόπου. …
Αν λάβουμε υπ ‘όψιν μας μόνον όσα πράττονται και αφήσουμε εντελώς στην άκρη την εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους οι πράττοντες, τότε φαίνεται να βρισκόμαστε σε συλλογική αναζήτηση της ιστορικής ευθανασίας, υπό τον όρο να σκηνοθετηθούν έτσι τα πράγματα, ώστε κανείς να μην έχει την άμεση ευθύνη, και επίσης υπό τον όρο να τεχνουργηθούν απροσμάχητες ανακουφιστικές εκλογικεύσεις («ελληνοκεντρικές» ή «εξευρωπαϊστικές», αδιάφορο). Τις τραγωδίες ή τις κωμωδίες, που μπορούν να περιγράψουν με τις αρμόζουσες αποχρώσεις αυτήν την ιδιαίτερη κοινωνική και ψυχολογική κατάσταση, θα τις γράψουν ίσως άλλοι. Εμένα μου έρχεται στον νου η τετριμμένη, αλλά πάντοτε ευθύβολη θυμοσοφία: όπως στρώνει ο καθένας, έτσι και κοιμάται».
3 Φεβρουαρίου, 2010 στις 9:47 πμ
Rodia
@Γιαννης-2,
φοβερο σεντόνι! Ευχαριστώ και Χαρα στο κουραγιο σου να το αντιγραψεις 🙂
3 Φεβρουαρίου, 2010 στις 10:23 πμ
kapetanios
δεν έχει ρε παιδιά σχέση η συμπεριφορά των πλουσίων( από ράτσα) με αυτή που περιγράφεται στο κείμενο!
Αυτές είναι συμπεριφορές νεόπλουτων οι οποίες από πάντα προκαλούσαν τον γέλωτα- και έχουν «τιμηθεί» δέοντος από την Ελληνική θεατρική επιθεώρηση
3 Φεβρουαρίου, 2010 στις 10:45 πμ
Άγγελος
Όπως τα λέει ο καπετάνιος είναι. Άμα με ξέρεις, δεν είμαι πλούσιος. Άμα είμαι πραγματικά πλούσιος (και δη με παλιό χρήμα) δε με ξέρει κανείς.
Γιατί αγοράζω τα δύο μοναδικά πραγματικά αγαθά, χώρο και χρόνο και απεμπλέκομαι από το πλήθος.
Αν θέλω δε να γίνω ακόμη πιο πλούσιος, πείθω τους άλλους ότι πρέπει να έχουν πούρα και ουίσκι για να φαίνονται πλούσιοι και μετά τους τα πωλώ.
Πάντως όχι τόσο μαυρίλα. Μια χαρά είναι η Ελλάδα του 2010. Καλύτερη από την Ελλάδα π.χ. του 1970 (ή όποτε άλλοτε θεωρεί ο καθείς την καλή εποχή που ο κόσμος δεν είχε χαλάσει).
3 Φεβρουαρίου, 2010 στις 10:46 πμ
nikiplos
Καπταιν, αυτό ακριβώς είπα και εγώ, αλλά ουδείς με κατάλαβε μάλλον…
Οι νεόπλουτοι είναι ίδιοι παντού… Ειδικά στην πιο Δυτική Χώρα στις ΗΠΑ.
Ένας στενός μου συνάδελφος Γάλλος, πολύ μορφωμένος έχει τα χαρακτηριστικά που περιέγραψαν οι παραπάνω (sneakers) και πολλά άλλα, αλλά η τεράστια μόρφωσή είναι απλά αποτέλεσμα ότι έχει πάει στα καλύτερα (και πανακριβότερα) σχολεία και βεβαίως είναι 30ης γενιάς ευρωπαϊκού πλούτου… Τα μεγέθη και τα ρίσκα είναι διαφορετικά…
Ομως δεν κάνουν αυτοί πλέον τα χρήματα στις οικογένειες αυτές. (αυτό προσπάθησα ατυχώς να εξηγήσω). Τα κάνουν οι μάνατζερς. Εκείνοι δλδ που κλείνουν τις σκληρές συμφωνίες. Αυτοί λοιπόν ξεχνούν και το φερ πλέϊ και όλα τα ανωτέρω καλά όταν κλείνουν συμφωνίες με Κίνα, Ινδία, Πακιστάν, Μπαγκλαντές, ή όταν κάνουν Ντηλ με Κολομβιανούς και Μεξικάνους επιχειρηματίες…
3 Φεβρουαρίου, 2010 στις 11:06 μμ
ΚΟΜΜΑΤΟΣΚΥΛΟ
Αυτό φίλε μου, επειδή ρώτησες, κατά 99,99% το διάβασα πριν από μισό περίπου χρόνο στο Κουρδιστό Πορτοκάλι
3 Φεβρουαρίου, 2010 στις 11:12 μμ
ΚΟΜΜΑΤΟΣΚΥΛΟ
@Άγγελε
«Όπως τα λέει ο καπετάνιος είναι. Άμα με ξέρεις, δεν είμαι πλούσιος. Άμα είμαι πραγματικά πλούσιος (και δη με παλιό χρήμα) δε με ξέρει κανείς.
Γιατί αγοράζω τα δύο μοναδικά πραγματικά αγαθά, χώρο και χρόνο και απεμπλέκομαι από το πλήθος.
Αν θέλω δε να γίνω ακόμη πιο πλούσιος, πείθω τους άλλους ότι πρέπει να έχουν πούρα και ουίσκι για να φαίνονται πλούσιοι και μετά τους τα πωλώ.»
Τα σέβη μου για το σχόλιό σου
4 Φεβρουαρίου, 2010 στις 2:34 πμ
Ελλάς 2010 (εξαιρετικό) « Bananiagr Blog
[…] Το διαβάσαμε στο taxalia απο το πολύ ωραίο panosz […]
5 Φεβρουαρίου, 2010 στις 9:04 πμ
Αν είχαν τα κείμενα βυζιά.. « SOFISTIS
[…] 12. Ελλάς 2010 […]
5 Φεβρουαρίου, 2010 στις 5:19 μμ
nikiplos
Να προσθέσω άλλον έναν «κέραμο» στην Ελλάδα του 2010
http://www.enet.gr/?i=news.el.ellada&id=129115
19 Φεβρουαρίου, 2010 στις 10:22 μμ
κικη
Καπετάνιε
άψογο σχόλιο
Ερώτηση:
Μήπως το κείμενο, εκτός από αυτά που συζητήθηκαν, αναφέρεται και στην ανήθικη ηθική, στην υποκουλτουρα, στο κουτσομπολιό που πλασάρονται τα τελευταία χρόνια από τα ιδιωτικά κανάλια και έχουμε αποδεχθεί άμεσα ή έμμεσα?
Μήπως αναφέρεται στην εμπορευματοποίηση των ανθρώπινων σχέσεων?
Μήπως προσπαθεί να μας δόσει κίνητρα να αντισταθουμε σε μια κουλτούρα ισοπεδωτική?
Λέω, μήπως?
22 Φεβρουαρίου, 2010 στις 1:45 μμ
e-smini
εδω ειναι το πρωτοτυπο
http://kavvathas.wordpress.com/?s=%CE%9C%CE%B5%CF%83%CE%B7%CE%BC%CE%AD%CF%81%CE%B9%2C+%CE%9A%CE%BF%CE%BB%CF%89%CE%BD%CE%AC%CE%BA%CE%B9%2C+%CE%BA%CE%B1%CF%86%CE%AD+%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD+%CF%80%CE%BB%CE%B1%CF%84%CE%B5%CE%AF%CE%B1.
22 Φεβρουαρίου, 2010 στις 6:05 μμ
Πάνος
e-smini,
θενξ!
6 Ιουλίου, 2016 στις 8:26 πμ
Ελλάς 2010 – Σημειώσεις για τον Εμφύλιο
[…] Πηγή: Ελλάς 2010 | Η καλύβα ψηλά στο βουνό […]